Economic Survey 2025: આગામી નાણાકીય વર્ષમાં GDP વૃદ્ધિ દર 6.3 થી 6.8% રહેવાની ધારણા, ફુગાવો નિયંત્રણમાં રહેશે, વપરાશ સ્થિર રહી શકે છે
Economic Survey 2025: નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે આજે શુક્રવારે સંસદમાં ચાલુ નાણાકીય વર્ષનો આર્થિક સર્વે રજૂ કર્યો છે. આર્થિક સર્વેક્ષણને દેશની આર્થિક સ્થિતિનો હિસાબ કહેવામાં આવે છે. સર્વે મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2025-26માં ભારતનો GDP વૃદ્ધિ દર 6.3 ટકાથી 6.8 ટકાની વચ્ચે રહી શકે છે. આ અંદાજ સૂચવે છે કે આવતા વર્ષે પણ આર્થિક પ્રવૃત્તિ ધીમી રહેશે. સર્વેમાં આશા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે કે ફુગાવો નિયંત્રણમાં રહેશે. જ્યારે વપરાશ સ્થિર રહી શકે છે. છ મહિનાના ટૂંકા ગાળા પછી આર્થિક સર્વેક્ષણ ૨૦૨૪-૨૫ આવ્યું છે. છેલ્લો આર્થિક સર્વે જુલાઈ 2024 માં સામાન્ય ચૂંટણીઓ પછી રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો. તેને 22 જુલાઈ, 2024 ના રોજ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ દ્વારા સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
વિકસિત ભારત માટે ૮% નો સતત વિકાસ દર જરૂરી છે.
આ સર્વે રિપોર્ટ નાણા મંત્રાલયના મુખ્ય આર્થિક સલાહકાર દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતને સ્વતંત્રતાના 100 વર્ષ પૂર્ણ થાય ત્યાં સુધીમાં વિકસિત દેશ બનાવવા માટે, આગામી એક કે બે દાયકા સુધી સરેરાશ 8% ની સ્થિર GDP વૃદ્ધિ હાંસલ કરવાની જરૂર છે. સર્વેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ‘જ્યારે આ વિકાસ દર લક્ષ્ય વિશે કોઈ પ્રશ્ન નથી, ત્યારે એ જોવું પણ મહત્વપૂર્ણ છે કે વૈશ્વિક વાતાવરણ (રાજકીય અને આર્થિક) ભારતના વિકાસ પરિણામોને અસર કરશે.’
4 વર્ષમાં સૌથી ધીમો વિકાસ દર
નબળા ઉત્પાદન ક્ષેત્ર અને ધીમા કોર્પોરેટ રોકાણને કારણે, ભારતનો વિકાસ દર નાણાકીય વર્ષ 24-25 માં ઘટીને 6.4% થવાનો અંદાજ છે, જે ચાર વર્ષમાં સૌથી ધીમો વિકાસ છે અને નાણાકીય વર્ષ 23-24 માં નોંધાયેલા વિકાસ કરતા વધુ ઝડપી ઘટાડો છે. નાણાકીય વર્ષ 2023-24 દરમિયાન ભારતનો GDP વૃદ્ધિ દર 8.2 ટકા હતો. ભારતીય અર્થતંત્ર ૨૦૨૨-૨૩માં ૭.૨ ટકા અને ૨૦૨૧-૨૨માં ૮.૭ ટકાના દરે વધ્યું.
ખાદ્ય ફુગાવો ઘટવાની શક્યતા
ફુગાવા અંગે, સર્વેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે નાણાકીય વર્ષ 2025-26માં કોમોડિટીના ભાવમાં વધારો થવાનું જોખમ મર્યાદિત જણાય છે. જોકે, વૈશ્વિક દબાણ હજુ પણ એક મુદ્દો છે. નાણાકીય વર્ષ 2025 ના ચોથા ક્વાર્ટરમાં શાકભાજીના ભાવમાં મોસમી ઘટાડો અને ખરીફ પાકના આગમનને કારણે ખાદ્ય ફુગાવો ઓછો થવાની ધારણા છે. આર્થિક સર્વેક્ષણમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે પ્રતિકૂળ વૈશ્વિક પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરવા માટે, વ્યૂહાત્મક અને સમજદાર નીતિ વ્યવસ્થાપનની સાથે સ્થાનિક મૂળભૂત બાબતોને વધુ મજબૂત બનાવવાની જરૂર પડશે. જાહેર મૂડી ખર્ચમાં વધારો અને વ્યવસાયિક અપેક્ષાઓમાં સુધારો થવાથી રોકાણ પ્રવૃત્તિમાં વધારો થવાની અપેક્ષા છે, એમ તેમાં જણાવાયું છે.
