GTRI advice: ભારતે અમેરિકા સાથે વેપાર કરારમાં સાવધાની રાખવી જોઈએ
GTRI advice: ભારતે અમેરિકા સાથે વેપાર કરારની વાટાઘાટો કરતી વખતે સાવધાની રાખવાની જરૂર છે જેથી ખાતરી કરી શકાય કે કરાર સંતુલિત, પારસ્પરિક અને રાજકીય પ્રભાવથી મુક્ત છે. આ સલાહ શનિવારે રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ગ્લોબલ ટ્રેડ રિસર્ચ ઇનિશિયેટિવ (GTRI) દ્વારા આપવામાં આવી હતી. GTRI મુજબ, 8 મેના રોજ અમેરિકા અને યુકે વચ્ચે થયેલા તાજેતરના મર્યાદિત વેપાર કરારથી એ વાતનો સંકેત મળે છે કે અમેરિકા તેના અન્ય ભાગીદારો, ખાસ કરીને ભારત સાથે કેવા પ્રકારનો વેપાર અભિગમ અપનાવી શકે છે.
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે બ્રિટને અમેરિકાને મોટા પાયે ટેરિફ છૂટછાટો આપી હતી, જ્યારે અમેરિકાએ બદલામાં ખૂબ જ મર્યાદિત છૂટછાટો આપી હતી. GTRI એ ચેતવણી આપી હતી કે જો UK-US સોદો ભવિષ્ય માટે એક મિસાલ બની જાય, તો અમેરિકા ભારત પર સંપૂર્ણ મુક્ત વેપાર કરાર (FTA) ને બદલે ટેરિફ કાપ અને વ્યૂહાત્મક પ્રતિબદ્ધતાઓ સુધી મર્યાદિત સમાન નાના સોદાને અંતિમ સ્વરૂપ આપવા દબાણ કરી શકે છે.
આ અંતર્ગત, અમેરિકા ભારત પાસેથી સોયાબીન, ઇથેનોલ, સફરજન, બદામ, અખરોટ, કિસમિસ, એવોકાડો, વાઇન, આનુવંશિક રીતે સુધારેલા (GM) ઉત્પાદનો, માંસ અને મરઘાં જેવા સંવેદનશીલ કૃષિ ઉત્પાદનો પર ટેરિફ ઘટાડવાની માંગ કરી શકે છે. વાહનો પર ટેરિફ છૂટછાટો પણ અપેક્ષિત છે, કારણ કે ભારતે તાજેતરમાં યુકેના પસંદગીના વાહનો પર ટેરિફ 100% થી ઘટાડીને 10% કરવા સંમતિ આપી છે.
GTRI ના સ્થાપક અજય શ્રીવાસ્તવે જણાવ્યું હતું કે અમેરિકા ભારત પર મોટા પાયે વ્યાપારી ખરીદી કરવા માટે પણ દબાણ કરી શકે છે, જેમાં બોઇંગ પાસેથી તેલ, LNG, લશ્કરી અને નાગરિક વિમાનો, હેલિકોપ્ટર અને પરમાણુ રિએક્ટર જેવી વસ્તુઓનો સમાવેશ થઈ શકે છે. તેમણે કહ્યું કે બ્રિટને 2,500 થી વધુ યુએસ ઉત્પાદનો પર ટેરિફ ઘટાડ્યો છે, જ્યારે યુએસે 100 થી ઓછા બ્રિટિશ ઉત્પાદનો પર ટેરિફ ઘટાડ્યો છે. તે પણ સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવાને બદલે માત્ર 10% સુધી મર્યાદિત કરવામાં આવ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારતે અમેરિકા સાથે વેપાર કરારની વાટાઘાટો કરતી વખતે ખૂબ કાળજી રાખવી જોઈએ.
