ભારત-EU FTA: શું 2025 સુધીમાં કરાર શક્ય છે?
ભારત અને યુરોપિયન યુનિયન (EU) વચ્ચે મુક્ત વેપાર કરાર (FTA) માટેની વાટાઘાટો નિર્ણાયક તબક્કામાં પ્રવેશી રહી છે. આ અઠવાડિયે નવી દિલ્હીમાં યોજાનારી 13મા રાઉન્ડની બેઠક આશા અને પડકારો બંનેનું મિશ્રણ લઈને આવી છે. બંને પક્ષોનો ધ્યેય 2025ના અંત સુધીમાં આ કરારને અંતિમ સ્વરૂપ આપવાનો છે, જે વૈશ્વિક આર્થિક પરિદ્રશ્યમાં એક મોટો ફેરફાર લાવી શકે છે.
વાટાઘાટોનું મુખ્ય કેન્દ્રબિંદુ
આ રાઉન્ડની બેઠકમાં મુખ્યત્વે નોન-ટેરિફ અવરોધો, બજાર ઍક્સેસ અને સરકારી ખરીદી જેવા જટિલ મુદ્દાઓ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે. નોન-ટેરિફ અવરોધોમાં પર્યાવરણ, શ્રમ અને ટેકનિકલ ધોરણોનો સમાવેશ થાય છે, જે ઘણીવાર વેપારને અવરોધે છે. આ મુદ્દાઓ પર સમજૂતી સાધવી એક મોટો પડકાર છે, પરંતુ તે બંને અર્થતંત્રો વચ્ચે વધુ સહયોગ માટે જરૂરી છે.
અત્યાર સુધીની પ્રગતિ
અત્યાર સુધીમાં, કરારના 23 માંથી 11 ભાગો પર સહમતી સધાઈ ચૂકી છે. આમાં બૌદ્ધિક સંપદા અધિકારો, ડિજિટલ વેપાર, MSMEs, વ્યવસાય કરવામાં સરળતા અને વિવાદ નિવારણ જેવી બાબતોનો સમાવેશ થાય છે. આ પ્રગતિ દર્શાવે છે કે બંને પક્ષો ગંભીરતાથી આ કરારને પૂર્ણ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. આગામી સમયમાં, માલસામાન, સેવાઓ અને રોકાણ જેવા મુખ્ય ક્ષેત્રો પર વાટાઘાટો વધુ તીવ્ર બનશે.
આગળનો માર્ગ અને પડકારો
આ રાઉન્ડ પછી, 14મો રાઉન્ડ ઓક્ટોબરમાં બ્રસેલ્સમાં યોજાશે. આ સતત બેઠકો દર્શાવે છે કે બંને પક્ષો સમયસર કરાર પૂર્ણ કરવા માટે ઉત્સુક છે. જોકે, પડકારો ઓછા નથી. ખાસ કરીને કૃષિ ઉત્પાદનો, વાહનો અને પીણાં પરના ઊંચા ટેરિફ એ મુખ્ય અવરોધો છે. ભારતમાં દૂધ, ઘઉં અને ચોખા જેવા ઉત્પાદનો પર આયાત જકાત ઊંચી છે, જ્યારે EU ભારતીય વાહનો અને સ્પિરિટ્સ પર ટેરિફ ઓછો કરવા માંગે છે. આ મુદ્દાઓ પર સર્વસંમતિ સાધવી એ સરળ નથી.
ટ્રમ્પના ટેરિફનો પ્રભાવ
અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની સંભવિત પરત અને તેમની ટેરિફ વધારવાની નીતિની જાહેરાતોએ વૈશ્વિક વેપાર પરિદ્રશ્યમાં અનિશ્ચિતતા ઊભી કરી છે. જો ટ્રમ્પ ફરી સત્તા પર આવે, તો તેઓ યુરોપિયન યુનિયન પર પણ ટેરિફ લગાવી શકે છે, જેનાથી EU માટે ભારત જેવા મજબૂત વેપારી ભાગીદાર સાથે સંબંધોને મજબૂત બનાવવા વધુ મહત્ત્વના બની જાય છે. આ સ્થિતિ ભારત-EU FTA માટે એક વેગવર્ધક બની શકે છે.
નિષ્કર્ષ
ભારત અને EU વચ્ચેનો FTA એક ગંભીરતાપૂર્વકનો પ્રયાસ છે જે ભવિષ્યમાં આર્થિક સંબંધોને મજબૂત બનાવશે. જો બંને પક્ષો મુખ્ય પડકારો પર સમજૂતી સાધી શકશે, તો 2025ના અંત સુધીમાં આ કરાર પૂર્ણ થઈ શકે છે. આ કરારથી બંને અર્થતંત્રોને લાભ થશે અને વૈશ્વિક વેપારમાં નવી દિશા મળશે.
- ભારત-EU FTA: શું 2025 સુધીમાં કરાર શક્ય છે?
- ભારત-EU FTA વાટાઘાટો નિર્ણાયક તબક્કામાં, શું 2025 સુધીમાં પૂર્ણ થશે?
- ગાંધીનગરથી બ્રસેલ્સ: ભારત-EU વેપાર કરારના પડકારો અને આશા.
- ભારત-EU FTA: વૈશ્વિક આર્થિક અનિશ્ચિતતા વચ્ચે શાંતિનો માર્ગ?