Iran Israel War: અમેરિકા ઈરાન-ઈઝરાયલ યુદ્ધમાં કેમ ઉતર્યું? ઈઝરાયલને મદદ કરવા પાછળના 5 મોટા કારણો
Iran Israel War: ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચે ચાલી રહેલી લડાઈમાં હવે અમેરિકા પણ સીધો રીતે જોડાઈ ગયો છે. અમેરિકાએ ઈરાનના ત્રણ પરમાણુ સ્થળો પર હવાઈ હુમલો કર્યો છે. અમેરિકા અને ઈઝરાયલની નજીકના સંબંધો જાણીતાં છે. પણ શું છે એ કારણ કે અમેરિકાએ આ યુદ્ધમાં ઇઝરાયલની મદદ કરી અને એટલી મોટી સહાય પૂરી પાડી?
ચાલો જાણીએ 5 મોટા કારણો:
1. વ્યૂહાત્મક લાભ અને ઈતિહાસ
૧૯૪૮માં ઈઝરાયલની સ્થાપનાથી જ, અમેરિકાએ તેને ઓળખ આપી અને સહાય આપવાનું શરૂ કર્યું. તે સમયે શીત યુદ્ધ ચાલી રહ્યું હતો અને મધ્ય પૂર્વનું મહત્વ તેના તેલ અને સમુદ્રી માર્ગો માટે વધ્યું હતું. આ કારણે અમેરિકા ઈઝરાયલને પોતાની યુક્તિ તરીકે ઉપયોગમાં લઇને આ વિસ્તારમાં પ્રભુત્વ જાળવી રહ્યું છે.
2. રશિયા અને તેના સાથી દેશો સામે વિરોધ
ઈઝરાયલે ૧૯૬૭ અને ૧૯૭૩માં મિસ્ર અને સીરિયા સાથે લડાઈ કરી, જેમાં રશિયાએ આ દેશોને સપોર્ટ કર્યો હતો. તે સમયે અમેરિકા ખુલીને ઈઝરાયલનું સમર્થન કરતો હતો, કારણ કે તે રશિયાના વિસ્તાર વધારાને રોકવા માંગતો હતો.
3. આર્થિક અને સૈન્ય સહાય
અમેરિકા ઈઝરાયલને નાણાકીય અને સૈન્ય રીતે વર્ષોથી મદદરૂપ છે. ૨૦૧૬માં સૈન્ય સહાય માટે એક મોટા કરાર હેઠળ ૧૦ વર્ષમાં લગભગ ૩૮ અબજ ડૉલર આપવામાં આવ્યા હતા. આ સહાય ઈઝરાયલને તેમના હથિયારો અને રક્ષાત્મક સિસ્ટમ વિકસાવવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
4. અમેરિકાના રાજકીય અને સામાજિક સમર્થન
અમેરિકામાં ઈઝરાયલને સપોર્ટ કરતી મોટી સંખ્યામાં ઈસ્રાયેલીય જનતા અને લોબી ગૃપ્સ છે, જેમ કે AIPAC, જે રાજકારણમાં ખૂબ જ સશક્ત છે. તેઓ રાજકારણીઓને નાણાકીય મદદ આપી ઈઝરાયલની દ્રષ્ટિથી નીતિઓ બનાવવામાં મદદ કરે છે.
5. ઈરાનના પરમાણુ હથિયાર બનાવવાનું રોકવા માટે
અમેરિકા અને ઈઝરાયલ માનતા છે કે ઈરાન પરમાણુ હથિયાર વિકસાવી રહ્યો છે, જે તેઓ માટે મોટો જોખમ છે. ખાસ કરીને ફોર્ડો જેવા ઊંડા જમીનમાં બનેલા પરમાણુ કેન્દ્રોને નષ્ટ કરવું અમેરિકા માટે પ્રાથમિકતા છે. આથી તેઓ ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને અટકાવવા કટિબદ્ધ છે.
ઈરાન અને ઈઝરાયલ વચ્ચેનો આ યુદ્ધ માત્ર બે દેશોનું નથી, તે વૈશ્વિક રાજકારણ, વ્યૂહરચના અને શક્તિ વિતરણનું પ્રતિબિંબ છે. અમેરિકા ઇઝરાયલનો મજબૂત સહયોગી બનીને પોતાના ગ્લોબલ હિતોને સુરક્ષિત કરવા જતો રહે છે.
