Weight Loss Tips: વધુ ઊંઘ, ઓછું વજન: કસરત અને આહાર કરતાં ઊંઘ કેમ વધુ અસરકારક છે?
Weight Loss Tips: વજન ઘટાડવા માટે જો તમે ફક્ત ખોરાક અને કસરત પર જ ધ્યાન આપી રહ્યા છો, તો તમારા પ્રયત્નોમાં હજુ એક મહત્વપૂર્ણ કડીની જરૂર છે — અને તે છે પૂરતી અને ગુણવત્તાયુક્ત ઊંઘ. અનેક નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે ઊંઘને અવગણવાથી તમારી તમામ મેહનત બેડાદ થઈ શકે છે.
શરીર માટે ઊંઘ શા માટે જરૂરી છે?
ડૉ. અક્ષય બુધરાજ, મશહૂર સ્લીપ સ્પેશિયાલિસ્ટ જણાવે છે કે ઊંઘ માત્ર આરામ માટે નહીં, પણ ચયાપચય (મેટાબોલિઝમ), હોર્મોનલ સંતુલન અને ઊર્જા સ્તર જાળવવા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે. જ્યારે ઊંઘ ઘટે છે, ત્યારે શરીરમાં હોર્મોનના સ્તર બદલાય છે – ખાસ કરીને લેપ્ટિન અને ઘ્રેલિન જેવા ભૂખને નિયંત્રિત કરનારા હોર્મોન. આ અસંતુલન વધારાની ભૂખ અને અનહેલ્ધી ખોરાક તરફ વળે છે.
ઊંઘની અછત અને વજન વધારો – શું સંબંધ છે?
જો તમે રોજ છ કલાકથી ઓછી ઊંઘ લો છો, તો તમારું BMI સામાન્ય કરતાં ઊંચું રહેવાની શક્યતા વધી જાય છે. ઊંઘની અછત તમારા શરીરને થાક સાથે ભરેલી મૂંઝવણમાં મૂકે છે, જેના કારણે તમે કસરત ટાળો છો અને રોજબરોજની પ્રવૃત્તિઓમાં પણ ધીમો પડો છો. આ દરેક વસ્તુઓ કેલરી બર્નની પ્રક્રિયા ધીમી કરે છે, અને વજન ઓછું થવાનું તો દૂર રહ્યું, ઉલટો વધવા લાગે છે.
ખાવાની પસંદગીઓ પર અસર કરે છે ઊંઘ
ઓછી ઊંઘ લોકોને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ, મીઠાઈઓ, અને કાર્બોહાઈડ્રેટવાળા ભોજન તરફ વધુ આકર્ષે છે. જ્યારે શરીર અને મગજ થાકેલા હોય છે ત્યારે તેજ અને ઝડપથી ઊર્જા આપતા ખોરાક તરફ ઝોક વધી જાય છે – જેમાં પિઝા, બર્ગર, ચિપ્સ અને કોલ્ડ ડ્રિન્ક્સ જેવી વસ્તુઓ હોય છે.
સારી ઊંઘ માટે અપનાવો આ 5 સરળ ટેવ
- સૂતા પહેલા કેફીન અથવા આલ્કોહોલ પીવાનું ટાળો.
- બેડરૂમમાં મોબાઇલ, ટીવી જેવી સ્ક્રીનો દૂર રાખો.
- થંડું, શાંત અને અંધારું વાતાવરણ ઊંઘ માટે ઉત્તમ હોય છે.
- દરરોજ એક નક્કી સમય પર સુવાય અને જાગવાનો શેડ્યૂલ બનાવો.
- સૂતા પહેલા હળવું યોગ, ધ્યાન કે હર્બલ ચા વિકાર દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
વજન ઘટાડવા માટે ખોરાક અને કસરત એટલા જ મહત્વપૂર્ણ છે, જેટલી ઊંઘ. જો તમે ઊંઘને અવગણો છો, તો તમે વજન ઘટાડવાના પ્રયાસોમાં માત્ર અડધા રસ્તે જ છો. એટલે આજે જ ઊંઘને આપો તમારી હેલ્થ રૂટિનમાં યોગ્ય સ્થાન – કેમ કે તંદુરસ્ત ઊંઘ એ છે તમારું વજન ઘટાડવાનું ગુપ્ત હથિયાર!
