STT Tax: નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે ગયા મહિને સંપૂર્ણ બજેટ રજૂ કરતી વખતે, એસટીટી દર વધારવાની જાહેરાત કરી હતી, જ્યારે એસટીટીને નાબૂદ કરવાની માંગ લાંબા સમયથી વધી રહી છે…
ગયા મહિને રજૂ કરાયેલું બજેટ શેરબજારના રોકાણકારો માટે સારું નહોતું. બજેટમાં બજારના રોકાણકારો પર ટેક્સનો બોજ વધારવામાં આવ્યો હતો. કેપિટલ ગેઈન ટેક્સમાં ફેરફાર કરવાની સાથે નાણામંત્રીએ એસટીટીમાં વધારો કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી, જ્યારે લાંબા સમયથી તેને દૂર કરવાની માંગ કરવામાં આવી રહી હતી. હવે નાણામંત્રીએ STT જાળવી રાખવાનું કારણ આપ્યું છે.
કમાણી ન હોવાને કારણે, STT અકબંધ રહે છે
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ગુરુવારે સંસદમાં શેરબજાર અને તેનાથી સંબંધિત કરવેરા પર વાત કરી. તેમણે સંસદના ઉપલા ગૃહ રાજ્યસભામાં જણાવ્યું – ગૃહના એક સભ્યએ STT દરનો મુદ્દો ઉઠાવ્યો છે અને તેમણે જૂનું વચન યાદ અપાવ્યું છે કે જો કેપિટલ ગેઈન ટેક્સ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે તો થોડા સમય પછી STT હટાવી દેવામાં આવશે. મતલબ કે, જો કેપિટલ ગેઈન ટેક્સ વસૂલવામાં આવે છે તો STT ન હોવો જોઈએ. પરંતુ અમે STT રાખ્યો છે કારણ કે તે અમને મોટા ખર્ચને ટ્રેસ કરવામાં અને ટેક્સ બેઝને વિસ્તૃત કરવામાં મદદ કરે છે. તેમણે એમ પણ ઉમેર્યું હતું કે STT લાદવા પાછળનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય એવા લોકોને કરવેરા હેઠળ લાવવાનો છે જેઓ મોટી રકમનો ખર્ચ કરી રહ્યા છે. આનું પ્રાથમિક કારણ આવક નથી.
2004ના બજેટમાં STT માટેની જોગવાઈ હતી.
STT એટલે કે સિક્યોરિટીઝ ટ્રાન્ઝેક્શન ટેક્સ ભારતમાં 2004માં લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. તત્કાલિન નાણામંત્રી પી ચિદમ્બરમે 2004નું બજેટ રજૂ કરતી વખતે STT લાદવાની જાહેરાત કરી હતી. તેની સાથે તેમણે લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન ટેક્સ (LTCG) નાબૂદ કરવાની પણ જાહેરાત કરી હતી. જો કે, પાછળથી વર્ષ 2018 માં, તત્કાલિન નાણામંત્રી અરુણ જેટલીએ ફરીથી 10 ટકા લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન ટેક્સ લાગુ કર્યો. ત્યારે થોડા સમય બાદ એસટીટી હટાવવામાં આવશે તેવું કહેવામાં આવ્યું હતું.
આ વર્ષે બજેટમાં STT દર બમણા કરવામાં આવ્યા છે
જો કે STT હટાવવામાં આવ્યો નથી, પરંતુ તેના દરોમાં ચોક્કસપણે વધારો કરવામાં આવ્યો છે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ગયા મહિને 23 જુલાઈએ નાણાકીય વર્ષ 2024-25નું સંપૂર્ણ બજેટ રજૂ કરતી વખતે STT દર 0.01 ટકાથી વધારીને 0.02 ટકા કરવાની જાહેરાત કરી હતી. એટલે કે STT રેટ સીધો બમણો થઈ ગયો. સિક્યોરિટીઝ ટ્રાન્ઝેક્શન ટેક્સમાં આ ફેરફાર ડેરિવેટિવ્ઝ સેગમેન્ટ એટલે કે ફ્યુચર્સ અને ઓપ્શન્સ માટે છે.
2018 થી દરેક બજેટમાં અપેક્ષાઓ વધે છે
2018ના બજેટમાં લોંગ ટર્મ કેપિટલ ગેઈન્સ ટેક્સની પુનઃ રજૂઆત પછી, શેરબજારના વેપારીઓ અને રોકાણકારો દર વર્ષે બજેટ પહેલા STT હટાવવાની અપેક્ષા રાખે છે, પરંતુ દર વર્ષે તેઓ નિરાશ થાય છે. આ વખતે સરકારે STT દર બમણા કરીને રાહત આપવાને બદલે નવો ફટકો આપ્યો છે.
