EV: ભારતની EV યોજનામાં રોકાણ કરવા પર કંપનીઓને કસ્ટમ ડ્યુટીમાં છૂટ મળશે
EV: કેન્દ્રીય ભારે ઉદ્યોગ મંત્રી એચ.ડી. કુમારસ્વામીએ જણાવ્યું છે કે મર્સિડીઝ બેન્ઝ, સ્કોડા-ફોક્સવેગન, હ્યુન્ડાઇ અને કિયા જેવી ઘણી વૈશ્વિક ઓટોમોબાઇલ કંપનીઓ ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક કારના ઉત્પાદનમાં ઊંડો રસ દાખવી રહી છે. આ કંપનીઓ ‘ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક પેસેન્જર કાર મેન્યુફેક્ચરિંગને પ્રોત્સાહન’ સરકારી યોજના હેઠળ સરકાર અને ઉદ્યોગ વચ્ચેની વાતચીતમાં સામેલ હતી. મંત્રીએ સોમવારે યોજનાની વિગતવાર માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી, જોકે આ યોજના ગયા વર્ષે 15 માર્ચે પહેલાથી જ સૂચિત કરવામાં આવી હતી.
યોજના હેઠળ અરજી પ્રક્રિયા આગામી એક થી બે અઠવાડિયામાં શરૂ થશે. અધિકારીઓ એમ પણ કહી રહ્યા છે કે હવે એ જોવાનું રહેશે કે કઈ કંપનીઓ સક્રિય રીતે આગળ આવશે અને અરજી કરશે. કુમારસ્વામીએ કહ્યું, “મર્સિડીઝ બેન્ઝ, ફોક્સવેગન, સ્કોડા, હ્યુન્ડાઇ અને કિયા જેવી કંપનીઓ પહેલાથી જ ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના ઉત્પાદનમાં રસ દર્શાવી ચૂકી છે.” યોજના હેઠળ, માન્ય કંપનીઓને પાંચ વર્ષના સમયગાળા માટે 15 ટકા ઘટાડેલી કસ્ટમ ડ્યુટી પર US$35,000 ના ન્યૂનતમ CIF મૂલ્ય સાથે ઇલેક્ટ્રિક ફોર-વ્હીલર્સ (CBU) આયાત કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે.
મંજૂર થયેલા અરજદારોએ આ યોજના હેઠળ ઓછામાં ઓછા રૂ. 4150 કરોડનું રોકાણ કરવાનું રહેશે. અરજીઓ સબમિટ કરવાની પ્રક્રિયા એક સૂચના દ્વારા જારી કરવામાં આવશે, જેમાં અરજી કરવા માટે ઓછામાં ઓછો 120 દિવસનો સમય આપવામાં આવશે. આ ઉપરાંત, ભારે ઉદ્યોગ મંત્રાલયને 15 માર્ચ, 2026 સુધી અરજીઓ સ્વીકારવાનો અધિકાર રહેશે.
મંત્રી કુમારસ્વામીએ પણ ટેસ્લા અંગે માહિતી આપી હતી અને કહ્યું હતું કે ટેસ્લા હાલમાં ભારતમાં ઇલેક્ટ્રિક કાર બનાવવાનું આયોજન કરી રહી નથી, પરંતુ તે દેશમાં તેના શોરૂમ ખોલવામાં રસ ધરાવે છે. અગાઉ, ભૂતપૂર્વ યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સૂચવ્યું હતું કે જો ટેસ્લા ભારતમાં પ્લાન્ટ સ્થાપે છે, તો તે યુએસ માટે ‘અયોગ્ય’ હોઈ શકે છે.
નવા પડકારો અને તકો:
ભારતીય ઇલેક્ટ્રિક વાહન (EV) બજારમાં વધતી સ્પર્ધા વચ્ચે, આ યોજના વૈશ્વિક કંપનીઓ માટે એક મોટી તક સાબિત થશે. આનાથી માત્ર સ્થાનિક ઉત્પાદનને જ વેગ મળશે નહીં પરંતુ રોજગાર સર્જન અને ટેકનોલોજી ટ્રાન્સફરને પણ વેગ મળશે. આ સાથે, ભારતના ઇલેક્ટ્રિક વાહન ઇકોસિસ્ટમને મજબૂત બનાવવામાં આવશે, જે દેશના સ્વચ્છ ઉર્જા લક્ષ્યો માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
સ્થાનિક ભાગીદારી અને ભવિષ્યની યોજનાઓ:
સરકારે કંપનીઓ પર સ્થાનિક ભાગીદારી અને સપ્લાય ચેઇન વિકસાવવા પર પણ ભાર મૂક્યો છે. ભારે ઉદ્યોગ મંત્રાલય માને છે કે રોકાણ તેમજ સ્થાનિક ઉત્પાદન વધારીને, ભારતનો ઓટોમોબાઈલ ઉદ્યોગ વૈશ્વિક EV હબ તરીકે ઉભરી આવશે. આગામી સમયમાં, આ યોજનાને વધુ સુધારવા માટે નવા સુધારા અને પ્રોત્સાહનો પણ આપી શકાય છે.
