Health care: પાણી સ્વાસ્થ્ય માટે જરૂરી છે, પરંતુ તેનો વધુ પડતો ઉપયોગ ખતરનાક બની શકે છે
Health care: આપણા શરીરના બધા કાર્યો માટે પાણી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. તે શરીરમાંથી ઝેરી પદાર્થોને બહાર કાઢવા, યોગ્ય પાચન જાળવવા, ત્વચાને સ્વસ્થ રાખવા અને ઉર્જા સ્તર જાળવવામાં મદદ કરે છે. એક સામાન્ય પુખ્ત વ્યક્તિને દિવસભરમાં લગભગ 2 થી 3 લિટર પાણી પીવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. જો કે, ઘણી વખત લોકો સ્વસ્થ દેખાવા અથવા ડિહાઇડ્રેશન ટાળવા માટે જરૂર કરતાં વધુ પાણી પીવાનું શરૂ કરે છે, જે શરીર માટે હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે. ખાસ કરીને તેની કિડની પર ખરાબ અસર પડે છે.
જ્યારે આપણે જરૂર કરતાં વધુ પાણી પીએ છીએ, ત્યારે કિડનીને વધારાનું પાણી દૂર કરવા માટે સામાન્ય કરતાં વધુ મહેનત કરવી પડે છે. આનાથી તેના પર દબાણ વધે છે અને તેની કામગીરી પ્રભાવિત થઈ શકે છે. વધુ પડતું પાણી પીવાથી શરીરમાં સોડિયમનું સ્તર ઘટી શકે છે, જેના કારણે હાયપોનેટ્રેમિયા નામની સ્થિતિ થઈ શકે છે. આ સ્થિતિમાં, કોષો ફૂલવા લાગે છે, જે મગજ અને કિડનીના કોષોને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. જો આ લાંબા સમય સુધી ચાલુ રહે, તો કિડની ફેલ પણ થઈ શકે છે.
સફદરજંગ હોસ્પિટલના નેફ્રોલોજી વિભાગના ડૉ. હિમાંશુ વર્મા સમજાવે છે કે વધુ પડતું પાણી પીવાથી શરીરમાં અસંતુલન થાય છે, જેના કેટલાક લક્ષણો ધીમે ધીમે દેખાય છે. સૌથી સામાન્ય લક્ષણ વારંવાર પેશાબ કરવો છે, ખાસ કરીને રાત્રે, જે ઊંઘમાં ખલેલ પહોંચાડી શકે છે. આ ઉપરાંત, હાથ-પગમાં સોજો, સતત થાક, ચક્કર, ઉબકા, માથાનો દુખાવો અને માનસિક મૂંઝવણ જેવી સમસ્યાઓ પણ થઈ શકે છે. જો લોહીમાં સોડિયમનું સ્તર વધુ પડતું ઘટી જાય, તો વ્યક્તિ બેભાન પણ થઈ શકે છે. સતત ખૂબ જ હળવા રંગનો પેશાબ એ પણ સંકેત હોઈ શકે છે કે શરીરમાં જરૂર કરતાં વધુ પાણી છે. જો આ લાંબા સમય સુધી થાય છે, તો કિડની ઝેરી તત્વોને યોગ્ય રીતે દૂર કરવામાં અસમર્થ છે અને આ ગંભીર રોગો તરફ દોરી શકે છે.
આને રોકવા માટે, વ્યક્તિએ તેની તરસ મુજબ પાણી પીવું જરૂરી છે. દિવસમાં 7-8 ગ્લાસ પાણી સામાન્ય રીતે પૂરતું છે. જો તમને ઘણો પરસેવો થાય છે અથવા નિયમિતપણે કસરત કરો છો, તો પાણીની સાથે, નાળિયેર પાણી અથવા ORS જેવા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ્સવાળા પીણાંનું સેવન કરો. જો થાક, વારંવાર પેશાબ અથવા અન્ય કોઈ લક્ષણો ચાલુ રહે છે, તો ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો. બાળકો અને વૃદ્ધોને પણ તેમની જરૂરિયાત મુજબ પાણી આપવું જોઈએ, જેથી તેઓ ઓવરહાઇડ્રેશનથી બચી શકે.