Illegal betting apps ED probe: સટ્ટાબાજીની એપ્સ પર કાર્યવાહી: ED એ હરભજન, યુવરાજ, રૈના, સોનુ સૂદને સમર્થન અંગે પૂછપરછ કરી
Illegal betting apps ED probe: એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટે ગેરકાયદેસર ઓનલાઈન સટ્ટાબાજી પ્લેટફોર્મ્સ સામેની તેની તપાસનો વિસ્તાર કર્યો છે, જેમાં ભૂતપૂર્વ ક્રિકેટરો અને ફિલ્મ હસ્તીઓ દ્વારા કરવામાં આવતા સમર્થન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે. EDના ટોચના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, 1xBet, FairPlay, Parimatch અને Lotus365 જેવા પ્રતિબંધિત સટ્ટાબાજી પ્લેટફોર્મ સાથે પ્રમોશનલ લિંક્સની ચાલી રહેલી તપાસના ભાગ રૂપે, ભૂતપૂર્વ ભારતીય ક્રિકેટરો હરભજન સિંહ, યુવરાજ સિંહ અને સુરેશ રૈના, અભિનેતા સોનુ સૂદ અને અભિનેત્રી ઉર્વશી રૌતેલાની પૂછપરછ કરવામાં આવી છે. “આ સટ્ટાબાજી પ્લેટફોર્મ જાહેરાત ઝુંબેશમાં 1xbat અને 1xbat સ્પોર્ટિંગ લાઇન જેવા સરોગેટ નામોનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. જાહેરાતોમાં ઘણીવાર QR કોડ હોય છે જે વપરાશકર્તાઓને સટ્ટાબાજી સાઇટ્સ પર રીડાયરેક્ટ કરે છે – જે ભારતીય કાયદાનું સ્પષ્ટ ઉલ્લંઘન કરે છે,” એક ટોચના અધિકારીએ જણાવ્યું.
પ્રારંભિક તારણો સૂચવે છે કે આ સમર્થન અનેક ભારતીય કાયદાઓનું ઉલ્લંઘન કરી શકે છે, જેમાં માહિતી ટેકનોલોજી (IT) અધિનિયમ, વિદેશી વિનિમય વ્યવસ્થાપન અધિનિયમ, મની લોન્ડરિંગ નિવારણ અધિનિયમ અને બેનામી વ્યવહારો અધિનિયમ, તેમજ માહિતી અને પ્રસારણ મંત્રાલય અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રાલય દ્વારા જારી કરાયેલ સલાહનો સમાવેશ થાય છે.
કેટલીક સેલિબ્રિટીઓને પહેલાથી જ નોટિસ ફટકારવામાં આવી છે, જ્યારે અન્યને ટૂંક સમયમાં નોટિસ ફટકારવામાં આવે તેવી શક્યતા છે,” અધિકારીએ ઉમેર્યું. હરભજન સિંહ અને સુરેશ રૈનાના મીડિયા પ્રતિનિધિઓએ ટિપ્પણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. યુવરાજ સિંહ, સોનુ સૂદ અને ઉર્વશી રૌતેલા તરફથી પ્રતિભાવો માટેની વિનંતીઓનો પ્રકાશન સમયે કોઈ જવાબ મળ્યો ન હતો.
ED અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે પ્લેટફોર્મ ઘણીવાર પોતાને કૌશલ્ય-આધારિત રમતો તરીકે પ્રમોટ કરે છે પરંતુ નસીબ-આધારિત પરિણામો પર કાર્ય કરે છે, ભારતીય કાયદા હેઠળ તેમને જુગારની કામગીરી તરીકે વર્ગીકૃત કરતા કઠોર અલ્ગોરિધમનો ઉપયોગ કરે છે.
આ પ્લેટફોર્મ્સે સેલિબ્રિટીઓ અને પ્રભાવકો સાથે ભાગીદારી કરીને મોટા પાયે દૃશ્યતા મેળવી છે – સ્પષ્ટ સરકારી પ્રતિબંધોને અવગણીને પણ,” અધિકારીએ 1xBet ને સૌથી આક્રમક રીતે પ્રમોટ કરાયેલી સંસ્થાઓમાંની એક તરીકે દર્શાવતા નોંધ્યું.
તપાસ એવા મીડિયા સંગઠનો સુધી પણ પહોંચી છે જેમના પર આરોપ છે કે તેમણે નોંધપાત્ર ચૂકવણીના બદલામાં સરોગેટ જાહેરાતો પ્રકાશિત કરી હતી. ED એ મીડિયા આઉટલેટ્સ અને જાહેરાત કંપનીઓને ચૂકવવામાં આવેલા 50 કરોડ રૂપિયાથી વધુના વ્યવહારો શોધી કાઢ્યા છે, જેમાં વધુ વ્યવહારોની સમીક્ષા ચાલી રહી છે.
કૌભાંડ કેવી રીતે ચાલે છે ED અધિકારીઓએ આ પ્લેટફોર્મ પર વ્યવહારો ટ્રેક કરવા માટે ડમી યુઝર એકાઉન્ટ્સ બનાવ્યા. તેમને જાણવા મળ્યું કે બેનામી અને મ્યુલ એકાઉન્ટ્સનો વારંવાર ઉપયોગ થાય છે, જેમાંના મોટાભાગના ફક્ત થોડા કલાકો માટે સક્રિય રહે છે. જ્યારે અધિકારીઓ વર્ચ્યુઅલ પેમેન્ટ એડ્રેસને ફ્લેગ કરે છે અને નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) પાસેથી ડેટાની વિનંતી કરે છે, ત્યારે ભંડોળ સામાન્ય રીતે ઉપાડી લેવામાં આવે છે અથવા રીડાયરેક્ટ કરવામાં આવે છે.
વિશાળ પાયે અને સામાજિક અસર EDનો અંદાજ છે કે ભારતનું ગેરકાયદેસર ઓનલાઈન સટ્ટાબાજી બજાર $100 બિલિયનથી વધુ છે, જે વાર્ષિક 30% ના દરે વધી રહ્યું છે. જાન્યુઆરી અને માર્ચ 2025 ની વચ્ચે, આ પ્લેટફોર્મ્સ પર 1.6 બિલિયનથી વધુ મુલાકાતો મળી. આ કામગીરીમાંથી કરચોરી દર વર્ષે રૂ. 27,000 કરોડ હોવાનો અંદાજ છે.
અધિકારીઓ માને છે કે આ એપ્સ હવે લગભગ 22 કરોડ ભારતીય વપરાશકર્તાઓ સુધી પહોંચે છે, જેમાં આશરે 11 કરોડ નિયમિત સહભાગીઓ છે. EDએ જણાવ્યું હતું કે સેલિબ્રિટીની સંડોવણીને કારણે ઘણા વપરાશકર્તાઓ જુગાર પ્લેટફોર્મને કાયદેસર મનોરંજન તરીકે ખોટી રીતે ઓળખી રહ્યા છે. તેલંગાણામાં દાખલ કરાયેલી એક જાહેર હિતની અરજીમાં ઓનલાઈન સટ્ટાબાજીમાં થયેલા નુકસાનને કારણે 1,023 થી વધુ આત્મહત્યાના કિસ્સાઓ નોંધાયા છે. પીડિતોમાં વિદ્યાર્થીઓ, ગૃહિણીઓ, દૈનિક વેતન મેળવનારાઓ અને બેરોજગાર યુવાનોનો સમાવેશ થાય છે. તપાસકર્તાઓએ જણાવ્યું હતું કે સ્કૂલના બાળકો સટ્ટો રમવા માટે વર્ગો છોડી રહ્યા છે, કોલેજના વિદ્યાર્થીઓ ટ્યુશનના પૈસાનો ઉપયોગ જુગાર રમવા માટે કરી રહ્યા છે, અને ઘણા પરિવારોને કટોકટી આવે ત્યારે જ નાણાકીય નુકસાનની ખબર પડે છે.
