Cyber Crime
Online Fraud: ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટ સિસ્ટમની વૃદ્ધિ સાથે, ઓનલાઈન છેતરપિંડી પણ વધી છે. ભારતમાં દરરોજ લગભગ 7,000 સાયબર ફરિયાદો નોંધાય છે. ચાલો તમને એક ચોંકાવનારો અહેવાલ જણાવીએ.
Digital Payments: જ્યારથી ડિજિટલ પેમેન્ટ્સનો વિકલ્પ આવ્યો છે, ત્યારથી અમારા માટે પેમેન્ટ કરવાનું ખૂબ જ સરળ બની ગયું છે. જો કે, આ ખાસ સુવિધાની સાથે આ સિસ્ટમના કારણે ઓનલાઈન સ્કેમમાં પણ નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. નેશનલ સાયબર ક્રાઈમ રિપોર્ટિંગ પોર્ટલ (NCRP)ના ડેટા અનુસાર, દરરોજ લગભગ 7000 સાયબર સંબંધિત ફરિયાદો નોંધાય છે.
7061.51 કરોડનું નુકસાન
ઈન્ડિયન સાયબર ક્રાઈમ કોઓર્ડિનેટર સેન્ટર (I4C) એ જણાવ્યું કે ઓનલાઈન સ્કેમનો મોટો હિસ્સો કંબોડિયા, મ્યાનમાર અને લાઓસમાંથી આવે છે. 2024નો આ આંકડો સાંભળીને તમે ચોંકી જશો. 2024ના પ્રથમ ચાર મહિનામાં ભારતીય લોકોને વિવિધ પ્રકારના સાયબર ગુનાઓ દ્વારા 7061.51 કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થયું છે.
I4Cના CEO રાજેશ કુમારે બુધવારે જણાવ્યું હતું કે આ ગુનાઓમાં ઉપયોગમાં લેવાતી વેબ એપ્લિકેશન મેન્ડરિન ભાષામાં લખાયેલી છે. તેનાથી આ સ્કેમર્સ ચીનના હોવાની શક્યતા વધી જાય છે. આશ્ચર્યજનક વાત એ છે કે ચીન પણ આવા જ કૌભાંડોનો શિકાર છે.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં સાયબર ક્રાઈમના કેસ અને તેના રજીસ્ટ્રેશનમાં પણ નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. ચાલો આંકડાઓ પર એક નજર કરીએ. 2024ના પ્રથમ ચાર મહિનામાં એટલે કે એપ્રિલ સુધી કુલ 7,40,000 ફરિયાદો નોંધાઈ હતી. 2023ના સમગ્ર વર્ષમાં 15.6 લાખ ફરિયાદો નોંધાઈ હતી. આ આંકડો 2022માં 9,66,000, 2021માં 4,52,000, 2020માં 9,57,000 અને 2019માં માત્ર 26,049 ફરિયાદો નોંધાઈ હતી.
ભારતના લોકો વિવિધ પ્રકારના કૌભાંડોમાં તેમની મહેનતની કમાણી ગુમાવી રહ્યા છે. I4Cના CEOએ એમ પણ કહ્યું કે છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં 7061.51 કરોડ રૂપિયાના નુકસાનમાંથી 12 ટકા એટલે કે લગભગ 812 કરોડ રૂપિયા વસૂલ કરવામાં આવ્યા છે.
છેલ્લા ચાર મહિનામાં ભારતના લોકોએ ઓનલાઈન ટ્રેડિંગ કૌભાંડોમાં 1420 કરોડ રૂપિયાથી વધુનું નુકસાન કર્યું છે. ડિજિટલ ધરપકડ કૌભાંડમાં આશરે રૂ. 120 કરોડ, રોકાણ કૌભાંડમાં રૂ. 222.58 કરોડ અને રોમાન્સ/ ડેટિંગ કૌભાંડમાં રૂ. 13 કરોડનું નુકસાન થયું છે.
આવા કૌભાંડોથી કેવી રીતે બચવું?
- ભારતીયોને ફસાવવા માટે, સ્કેમર્સ માત્ર ભારતીય સિમ કાર્ડનો ઉપયોગ કરે છે જેથી કોઈને શંકા ન જાય અને તેઓ ઝડપથી કોઈને ફસાવી શકે. જો તમે આ બાબતોને ધ્યાનમાં રાખશો, તો તમે આ કૌભાંડોથી બચી શકો છો.
- મોટાભાગના લોકોને સોશિયલ મીડિયા પર ટેક્સ્ટ દ્વારા સંદેશા મળે છે કે તેઓ ઓછા રોકાણમાં જલ્દીથી ઘણા પૈસા કમાઈ શકે છે. આવા મેસેજથી દૂર રહો કારણ કે તે સ્કેમ હોઈ શકે છે.
- ઘણી વખત કોઈ વ્યક્તિ તમને ફોન કરે છે અને પોતાનો પરિચય કોઈ મોટી કંપનીના એચઆર તરીકે આપે છે અને ખૂબ જ ઊંચા પગારની વાત કરે છે. આવા મેસેજથી ચેતતા રહો કે તે કૌભાંડ પણ હોઈ શકે છે.
- તમારી અંગત અને નાણાકીય વિગતો કોઈની સાથે શેર કરશો નહીં. ખાસ કરીને તમારી બેંકિંગ વિગતો અજાણ્યા વ્યક્તિઓ સાથે અથવા ચેટિંગ એપ પર શેર કરશો નહીં. જો તમે આવું કરો છો તો તમારી સાથે છેતરપિંડી થવાની શક્યતા વધી જાય છે.
- અજાણ્યા નંબરોમાંથી આવતી લિંક્સ અથવા ફાઇલોને ક્યારેય ડાઉનલોડ કરશો નહીં. જેના કારણે તમારા ફોનમાં વાયરસ પ્રવેશી શકે છે અથવા તમારો ફોન હેક પણ થઈ શકે છે.
ફરિયાદ દાખલ કરવામાં વિલંબ કરશો નહીં
સૌથી મહત્વની માહિતી એ છે કે જો કોઈ સાયબર ફ્રોડ થાય છે અથવા કોઈ તેને કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે, તો તરત જ તેના વિશે સાયબર ક્રાઈમ પોર્ટલ (https://cybercrime.gov.in/) પર જાણ કરો અને મદદ માટે 1930 પર કૉલ કરો . આ ઉપરાંત, તમે તમારી ફરિયાદ ભારત સરકાર દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલી નવી વેબસાઇટ અથવા પોર્ટલ ચક્ષુ પર પણ નોંધાવી શકો છો.
