Geeta Updesh: જીવનમાં વારંવાર દુઃખ આવે છે? ગીતા ના આ શ્લોકોમાં છુપાયેલો છે સંતુલનનો મંત્ર
Geeta Updesh: જો તમે જીવનની મુશ્કેલીઓ અને દુ:ખોથી સતત પરેશાન છો, તો ભગવદ ગીતાના ઉપદેશોને સમજવું તમારા માટે અત્યંત ફાયદાકારક બની શકે છે. ગીતા આપણને શીખવે છે કે જીવનમાં સુખ અને દુ:ખ બંને ક્ષણિક છે – તેમને સમાનતાથી સ્વીકારવું એ સાચી શાંતિ તરફનું પ્રથમ પગલું છે.
જીવનનું સ્વભાવ છે પરિવર્તનશીલ
જેમ દિવસ પછી રાત અને ઉનાળા પછી શિયાળો આવે છે, તેવી જ રીતે જીવનમાં સુખ અને દુ:ખનું આવવું અને જવું પણ સ્વાભાવિક છે. પણ જ્યારે દુ:ખ આવે છે, ત્યારે માણસ પોતાની ધીરજ ગુમાવી દે છે, અને તે દુ:ખ વધુ ભારે લાગે છે. ભગવદ ગીતા આ માનસિક સંઘર્ષનો ઉકેલ આપે છે.
ભગવાન શ્રી કૃષ્ણના અમૂલ્ય ઉપદેશો
ભગવદ ગીતા અધ્યાય 2, શ્લોક 14 માં શ્રીકૃષ્ણ કહે છે:
માત્રાસ્પર્શાસ્તુ કૌંતેય શીતોષ્ણસુખદુઃખદાઃ।
આગમાપાયિનોऽનિત્યાસ્તાંસ્તિતિક્ષસ્વ ભારત॥
અર્થ: “હે અર્જુન! ઠંડી-ગરમી અને સુખ-દુઃખની લાગણીઓ ઇન્દ્રિયોના સ્પર્શથી થતી હોય છે. આ બધું તાત્કાલિક અને નાશવંત છે — એથી તેમને સહન કરો.”
શ્લોક 15 માં તેઓ આગળ કહે છે:
યં હિ ન વ્યથયન્યેતે પુરુષં પુરુષર્ષભ।
સમદુઃખસુખં ધીરં સોઽમૃતત્વાય કલ્પતે॥
અર્થ: “જે વ્યકતિ દુઃખ અને સુખમાં સમાન બનેલો રહે છે, તેને આ પરિસ્થિતિઓ અસર કરતી નથી — આવો ધીર માણસ જ અમરત્વ (મોક્ષ) માટે યોગ્ય બને છે.”
ઈચ્છામાંથી દુઃખ ઉત્પન્ન થાય છે
જ્યારે આપણી ઈચ્છાઓ પૂર્ણ થતી નથી, ત્યારે આપણે નાખુશ થઈ જઈએ છીએ. ગીતાનો સાર એ છે કે પરિણામોની ચિંતા કર્યા વિના તમારું કાર્ય કરતા રહો. જીવનમાં સારા અને ખરાબ સમય આવશે અને જશે – જે ધીરજ અને સંતુલન જાળવી રાખે છે તે સાચો યોગી છે.
ભગવદ ગીતાનો સાર જીવનની દરેક પરિસ્થિતિમાં માનસિક સંતુલન જાળવવાનો છે. દુઃખ કાયમી નથી – અને સુખ પણ કાયમી નથી. સાચા જીવનનું રહસ્ય સંતુલિત રહેવામાં છે.
