RBI: RBI ની બેલેન્સ શીટમાં 8.2%નો વધારો, દેશની અર્થવ્યવસ્થાને વેગ મળ્યો
RBI: રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ના નાણાકીય વર્ષ 2024-25 ના વાર્ષિક અહેવાલ મુજબ, 31 માર્ચ, 2025 ના રોજ પૂરા થયેલા વર્ષમાં રિઝર્વ બેંકની બેલેન્સ શીટનું કદ 8.20% વધીને રૂ. 76.25 લાખ કરોડ થયું છે. આ વધારા સાથે, કેન્દ્ર સરકારને રૂ. 2.69 લાખ કરોડનો રેકોર્ડ ડિવિડન્ડ મળ્યો છે, જે અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો આંકડો માનવામાં આવે છે.
RBI ની આ સિદ્ધિ સોનામાં 52.09%, સ્થાનિક રોકાણમાં 14.32% અને વિદેશી રોકાણમાં 1.70% ના વધારાને કારણે શક્ય બની છે. આ આંકડા કેન્દ્રીય બેંકની આર્થિક મજબૂતાઈ અને આંતરરાષ્ટ્રીય રોકાણ વ્યૂહરચનાની સફળતાને દર્શાવે છે.
આવક અને સરપ્લસમાં જબરદસ્ત ઉછાળો
રિપોર્ટ મુજબ, RBI ની આવકમાં 22.77% નો વધારો થયો છે, જ્યારે ખર્ચમાં માત્ર 7.76% નો વધારો થયો છે. આના કારણે કુલ સરપ્લસ રૂ. ૨,૬૮,૫૯૦.૦૭ કરોડ થયું, જે પાછલા વર્ષ કરતાં ૨૭.૩૭% વધુ છે. આ સરપ્લસ કેન્દ્ર સરકાર માટે વધારાના રાજકોષીય સંસાધનો તરીકે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે.
બેલેન્સ શીટનું કદ ૨૦૨૪ ના અંતમાં રૂ. ૭૦.૪૭ લાખ કરોડથી વધીને ૨૦૨૫ ના અંત સુધીમાં રૂ. ૭૬.૨૫ લાખ કરોડ થયું. આ વધારાનું મુખ્ય કારણ જારી કરાયેલી નોટો, પુનર્મૂલ્યાંકન ખાતા અને અન્ય જવાબદારીઓમાં અનુક્રમે ૬.૦૩%, ૧૭.૩૨% અને ૨૩.૩૧% નો વધારો છે.
વિદેશી સંપત્તિ અને આકસ્મિક ભંડોળમાં વધારો
અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે સ્થાનિક સંપત્તિનો હિસ્સો ૨૫.૭૩% હતો, જ્યારે વિદેશી ચલણ સંપત્તિ, સોનું અને ભારતની બહાર નાણાકીય સંસ્થાઓને આપવામાં આવેલી લોન ૭૪.૨૭% હતી. આ વિતરણ આરબીઆઈની વિદેશી વિનિમય સ્થિરતા અને સોનાના ભંડારની મજબૂતાઈને દર્શાવે છે.