Adani: છત્તીસગઢમાં હાઇડ્રોજન ટ્રક પ્રવેશ્યો, પ્રદૂષણ વિના 200 કિમી સુધી 40 ટન કોલસો વહન કરશે
Adani: અદાણી ગ્રુપે ભારતમાં પ્રથમ હાઇડ્રોજન ફ્યુઅલ સેલ ટ્રક લોન્ચ કરીને એક મોટો સીમાચિહ્ન હાંસલ કર્યો છે. છત્તીસગઢના રાયપુરમાં આયોજિત એક કાર્યક્રમમાં રાજ્યના મુખ્યમંત્રી વિષ્ણુ દેવ સાંઈએ ટ્રકને લીલી ઝંડી આપી હતી. આ ટ્રકનો ઉપયોગ હવે ગેરે પાલ્મા III ઓપનકાસ્ટ કોલસા ખાણોમાંથી પાવર પ્લાન્ટ સુધી કોલસાના પરિવહન માટે કરવામાં આવશે.
આ ટ્રકમાં શું ખાસ છે?
- એક જ રિફ્યુઅલિંગ પર આશરે 200 કિમી સુધી 40 ટન કાર્ગો વહન કરવાની ક્ષમતા.
- આ ટ્રકમાં 3 હાઇડ્રોજન ટાંકી છે, જે તેને ડીઝલ ટ્રકની તુલનામાં ખૂબ જ સ્પર્ધાત્મક બનાવે છે.
- કોઈ કાર્બન ઉત્સર્જન નથી – ફક્ત પાણી અને ગરમ હવા ઉત્સર્જિત થાય છે
- ઓછો અવાજ અને કંપન, જે તેને શહેરી અને ઔદ્યોગિક ઉપયોગ માટે આદર્શ બનાવે છે.
પર્યાવરણ માટે કેટલું ફાયદાકારક?
પરંપરાગત ડીઝલ ટ્રકોની તુલનામાં હાઇડ્રોજન ફ્યુઅલ સેલ ટ્રક શૂન્ય-ઉત્સર્જન વિકલ્પ છે. આમાં ન તો કાર્બન ડાયોક્સાઇડ જેવા ઝેરી વાયુઓ બહાર નીકળે છે અને ન તો ધ્વનિ પ્રદૂષણ થાય છે. આ ફક્ત પર્યાવરણ માટે જ સારું નથી પણ દેશની તેલ આયાત પરની નિર્ભરતા પણ ઘટાડશે.
તે કેવી રીતે કામ કરે છે?
હાઇડ્રોજન ફ્યુઅલ સેલ ટ્રકમાં, હાઇડ્રોજન અને ઓક્સિજનને ઇલેક્ટ્રોકેમિકલ પ્રક્રિયા દ્વારા એકસાથે મિશ્રિત કરવામાં આવે છે જેથી મોટરને ચલાવતી વીજળી ઉત્પન્ન થાય. તેની કેટલીક મુખ્ય વિશેષતાઓ છે:
- ઝડપી ઇંધણ ભરવું – ફક્ત થોડી મિનિટોમાં ઇંધણ ભરી શકાય છે
- ઇલેક્ટ્રિક ટ્રક કરતાં લાંબી મુસાફરી ક્ષમતા, સારી રેન્જ
- ઓછી જાળવણી અને સારી કાર્યક્ષમતા
- ભારતમાં હાઇડ્રોજન ટ્રકનું ભવિષ્ય
ભારતમાં આ ટેકનોલોજી હજુ તેના પ્રારંભિક તબક્કામાં છે, પરંતુ સરકારી અને ખાનગી કંપનીઓની ભાગીદારીથી, આ ક્ષેત્ર ઝડપથી પ્રગતિ કરી રહ્યું છે. હાઇડ્રોજન ઇંધણ ટ્રકની કિંમત તેમના મોડેલ, શ્રેણી અને ક્ષમતાઓના આધારે નક્કી કરવામાં આવે છે:
ટ્રકનો પ્રકાર અંદાજિત કિંમત
- H2-ICE ટ્રક ₹60-90 લાખ
- H2-FCEV ટ્રક ₹1 થી ₹2 કરોડ સુધી
નિષ્કર્ષ
છત્તીસગઢથી શરૂ થયેલું આ પગલું ભારતને ગ્રીન એનર્જી તરફ આગળ વધારવાનો એક ઐતિહાસિક પ્રયાસ છે. આગામી વર્ષોમાં, હાઇડ્રોજન ફ્યુઅલ સેલ ટેકનોલોજી ભારતના વાણિજ્યિક પરિવહન ક્ષેત્રમાં ક્રાંતિ લાવી શકે છે – જે પર્યાવરણ અને અર્થતંત્ર બંનેને લાભ આપશે.
