Economic Survey 2025: આવતીકાલે નાણામંત્રી રજૂ કરશે આર્થિક સર્વે, દેશની અર્થવ્યવસ્થાની સ્થિતિ જાણવા મળશે.
Economic Survey 2025: ઇકોનોમિક સર્વે 2024-25 એ દેશના અગાઉના નાણાકીય વર્ષના અર્થતંત્રના પ્રદર્શનનું મૂલ્યાંકન કરવા માટે તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ સર્વે દ્વારા મેન્યુફેક્ચરિંગ અને સર્વિસ સેક્ટર્સમાં ચાલી રહેલા ટ્રેન્ડ અને વિકાસ માટે જરૂરી નીતિઓ અંગે માહિતી મળે છે.
ઈકોનોમિક સર્વે શું છે?
આ એક મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ છે, જેમાં ભારતના અર્થતંત્રનું વિસ્તૃત વિશ્લેષણ કરવામાં આવે છે. તેને બે ભાગોમાં વહેંચવામાં આવે છે:
- પ્રથમ ભાગ – આર્થિક પ્રદર્શન અને મહત્વપૂર્ણ આંકડાઓનું મૂલ્યાંકન.
- બીજો ભાગ – શિક્ષણ, ગરીબી, અને આબોહવા પરિવર્તન જેવા સામાજિક-આર્થિક મુદ્દાઓનું વિશ્લેષણ.
આ સર્વેમાં GDP વૃદ્ધિ, મોંઘવારી અને વેપાર સંબંધિત અનુમાન પણ સામેલ હોય છે.
ક્યારે રજૂ થાય છે ઇકોનોમિક સર્વે?
સામાન્ય રીતે બજેટ ભાષણ પહેલાના દિવસે, એટલે કે 31 જાન્યુઆરી ના રોજ, આ સર્વે રજૂ થાય છે. સંસદનું બજેટ સત્ર 31 જાન્યુઆરીથી શરૂ થાય છે, જ્યારે 1 ફેબ્રુઆરીએ નાણાં પ્રધાન દ્વારા સામાન્ય બજેટ રજૂ કરવામાં આવે છે.
કોને દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે?
- ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ઈકોનોમિક અફેર્સના ઈકોનોમિક ડિવિઝન દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવે છે.
- ચીફ ઈકોનોમિક એડવાઈઝર (CEA) ની દેખરેખ હેઠળ આ સર્વે રચાય છે.
- વિત્ત મંત્રી બજેટ પહેલા આ સર્વે રજૂ કરે છે.
ઈકોનોમિક સર્વેમાં શું સામેલ હોય છે?
આ સર્વેમાં વિવિધ આર્થિક અને સામાજિક મુદ્દાઓ પર પ્રકાશ પાડવામાં આવે છે, જેમ કે:
✔ કૃષિ અને ઔદ્યોગિક ઉત્પાદન
✔ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર અને રોજગાર
✔ મુદ્રાની પુરવઠા અને કિંમતો
✔ આયાત-નિર્યાત અને વિદેશી મુદ્રા ભંડાર
આ સર્વે સરકારની નાણાકીય વ્યૂહરચનાને કેવી રીતે પ્રભાવિત કરે છે અને કયા ક્ષેત્રો વિકાસ માટે મહત્વના છે તે દર્શાવે છે.