Iran Israel War: ઇઝરાયલનું અર્થતંત્ર યુદ્ધની આગમાં સળગી રહ્યું છે, બેરોજગારી અને નુકસાન ચરમસીમાએ છે
Iran Israel War: ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમોને રોકવાના પ્રયાસમાં ઈઝરાયલે આક્રમક લશ્કરી કાર્યવાહી શરૂ કરી છે. આ અંતર્ગત, ઈઝરાયલી સેનાએ ઈરાનના અનેક મુખ્ય પરમાણુ સ્થાપનો અને ટોચના લશ્કરી જનરલો અને વૈજ્ઞાનિકોને નિશાન બનાવ્યા છે. બદલામાં, ઈરાને ઈઝરાયલની રાજધાની તેલ અવીવ પર હાઇપરસોનિક મિસાઈલોથી શ્રેણીબદ્ધ હુમલાઓ શરૂ કર્યા છે.
આ વધતા સંઘર્ષે સમગ્ર પશ્ચિમ એશિયાને સંકટમાં મૂકી દીધું છે અને ભવિષ્યમાં પ્રાદેશિક યુદ્ધની શક્યતા ઉભી કરી છે. જ્યારે ઈઝરાયલે ગાઝામાં હમાસને નબળું પાડ્યું છે, ત્યારે હવે ઈરાન સાથે સીધા યુદ્ધથી તેને વ્યૂહાત્મક અને આર્થિક બંને મોરચે ભારે ખર્ચ થઈ રહ્યો છે.
સંરક્ષણ બજેટમાં ભારે વધારો, અર્થતંત્ર પર દબાણ
ઈઝરાયલે તેની સુરક્ષાને પ્રાથમિકતા આપતા તેના સંરક્ષણ બજેટમાં ઐતિહાસિક વધારો કર્યો છે. જ્યારે ઈઝરાયલનું સંરક્ષણ બજેટ 2023માં 60 અબજ શેકેલ હતું, ત્યારે 2025માં તે વધીને 118 અબજ શેકેલ થઈ ગયું છે – એટલે કે બે વર્ષમાં લગભગ બમણું.
ગાઝા અને હવે ઈરાન સાથેના દ્વિપક્ષીય યુદ્ધે ઈઝરાયલી અર્થતંત્રને ખરાબ રીતે અસર કરી છે. કારખાનાઓ અને દુકાનો બંધ થવાને કારણે અને લાખો લોકો બેરોજગાર થવાને કારણે, ઇઝરાયલના વિકાસ દરમાં તીવ્ર ઘટાડો જોવા મળી રહ્યો છે. નાણા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, દરેક એક લાખ અનામત સૈનિકોની તૈનાતી પર 70 મિલિયન શેકેલ (લગભગ રૂ. 1900 કરોડ)નો ખર્ચ થઈ રહ્યો છે.
યુદ્ધનું સીધું આર્થિક નુકસાન
ગાઝા યુદ્ધમાં ઇઝરાયલને દરરોજ 200 મિલિયન શેકેલનું નુકસાન થઈ રહ્યું હતું. હવે ઇરાન સાથે શરૂ થયેલા યુદ્ધમાં, પહેલા 48 કલાકમાં 1.45 અબજ ડોલર (લગભગ 5.5 અબજ શેકેલ)નો ખર્ચ નોંધાઈ ચૂક્યો છે.
નિષ્ણાતોના મતે, ઇઝરાયલને ફાઇટર પ્લેન, શસ્ત્રો અને મિસાઇલોના ઇંધણ પર દરરોજ 300 મિલિયન ડોલર સુધીનો ખર્ચ કરવો પડે છે. આવી સ્થિતિમાં, સરકાર પર નાણાકીય દબાણ સતત વધી રહ્યું છે, જેના કારણે અન્ય નાગરિક યોજનાઓ અને કલ્યાણ ખર્ચ પ્રભાવિત થઈ શકે છે.
વ્યાપાર જગતની ચેતવણી: “હવે નહીં”
ઇઝરાયલી ચેમ્બર્સ ઓફ કોમર્સ ફેડરેશનના પ્રમુખ શચર તુર્જેમાને સરકારને ચેતવણી આપી છે કે જો આ યુદ્ધ લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહેશે તો ઇઝરાયલને મોટા પાયે છટણી, બજારમાં મંદી અને રોકાણનો અભાવ જેવી આર્થિક આફતોનો સામનો કરવો પડી શકે છે.
તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું કે હવે સમય આવી ગયો છે કે સરકાર લશ્કરી ઉકેલ કરતાં રાજદ્વારી ઉકેલ પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે, જેથી ઇઝરાયલી લોકો અને વ્યવસાયો બંનેને રાહત મળી શકે.