FDI: ૨૦૨૪-૨૫માં ભારતને $૮૧.૦૪ બિલિયન FDI મળ્યું, મહારાષ્ટ્ર આગળ રહ્યું
FDI: ભારતમાં વિદેશી રોકાણકારોનો વિશ્વાસ સતત વધી રહ્યો છે. મંગળવારે વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ મંત્રાલય દ્વારા જાહેર કરાયેલા આંકડા અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2024-25 દરમિયાન ભારતમાં વિદેશી સીધા રોકાણ (FDI) માં 14 ટકાનો વધારો થયો છે. આ આંકડો વધીને $81.04 બિલિયન થયો છે, જ્યારે નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માં તે $71.28 બિલિયન હતો.
સેવા ક્ષેત્ર વિદેશી રોકાણનો સૌથી મોટો લાભાર્થી હતો, જે કુલ FDI ના 19 ટકા હિસ્સો ધરાવે છે. ત્યારબાદ કમ્પ્યુટર સોફ્ટવેર અને હાર્ડવેર ક્ષેત્રમાં 16 ટકા અને વેપાર ક્ષેત્રમાં 8 ટકા રોકાણ થયું. આ વલણ દર્શાવે છે કે રોકાણકારો ભારતના ઝડપી ડિજિટાઇઝેશન અને ગ્રાહક બજારની મજબૂતાઈમાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કરી રહ્યા છે.
મંત્રાલય અનુસાર, છેલ્લા 11 વર્ષમાં FDI માં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. જ્યારે વર્ષ 2013-14 માં આ આંકડો $36.05 બિલિયન હતો, તે 2024-25 માં $81.04 બિલિયન પર પહોંચી ગયો. આ વૃદ્ધિ સરકારની રોકાણકાર-મૈત્રીપૂર્ણ નીતિઓને આભારી છે, જેમાં અનેક ક્ષેત્રોમાં FDI મર્યાદા 100 ટકા સુધી વધારવાનો સમાવેશ થાય છે.
ઉત્પાદન ક્ષેત્રમાં રોકાણકારોનો રસ પણ સતત વધી રહ્યો છે. છેલ્લા એક વર્ષમાં, આ ક્ષેત્રમાં FDI 18 ટકા વધીને $19.04 બિલિયન થયું છે, જે ગયા વર્ષે $16.12 બિલિયન હતું. આનાથી ભારતની ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ પહેલને મજબૂત ટેકો મળ્યો છે અને દેશ વૈશ્વિક ઉત્પાદન કેન્દ્ર તરીકે ઉભરી રહ્યો છે.
રાજ્યોની વાત કરીએ તો, મહારાષ્ટ્ર ફરી એકવાર FDI મેળવવામાં ટોચ પર છે. રાજ્યને કુલ વિદેશી રોકાણના 39 ટકા, જ્યારે કર્ણાટકને 13 ટકા અને દિલ્હીને 12 ટકા FDI મળ્યું. આ રાજ્યોની રોકાણ-મૈત્રીપૂર્ણ નીતિઓ અને માળખાગત સુવિધાઓને પણ પ્રતિબિંબિત કરે છે.
ભારતમાં FDIનો મુખ્ય સ્ત્રોત સિંગાપોર હતો, જે 30 ટકા હતો. ત્યારબાદ 17 ટકા સાથે મોરેશિયસ અને 11 ટકા FDI સાથે અમેરિકા હતું. આનાથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ભારત વૈશ્વિક રોકાણકારો માટે એક મુખ્ય સ્થળ બની રહ્યું છે.
છેલ્લા ૧૧ વર્ષ (૨૦૧૪-૨૫) દરમિયાન ભારતમાં કુલ ૭૪૮.૭૮ બિલિયન ડોલરનું FDI આવ્યું છે, જે પાછલા ૧૧ વર્ષ (૨૦૦૩-૧૪) માં આવેલા ૩૦૮.૩૮ બિલિયન ડોલર કરતા ૧૪૩ ટકા વધુ છે. આ વૃદ્ધિ ભારતની સ્થિર રાજકીય વ્યવસ્થા, વધતી જતી અર્થવ્યવસ્થા અને રોકાણકાર-મૈત્રીપૂર્ણ નીતિઓની સફળતાને સાબિત કરે છે.
FDI થી સ્ટાર્ટઅપ્સને નવું જીવન મળી રહ્યું છે:
ઝડપથી વિકસતા સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમને FDI થી નવી ઉર્જા મળી રહી છે. હેલ્થટેક, ફિનટેક અને એડટેક જેવા ક્ષેત્રોમાં વિદેશી રોકાણનો વધતો રસ નવીનતાને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યો છે. આનાથી માત્ર રોજગારની તકો જ વધી નથી, પરંતુ ભારત ટેકનોલોજીકલ નેતૃત્વ તરફ પણ આગળ વધી રહ્યું છે.
ગ્રીન એનર્જી ક્ષેત્રમાં વિદેશી રોકાણનો વધતો ટ્રેન્ડ:
વિદેશી રોકાણકારો ગ્રીન એનર્જી અને ટકાઉ વિકાસના ક્ષેત્રોમાં પણ વધી રહ્યો છે. FDI દ્વારા સૌર અને પવન ઉર્જા પ્રોજેક્ટ્સમાં મૂડીનો પ્રવાહ વહેતો થઈ રહ્યો છે, જે ભારતના પર્યાવરણીય લક્ષ્યો અને ઉર્જા સુરક્ષાને પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે.
