Food Inflation
Inflation In India: આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે ઘણી વખત કહ્યું છે કે મોંઘવારી સામે ચાલી રહેલ યુદ્ધ હજુ સમાપ્ત થયું નથી. ખાદ્ય મોંઘવારી અંગે ચિંતા યથાવત છે અને હવે તેમની આગાહી સાચી સાબિત થઈ છે.
India Inflation Data: જુન 2024 માટે છૂટક ફુગાવાના અને જથ્થાબંધ ફુગાવાના આંકડા જુલાઈ મહિનામાં જાહેર કરવામાં આવ્યા છે તે ચિંતાજનક છે. ચિંતા છે કારણ કે ફુગાવાના દરમાં વધારો થયો છે, પછી તે છૂટક હોય કે જથ્થાબંધ. તેનું કારણ છે શાકભાજી, ફળો અને કઠોળના મોંઘા ભાવ, જેના કારણે ખાદ્ય મોંઘવારી દરમાં ઉછાળો આવ્યો છે. ડિસેમ્બર 2023 પછી સાત મહિનામાં આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે છૂટક ફુગાવાનો દર 5 ટકાને વટાવી ગયો છે.
મોંઘવારી કેમ વધી?
પ્રથમ, એપ્રિલ અને મે મહિનામાં ગરમીના મોજાએ અમને પરેશાન કર્યા, પછી જૂન મહિનાથી દેશના ઘણા રાજ્યોમાં ચોમાસાનું આગમન થયું. ઘણા રાજ્યોમાં ભારે વરસાદ પડી રહ્યો છે અને કેટલાક રાજ્યોમાં પૂરની સ્થિતિ છે. પહેલા હીટવેવ અને પછી વરસાદને કારણે શાકભાજી અને ફળોના ઉત્પાદન અને પુરવઠાને અસર થઈ છે. માંગ-પુરવઠાના તફાવતને કારણે શાકભાજી અને ફળોના ભાવમાં વધારો થયો છે. ખાદ્ય ચીજવસ્તુઓમાં કોઈ મોંઘવારી નથી. પરંતુ જૂન મહિનામાં શાકભાજી, ફળો અને કઠોળ જેવી ખાદ્ય ચીજોમાં ફુગાવાના કારણે છૂટક ફુગાવાના દર અને જથ્થાબંધ ભાવ આધારિત ફુગાવાના દરમાં ઉછાળો આવ્યો છે.
જૂન 2024માં ખાદ્ય ફુગાવાનો દર 9.36 ટકા હતો જે જૂન 2023માં 4.31 ટકા હતો. જેમાં શાકભાજીનો મોંઘવારી દર 27.33 ટકાથી વધીને 29.32 ટકા થયો છે. કઠોળનો મોંઘવારી દર 16.07 ટકા અને ફળોનો મોંઘવારી દર 7.1 ટકા રહ્યો છે. જથ્થાબંધ મોંઘવારી દરના આંકડા અનુસાર જૂન 2024માં ડુંગળીનો ફુગાવાનો દર 93.55 ટકા રહ્યો છે જે મે મહિનામાં 58.05 ટકા હતો. ફળોનો ફુગાવાનો દર જૂનમાં 10.14 ટકા હતો જે મે 2024માં 5.81 ટકા હતો. જથ્થાબંધ ફુગાવાના દરના આંકડા અનુસાર બટાકા અને ઘઉંના ફુગાવાના દરમાં ઉછાળો આવ્યો છે.
ટામેટા અને ડુંગળીના ભાવ આસમાને છે
આ તો ફુગાવાના દરના આંકડાની વાત છે. પરંતુ જો તમે બજારમાં જાવ તો ટામેટા 90-100 રૂપિયા પ્રતિ કિલો, ડુંગળી 50-60 રૂપિયા પ્રતિ કિલો, બટાટા 40-50 રૂપિયા પ્રતિ કિલો મળે છે. સરકારી આંકડા અનુસાર, અરહર દાળ 168.75 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે ઉપલબ્ધ છે અને એક વર્ષમાં અરહર દાળ 24.38 ટકા મોંઘી થઈ છે જ્યારે એક મહિનામાં તેની કિંમતમાં 3.96 ટકાનો વધારો થયો છે. એક વર્ષમાં ચણાની દાળ 19.85 ટકા અને અડદની દાળ 12.15 ટકા મોંઘી થઈ છે.
મોંઘવારી દરમાં વધારાની અસર?
ફુગાવાના દરમાં વધારો થવાથી તે લોકોને મોટો ફટકો પડ્યો છે જેઓ રિટેલ ફુગાવાના દરમાં ઘટાડાને કારણે આરબીઆઈ પાસેથી પોલિસી રેટમાં ઘટાડાની અપેક્ષા રાખતા હતા. RBIની મોનેટરી પોલિસી કમિટીએ મોંઘવારી દરને 4 ટકા સુધી લાવવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. હાલમાં મોંઘવારી દરનો આંકડો આરબીઆઈના ટોલરન્સ બેન્ડના ઉપલા સ્તરથી નીચે છે પરંતુ 4 ટકાના લક્ષ્યાંકથી ઘણો વધારે છે. આવી સ્થિતિમાં, આગામી મહિને 6 થી 8 ઓગસ્ટ દરમિયાન આરબીઆઈ ગવર્નર શક્તિકાંત દાસની અધ્યક્ષતામાં યોજાનારી MPC સમિતિની બેઠકમાં નીતિ દરો યથાવત રહી શકે છે. જ્યારે અગાઉ ચાલુ વર્ષના બીજા અર્ધવાર્ષિક ગાળાથી વ્યાજદરમાં ઘટાડો થવાની ધારણા હતી.
મોંઘવારીથી મોંઘી EMIમાંથી રાહત નહીં!
રિટેલ મોંઘવારી દર 7.80 ટકા પર ગયા બાદ મે 2022થી આરબીઆઈએ પોલિસી રેટ વધારવાનું શરૂ કર્યું અને 6ઠ્ઠી MPC કમિટીની બેઠકમાં રેપો રેટ 4 ટકાથી વધારીને 6.50 ટકા કરવામાં આવ્યો, જેના કારણે હોમ લોનથી લઈને ઓટો લોન સુધી , એજ્યુકેશન લોન સહિત તમામ રિટેલ લોન મોંઘી થઈ ગઈ છે. જેમણે પહેલેથી જ લોન લીધી હતી તેમની EMI મોંઘી થઈ ગઈ. અને છેલ્લી સાત MPC મીટીંગથી પોલિસી રેટમાં કોઈ ફેરફાર થયો નથી. પરંતુ હવે ફુગાવાના આંકડામાં ઉછાળો આવ્યા બાદ તેની અસર માત્ર લોકોના રસોડાના બજેટને જ નહીં પરંતુ મોંઘી EMIમાંથી રાહત મળવાની હાલ કોઈ શક્યતા નથી.
ખાદ્ય મોંઘવારી ઘટાડવા માટે સારું ચોમાસું જરૂરી છે
કેરએજ રેટિંગ્સના ચીફ ઇકોનોમિસ્ટ રજની સિન્હાના જણાવ્યા અનુસાર, શાકભાજીના ભાવમાં ઝડપથી વધારો થયો છે જેના માટે સપ્લાય-સાઇડ અને ડિમાન્ડ-સાઇડ ફેક્ટર જવાબદાર છે. ગયા વર્ષે ઉત્પાદનમાં ઘટાડો થયો છે, મે-જૂનમાં ગરમીના મોજાને કારણે શાકભાજી બગડી છે અને તહેવારોની સિઝનને કારણે માંગમાં વધારો થવાને કારણે ભાવમાં વધારો થયો છે. રજની સિંહાએ કહ્યું કે, અનાજ, કઠોળ અને મસાલાના ભાવમાં વધારો ચિંતાનું કારણ છે. તેમણે કહ્યું કે ખાદ્ય મોંઘવારી ઘટાડવા માટે ચોમાસાની સારી સિઝન ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે અને જો ખાદ્ય ફુગાવો ઘટે છે, તો ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2024-25ના બીજા ભાગમાં પોલિસી રેટમાં 50 બેસિસ પોઈન્ટ્સનો ઘટાડો થઈ શકે છે.
