China: ગ્વાદર એરપોર્ટનું ત્રીજીવાર વિલંબ? બલૂચિસ્તાનમાં ચીનના ભવિષ્ય માટે મોટું પડકાર
China: ચીનની મહત્વકાંક્ષી પ્રોજેક્ટ ચાઈના પાકિસ્તાની આર્થિક રાજમાર્ગ (CPEC) હવે વધુ પડકારોનો સામનો કરી શકે છે. બલૂચિસ્તાનમાં ચીનના મોટા રોકાણ અને ગ્વાદર એરપોર્ટની સ્થાપના, જે CPECનો મુખ્ય ભાગ છે, હજુ પણ અનેક સમસ્યાઓમાંથી પસાર થઈ રહી છે. પાકિસ્તાન દ્વારા 1 જાન્યુઆરી 2025 પર ગ્વાદર ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટના ઉદઘાટનની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી, પરંતુ હવે મળતી રિપોર્ટ અનુસાર, આ કાર્યક્રમની તારીખ ટળવા અથવા નવી તારીખ જાહેર થવાની શક્યતા છે.
ગ્વાદર એરપોર્ટ વિલંબના કારણો
ગ્વાદર એરપોર્ટ, જે ચીન દ્વારા 250 મિલિયન ડોલર ખર્ચ કરીને બનાવવામાં આવ્યો છે, અત્યાર સુધી કાર્યરત થવા માટે તૈયાર ન થઈ શક્યો છે. અગાઉ તેનો ઉદઘાટન પાકિસ્તાનના સ્વતંત્રતા દિન 14 ઓગસ્ટ 2024 પર થવાનો હતો, પરંતુ બલૂચ બગાવતી ગઠબંધનો અને હુમલાઓના કારણે તે ટળી ગયું હતું. બીજીવાર, બલૂચ લિબરેેશન આર્મી (BLA)ના હુમલાઓના કારણે ઉદઘાટન રદ્દ કરવું પડ્યું હતું. હવે, પાકિસ્તાન ઇન્ટરનેશનલ એરલાઇન્સ (PIA)એ 1 જાન્યુઆરી માટે આપેલી કમર્શિયલ ફ્લાઈટ રદ્દ કરી દીધી છે.
ચીન માટે વધતું ખતરો અને CPEC પર હુમલા
બલૂચિસ્તાનમાં ચીનના CPEC પ્રોજેક્ટનો વિરોધ તે સમયે શરૂ થયો હતો જ્યારે પાકિસ્તાને આ પ્રોજેક્ટને મંજૂરી આપી હતી. બલૂચ બગાવતી ગઠબંધનો સતત ચીનના નાગરિકો અને આ પ્રોજેક્ટ સાથે જોડાયેલા કામકાજ પર હુમલા કરે છે. 2018માં કરાચી ખાતે ચીને કન્સ્યુલેટ પર હુમલો, 2021માં ખૈબર પખ્તૂંવા ખાતે ચીની એન્જિનીયરો પર હુમલો અને 2022માં કરાચી યુનિવર્સિટી નજીક આત્મઘાતી હુમલાઓ જેવા અનેક હુમલાઓ બલૂચ બગાવતી સંગઠનો દ્વારા કરવામાં આવ્યા હતા. તાજેતરમાં, ગ્વાદર ખાતે પણ મોટા હુમલાઓ થયા છે. આ સતત ખતરાઓને કારણે ચીન હવે પોતાની પ્રોજેક્ટ્સની સુરક્ષા પોતે સંભાળવાનો વિચાર કરી રહ્યો છે.
નિષ્કર્ષ
CPEC અને ગ્વાદર એરપોર્ટ પર ચીનનો ભારે રોકાણ છે, પરંતુ બલૂચ બગાવતી ગઠબંધનોના સતત હુમલાઓ અને વિરોધોને કારણે આ પ્રોજેક્ટ માટે ચીન અને પાકિસ્તાન માટે પડકારો ઊભા થઈ રહ્યા છે. વારંવાર ઉદઘાટનમાં વિલંબ અને હુમલાઓના ભયને ધ્યાનમાં રાખીને ચીનને હવે તેની સુરક્ષા વ્યવસ્થા પર વિશેષ ધ્યાન આપવાની જરૂર છે, જેથી તે તેના પ્રોજેક્ટ્સને યોગ્ય દિશામાં આગળ વધારી શકે.
