Cyber Fraud: સાવધાન! નકલી એપ્સ અને ઇમેઇલ દ્વારા AI તમારી જાસૂસી કરી રહ્યું છે
Cyber Fraud: ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં સાયબર છેતરપિંડીના બનાવો ઝડપથી વધી રહ્યા છે, અને હવે ડિજિટલ ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરનાર દરેક વ્યક્તિ છેતરપિંડી કરનારાઓના નિશાના પર છે. હવે છેતરપિંડીની આ પદ્ધતિઓ પહેલા કરતાં વધુ ખતરનાક બની ગઈ છે, કારણ કે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) હવે સાયબર ગુનેગારોનું નવું હથિયાર બની ગયું છે.
તાજેતરમાં પ્રકાશિત થયેલા “The State of AI-Powered Cybercrime: Threat and Mitigation Report 2025” (GIREM અને Tekion દ્વારા સંયુક્ત રીતે પ્રકાશિત) અનુસાર, ભારતે 2024 માં ડિજિટલ છેતરપિંડીને કારણે ₹22,812 કરોડ ($2.78 બિલિયન) ગુમાવ્યા. આ નુકસાન મુખ્યત્વે AI-આધારિત છેતરપિંડીને કારણે છે.
રિપોર્ટ મુજબ, દર 10 ફિશિંગ કૌભાંડોમાંથી 8 માં AI ટૂલ્સનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. સાયબર ગુનેગારો હવે ફિશિંગ ઇમેઇલ્સ, ડીપફેક વિડિઓઝ, નકલી વેબસાઇટ્સ અને નકલી એપ્લિકેશન્સ દ્વારા લોકોને નિશાન બનાવી રહ્યા છે. Tekion ના CEO જય વિજયને જણાવ્યું હતું કે આ રિપોર્ટ ફક્ત આંકડા જ આપતો નથી, પરંતુ તે એક કડક ચેતવણી છે કે AI ના દુરુપયોગથી સામાન્ય લોકો અને કંપનીઓને કેવી રીતે ભારે નુકસાન થઈ રહ્યું છે.
રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે 2024 માં ભારતમાં સાયબર ક્રાઇમની કુલ 19.1 લાખ ફરિયાદો નોંધાઈ હતી, જે 2023 કરતા ઘણી વધારે છે અને 2019 કરતા 10 ગણી વધુ છે. માત્ર એક વર્ષમાં નાણાકીય છેતરપિંડીના કેસોમાં ત્રણ ગણો વધારો થયો છે. ડિજિટલ ધરપકડ કૌભાંડ જેવી નવી પદ્ધતિઓ દ્વારા ₹1,936 કરોડની છેતરપિંડી પણ કરવામાં આવી છે. છેલ્લા 4 વર્ષમાં કુલ ₹33,000 કરોડથી વધુની છેતરપિંડી ડિજિટલ રીતે કરવામાં આવી છે.
હવે સાયબર ગુંડાઓ AI ની મદદથી મૂળ એપ્લિકેશનોની ચોક્કસ નકલો બનાવીને લોકોને છેતરપિંડી કરી રહ્યા છે. વપરાશકર્તા આ નકલી એપ્લિકેશનો ઇન્સ્ટોલ કરતાની સાથે જ માલવેર ફોનમાં પ્રવેશ કરે છે અને વ્યક્તિગત માહિતી ચોરી લે છે. આ જ કારણ છે કે આજના સમયમાં કોઈપણ લિંક અથવા એપ્લિકેશન ડાઉનલોડ કરતા પહેલા અત્યંત સાવચેત રહેવું મહત્વપૂર્ણ છે.