અફઘાનિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી આવતા અઠવાડિયે ભારત આવશે, તાલિબાન સરકારના મંત્રીની પ્રથમ ભારત યાત્રા
અફઘાન વિદેશ મંત્રી આમિર ખાન મુત્તકી આવતા અઠવાડિયે ભારત આવી શકે છે. તાલિબાન શાસન પછી અફઘાન સરકારના કોઈ મંત્રીની આ પ્રથમ ભારત યાત્રા હશે. ભારતે અગાઉની સરકારોના સમયમાં અફઘાનિસ્તાનમાં વિકાસ કાર્યો કર્યા હતા અને 2022માં ટેક્નિકલ મિશન ફરી શરૂ કર્યું હતું. બંને દેશો વચ્ચે સંપર્ક હવે ફરી વધી રહ્યો છે.
અફઘાનિસ્તાનના વિદેશ મંત્રી આમિર ખાન મુત્તકી આવતા અઠવાડિયે ભારત આવી શકે છે. તાલિબાન સત્તામાં આવ્યા પછી કોઈ અફઘાન મંત્રીની આ પહેલી ભારત યાત્રા હશે. ભારતે અગાઉની સરકારોના સમયમાં અફઘાનિસ્તાનમાં શાળાઓ, હોસ્પિટલો અને રસ્તાઓ બનાવવામાં મદદ કરી હતી. પરંતુ જ્યારે તાલિબાને 2021માં ત્યાંની સત્તા સંભાળી, ત્યારે ભારતે પોતાના લોકો અને રાજદ્વારીઓને પાછા બોલાવી લીધા હતા. ભારતે વર્ષ 2022માં કાબુલમાં એક ટેક્નિકલ મિશન ફરી શરૂ કર્યું જેથી ત્યાં મોકલાતી મદદ પર નજર રાખી શકાય અને ભારતની હાજરી જળવાઈ રહે.
તાલિબાને પહેલગામ હુમલાની નિંદા કરી હતી
તાલિબાને એપ્રિલમાં કાશ્મીરમાં થયેલા પહેલગામ આતંકી હુમલાની પણ નિંદા કરી હતી. ભારતે છેલ્લા વર્ષોમાં તાલિબાન નેતૃત્વ સાથે ગુપ્ત રીતે પોતાના સંપર્કો જાળવી રાખ્યા છે. ખાસ કરીને એવા સમયે જ્યારે ચીન અફઘાનિસ્તાનમાં પોતાની પકડ મજબૂત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે, ત્યારે ભારત પણ ક્ષેત્રીય હિતોની રક્ષા માટે તાલિબાન સરકારના સંપર્કમાં છે.
ભારતે હજુ સુધી તાલિબાન સરકારને માન્યતા આપી નથી. ભારત અફઘાનિસ્તાનમાં સમાવેશી સરકારના ગઠનની હિમાયત કરતું રહ્યું છે. ભારત એ વાત પર પણ ભાર મૂકે છે કે અફઘાનિસ્તાનની જમીનનો ઉપયોગ કોઈ પણ દેશ વિરુદ્ધ આતંકવાદી ગતિવિધિઓ માટે થવો જોઈએ નહીં.
ગયા મહિને યાત્રા ટળી ગઈ હતી
મુત્તકી ગયા મહિને પણ ભારત આવવાના હતા, પરંતુ તેમની યાત્રા રદ થઈ ગઈ હતી. જણાવવામાં આવી રહ્યું છે કે યુનાઇટેડ નેશન્સ સિક્યુરિટી કાઉન્સિલ (UNSC) દ્વારા તાલિબાની નેતાઓ પર પ્રતિબંધો લાગુ હોવાના કારણે મુત્તકીની યાત્રા રદ થઈ હતી. UNSCએ મુત્તકીને પ્રતિબંધોમાં છૂટ આપવાનો ઇનકાર કરી દીધો હતો.
સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સુરક્ષાની 15 સભ્યોવાળી 1988 પ્રતિબંધ સમિતિ તાલિબાન નેતાઓ પર યાત્રા પ્રતિબંધ, સંપત્તિ જપ્તી અને હથિયારો પરના પ્રતિબંધની દેખરેખ રાખે છે. પાકિસ્તાન હાલમાં આ સમિતિની અધ્યક્ષતા કરી રહ્યું છે. જો સમિતિનો એક પણ સભ્ય વાંધો ઉઠાવે તો છૂટ આપવાનો ઇનકાર કરી શકાય છે. તાલિબાની નેતાઓને વિદેશ યાત્રાઓ માટે સમિતિ પાસેથી મંજૂરી લેવી પડે છે.
