Home Loan: હોમ લોન સુરક્ષા વીમા અને ઉત્તરાધિકાર નિયમો: દરેક સહ-અરજદારને શું જાણવું જોઈએ
Home Loan: મોટાભાગના લોકો ઘર ખરીદવા માટે હોમ લોન લે છે. તાજેતરના વર્ષોમાં, મકાનોની કિંમતો ઘણી વધી ગઈ છે, જેના કારણે સંયુક્ત હોમ લોન લેનારા લોકોની સંખ્યા પણ ઝડપથી વધી છે. સંયુક્ત હોમ લોનનો સૌથી મોટો ફાયદો એ છે કે બેંકો તેના પર સરળતાથી વધુ રકમ મંજૂર કરે છે. સામાન્ય રીતે લોકો તેમના જીવનસાથી, માતાપિતા અથવા ભાઈ-બહેનને સહ-અરજદાર બનાવે છે.
પરંતુ એક મહત્વપૂર્ણ પ્રશ્ન એ છે કે જો સહ-અરજદારનું અચાનક મૃત્યુ થાય તો શું થશે? આ સ્થિતિમાં, બાકીની EMI માટે કોણ જવાબદાર રહેશે અને તે મિલકતનો કાયદેસર માલિક કોણ બનશે?
જો સંયુક્ત હોમ લોન હોય અને બેમાંથી એકનું મૃત્યુ થાય, તો બાકીની EMI ચૂકવવાની જવાબદારી બીજા સહ-ઉધાર લેનારની હોય છે. લોન અરજી કરતી વખતે જ, દસ્તાવેજો પર સહી કરતી વખતે, કાયદેસર રીતે નક્કી કરવામાં આવે છે કે એક અરજદારના મૃત્યુના કિસ્સામાં, બાકીની ચુકવણીની સંપૂર્ણ જવાબદારી બીજા અરજદારની રહેશે.
જો કોઈ સહ-ઉધાર લેનાર EMI ચૂકવતો નથી, તો બેંક SARFAESI કાયદા હેઠળ મિલકત જપ્ત કરી શકે છે. આ પછી, મિલકતની હરાજી કરવામાં આવે છે, અને તે રકમમાંથી લોન ચૂકવવામાં આવે છે. જો કોઈ વધારાની રકમ બાકી રહે છે, તો તે મૃતકના કાનૂની વારસદારને પરત કરવામાં આવે છે.
જોકે, આ પરિસ્થિતિથી બચવાનો એક રસ્તો છે – લોન સુરક્ષા વીમો. આજકાલ મોટાભાગની બેંકો હોમ લોન સાથે આ વીમો પણ પ્રદાન કરે છે. જો સહ-અરજદારનું મૃત્યુ થાય છે અને વીમો માન્ય હોય છે અને દાવો સ્વીકારવામાં આવે છે, તો વીમા કંપની બાકી લોન ચૂકવે છે. આનાથી પરિવાર પર કોઈ નાણાકીય બોજ પડતો નથી.
હવે પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે મિલકતની માલિકી કોને મળશે? જો સહ-અરજદાર મિલકતનો સહ-માલિક હોય, તો ઉત્તરાધિકાર કાયદા મુજબ તેના હિસ્સાનો અધિકાર તેના કાનૂની વારસદારને જશે. જો મૃતક એકમાત્ર માલિક હોય, તો મિલકત વારસદારને ટ્રાન્સફર કરવા માટે વસિયત અથવા ઉત્તરાધિકાર પ્રમાણપત્ર જરૂરી છે.
