મૂળાની ઉપજ બમણી કરવાના વૈજ્ઞાનિક માર્ગ — જાણી લો શ્રેષ્ઠ Radish Farming Tips
Radish Farming Tips: કૃષિ વૈજ્ઞાનિક ડૉ. પ્રમોદ કુમારના જણાવ્યા અનુસાર, Radish Farming માટે ઠંડુ હવામાન સૌથી અનુકૂળ ગણાય છે. આ પાક માટે 10°C થી 25°C તાપમાન સૌથી યોગ્ય રહે છે. જો તાપમાન વધારે ગરમ કે અતિ ઠંડું હોય તો મૂળાનો વિકાસ અટકી જાય છે, જેના કારણે ઉત્પાદન ઘટી જાય છે અને મૂળાની ગુણવત્તા પર પણ અસર પડે છે.
ખેતરની તૈયારીનો યોગ્ય માર્ગ
મૂળાની સારી ઉપજ માટે ખેતર તૈયાર કરવું સૌથી પહેલું અને અગત્યનું પગલું છે. ડૉ. કુમાર સલાહ આપે છે કે ખેતરને 5 થી 6 વાર ખેડવું જોઈએ, જેથી માટી ભરભરી અને સમાન બને.
ખેતર જોતવા માટે ટ્રેક્ટર કે માટી પલટાવનાર હળનો ઉપયોગ કરવો જરૂરી છે. આથી માટીની ઉપરની સપાટી ઢીલી બને છે અને છોડની મૂળો સરળતાથી નીચે સુધી ફેલાઈ શકે છે.
ખાતર અને જમીનની ઉર્વરતા
ખેતર તૈયાર કર્યા પછી તેમાં સડી ગયેલુ ગોબર ખાતર અથવા વર્મી કમ્પોસ્ટ મિક્સ કરવું જરૂરી છે. પ્રતિ એકર 15 થી 20 ક્વિન્ટલ ખાતર નાખવાથી માટીની ઉર્વરતા વધે છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ પણ વધે છે.
ત્યાંર બાદ ખેતરને સમતલ કરી નાળીઓ તૈયાર કરવી જોઈએ, જેથી સિંચાઈ દરમિયાન પાણી ભરાઈ ન રહે.
બીજ વાવવાની યોગ્ય પદ્ધતિ
ડૉ. કુમાર જણાવે છે કે Radish Farmingમાં બીજ 3 થી 4 સેન્ટીમીટર ઊંડાઈએ વાવવા જોઈએ. વધુ ઊંડે બીજ નાખવાથી અંકુરણ મોડું થાય છે, જ્યારે ખૂબ ઉપર વાવવાથી ભેજના અભાવે બીજ સૂકાઈ શકે છે.
બીજ વાવતી વખતે છોડ વચ્ચે યોગ્ય અંતર રાખવું પણ જરૂરી છે, જેથી પોષક તત્વ માટે સ્પર્ધા ન થાય.
સિંચાઈ અને જંતુ નિયંત્રણ
મૂળાના પાકમાં ભેજનું સંતુલન જાળવવું ખૂબ મહત્વનું છે. પાકને નિયમિત પરંતુ જરૂર મુજબ પાણી આપવું જોઈએ. ખેતરમાં પાણી ભરાઈ રહે તો મૂળા સડી શકે છે.
સાથે જ ઘાસપાતનું નિયંત્રણ જરૂરી છે, કારણ કે તે છોડમાંથી પોષણ છીનવી લે છે. સમયસર દેખરેખ અને યોગ્ય સંભાળ રાખવાથી ઉપજ બમણી થઈ શકે છે અને મૂળા સ્વસ્થ રીતે વિકસે છે.
ડૉ. પ્રમોદ કુમારની સલાહ મુજબ, યોગ્ય તાપમાન, માટીની તૈયારી, સંતુલિત સિંચાઈ અને જીવાત નિયંત્રણ સાથે Radish Farming કરીને ખેડૂતો ઉત્તમ ગુણવત્તાનો અને વધારે ઉપજ આપતો પાક મેળવી શકે છે.
