રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઇન્ડિયા (RBI) હવે રૂ. 2,000ની નવી નોટો બહાર પાડશે નહીં. હાલમાં બજારમાં ઉપલબ્ધ રૂ. 2,000ની નોટ 30 સપ્ટેમ્બર, 2023 સુધી બદલી શકાશે. RBIએ કહ્યું કે 23 મે, 2023થી બેંકમાં જઈને રૂ. 2,000ની નોટ બદલી શકાશે.કેન્દ્રીય બેંક અનુસાર, બેંક શાખાના નિયમિત કામમાં કોઈપણ પ્રકારની દખલગીરી ટાળવા માટે, અન્ય ચલણમાં રૂ. 2,000ની નોટને એક સમયે 20,000 રૂપિયા સુધી બદલી શકાય છે. આનો અર્થ એ છે કે તમે એક સમયે 2,000 રૂપિયાની માત્ર 10 નોટ બદલી શકો છો.
રિઝર્વ બેંકના પરિપત્ર મુજબ, જ્યાં લોકો બેંકોમાં એક સમયે 2,000 રૂપિયાની 10 નોટ બદલી શકશે. બીજી તરફ, બેંક ખાતાધારકો બેંક સંવાદદાતા દ્વારા રૂ. 4,000 સુધીની કિંમતની રૂ. 2,000ની નોટો બદલી શકે છે. એટલે કે, લોકો બેંક સંવાદદાતા દ્વારા એક સમયે 2,000 રૂપિયાની માત્ર 2 નોટ બદલી શકશે.
આ દિવસ સુધી માન્ય રહેશે નોટ
2000 રૂપિયાની નોટ 30 સપ્ટેમ્બર સુધી માન્ય ચલણમાં રહેશે. લોકો 2,000 રૂપિયાની નોટ તેમના બેંક ખાતામાં જમા કરાવી શકે છે અથવા બેંકો અને RBIની 19 પ્રાદેશિક કચેરીઓની મુલાકાત લઈને અન્ય મૂલ્યોની નોટો લઈ શકે છે. 2,000 રૂપિયાની નોટ કોઈપણ અવરોધ વિના બેંક ખાતામાં જમા કરાવી શકાશે. જો કે, આ તમારા ગ્રાહકને જાણો (KYC) ધોરણોને પૂર્ણ કરવાને આધીન છે.
RBIએ નાણાકીય વર્ષ 2018-19થી 2000 રૂપિયાની નોટ છાપવાનું બંધ કરી દીધું હતું. 2000 રૂપિયાની લગભગ 89 ટકા નોટ માર્ચ 2017 પહેલા જારી કરવામાં આવી હતી. ચલણમાં રહેલી કુલ નોટોમાં રૂ. 2,000ની નોટોનો હિસ્સો માર્ચ 2018માં 37.3% હતો, જે 31 માર્ચ, 2023ના રોજ ઘટીને 10.8% થઈ ગયો છે. મૂલ્યની દ્રષ્ટિએ, માર્ચ 2018 માં, 6.73 લાખ કરોડ રૂપિયાની નોટો 2,000 રૂપિયાની હતી, જ્યારે 31 માર્ચ, 2023 ના રોજ, તેની કિંમત 3.62 લાખ કરોડ રૂપિયા રહી હતી.
નાણા સચિવે આપ્યું મોટું નિવેદન
નાણા સચિવ ટીવી સોમનાથન કહે છે કે આ નોટબંધી નથી. માત્ર 2000 રૂપિયાની નોટ જ બદલવામાં આવી રહી છે. 2,000 ની નોટ લીગલ ટેન્ડર રહેશે, જેથી કોઈને કોઈ સમસ્યા નહીં થાય. બેંકો 30 સપ્ટેમ્બર સુધી 2,000 રૂપિયાની નોટ સ્વીકારશે, તે પછી પણ NIT જમા કરી શકાશે.
