Edible Oil: તેલ ફુગાવામાં રાહત મળશે, સરકારે આયાત ડ્યુટી ઘટાડી
Edible Oil: દેશના સામાન્ય લોકોને ફુગાવામાં રાહત આપવા માટે સરકારે એક મહત્વપૂર્ણ નિર્ણય લીધો છે. ક્રૂડ પામ તેલ, સોયાબીન તેલ અને સૂર્યમુખી તેલ પરની મૂળભૂત કસ્ટમ ડ્યુટી 20% થી ઘટાડીને 10% કરવામાં આવી છે. આ નિર્ણય 31 મેથી અમલમાં આવ્યો છે અને તેનો હેતુ દેશભરમાં ખાદ્ય તેલના ભાવને નિયંત્રિત કરવા અને સ્થાનિક રિફાઇનિંગ ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
આયાત ડ્યુટીમાં આ ફેરફારથી કુલ અસરકારક દર 27.5% થી ઘટાડીને 16.5% થશે, જેમાં સેસ અને સરચાર્જનો સમાવેશ થાય છે. જોકે, રિફાઇન્ડ તેલ પરની મૂળભૂત કસ્ટમ ડ્યુટી 32.5% પર યથાવત રહેશે, જેનો અસરકારક દર 35.75% રહેશે. આ નિર્ણયથી રિટેલ ફુગાવાને નિયંત્રિત કરવામાં સીધી મદદ મળશે, તેમજ સ્થાનિક પ્રોસેસિંગ ઉદ્યોગને મજબૂત બનાવવામાં મદદ મળશે.
ભારતની આયાત નિર્ભરતા અને વૈશ્વિક સ્થિતિ
ભારત વિશ્વનો સૌથી મોટો ખાદ્ય તેલ આયાતકાર દેશ છે અને તેની 50% જરૂરિયાતો આયાત દ્વારા પૂર્ણ કરે છે. પામ તેલ મુખ્યત્વે મલેશિયા અને ઇન્ડોનેશિયાથી આવે છે, જ્યારે સોયાબીન તેલ બ્રાઝિલ અને આર્જેન્ટિનાથી આવે છે. ૨૦૨૩-૨૪માં, ભારતે લગભગ ૧.૩૨ લાખ કરોડ રૂપિયાના ૧૫૯.૬ લાખ ટન ખાદ્ય તેલની આયાત કરી હતી.
સોલવન્ટ એક્સટ્રેક્ટર્સ એસોસિએશન ઓફ ઈન્ડિયા (SEA) ના પ્રમુખ સંજીવ અસ્થાના કહે છે કે આ નિર્ણયથી રિફાઈન્ડ પામ તેલની આયાત પરની નિર્ભરતા ઓછી થશે અને સ્થાનિક રિફાઇનિંગ ક્ષેત્રને પ્રોત્સાહન મળશે. ડ્યુટી તફાવત ૮.૨૫% થી વધારીને ૧૯.૨૫% કરવાથી ક્રૂડ તેલની માંગમાં વધારો થશે.
સ્થાનિક ઉદ્યોગને પ્રોત્સાહન મળશે
આ નિર્ણય ગ્રાહકોને સસ્તું ખાદ્ય તેલ પૂરું પાડવામાં મદદ કરશે જ, પરંતુ તે સ્થાનિક રિફાઇનિંગ એકમોને વધુ કાર્યરત પણ બનાવશે. ઘણી રિફાઇનિંગ કંપનીઓએ અગાઉ આયાત ડ્યુટીમાં ઘટાડો કરવાની માંગ કરી હતી જેથી તેઓ વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક રહી શકે અને કિંમતમાં સ્થિરતા લાવી શકે.
સરકારને આશા છે કે આ પગલું “મેક ઇન ઇન્ડિયા” અને આત્મનિર્ભર ભારત જેવી યોજનાઓને પ્રોત્સાહન આપશે. ઉપરાંત, લાંબા ગાળે, આ નીતિ ભારતને ખાદ્ય તેલ ક્ષેત્રમાં આયાત પરની નિર્ભરતા ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે.
