Basmati Rice: ઇઝરાયલ-ઈરાન યુદ્ધના ભયથી ભારતના બાસમતી વેપારને અસર
Basmati Rice: ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે સતત વધી રહેલો તણાવ હવે યુદ્ધની અણી પર પહોંચી ગયો છે. આ ગંભીર ભૂરાજકીય પરિસ્થિતિની અસર ફક્ત પશ્ચિમ એશિયા સુધી મર્યાદિત રહેશે નહીં, પરંતુ તે વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલા અને ફુગાવાને પણ અસર કરી શકે છે. પરંતુ આ બધી અનિશ્ચિતતા વચ્ચે, બાસમતી ચોખાના મોરચે ભારત માટે એક રાહતના સમાચાર પણ છે – તેના ભાવ ઘટવાની શક્યતા છે.
નિકાસ પર અસર પડી શકે છે
છેલ્લા બે મહિનામાં, ભારતમાં બાસમતી ચોખાના ભાવમાં 15 થી 20 ટકાનો વધારો થયો હતો, જેનું મુખ્ય કારણ પશ્ચિમ એશિયા, ખાસ કરીને ઈરાનમાં નિકાસમાં વધારો હતો. પરંતુ હવે ઈરાન-ઈઝરાયલ યુદ્ધની શક્યતાને કારણે, આ વેપાર અસ્થાયી રૂપે બંધ થઈ શકે છે. તણાવપૂર્ણ પરિસ્થિતિઓમાં, ઈરાનમાં નિકાસ ઘટી શકે છે, જેના કારણે સ્થાનિક બજારમાં પુરવઠો વધશે અને કિંમતો નીચે આવી શકે છે.
ઈરાન: ભારતનો ત્રીજો સૌથી મોટો ખરીદદાર
APEDA અનુસાર, ઈરાન ભારતમાંથી બાસમતી ચોખાનો ત્રીજો સૌથી મોટો આયાતકાર છે. નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માં, ભારતે ઈરાનને લગભગ 6,374 કરોડ રૂપિયાના બાસમતી ચોખાની નિકાસ કરી હતી, જે કુલ બાસમતી નિકાસના લગભગ 12.6% છે. જો ઈરાન તરફથી માંગ ઘટશે, તો તેના કારણે ભારતીય બજારમાં વધારાનો સ્ટોક થઈ શકે છે.
ભાવમાં તાજેતરના વધઘટ
થોડા મહિના પહેલા સુધી, ભારતમાં બાસમતીના ભાવ ઘટીને 75 થી 90 રૂપિયા પ્રતિ કિલો થઈ ગયા હતા, જે દરમિયાન ઈરાન અને પશ્ચિમ એશિયાના અન્ય દેશોમાંથી ભારે ઓર્ડર મળ્યા હતા. આના કારણે નિકાસમાં વધારો થયો અને ભાવ ફરી વધ્યા. નિકાસકાર રાજેશ જૈન પહારિયાના મતે, જ્યારે અગાઉ નિકાસ દર 950-1000 ડોલર પ્રતિ ટન હતો, તે હવે ઘટીને 900-950 ડોલર પ્રતિ ટન થઈ ગયો છે. આનું કારણ નૂરમાં વધારો અને પરિવહનમાં વિલંબ છે.
અનિશ્ચિતતા રહેશે, પરંતુ રાહતની અપેક્ષા છે
નિષ્ણાતો માને છે કે જો તણાવ વધુ વધશે, તો આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર અટકી શકે છે અથવા શિપિંગ રૂટ પ્રભાવિત થઈ શકે છે, જે ફરીથી નૂર શુલ્કમાં વધારો કરશે અને ભાવ અનિશ્ચિત બનાવશે. હાલ પૂરતું, જ્યાં સુધી પરિસ્થિતિ નિયંત્રણમાં છે, ત્યાં સુધી સ્થાનિક બજારમાં કિંમતો સ્થિર રહેવાની અથવા થોડી ઘટવાની અપેક્ષા રાખી શકાય છે.
