ITR 2024-25: આવકવેરામાં નવો ફેરફાર: હવે સમગ્ર કર ઇતિહાસ ફોર્મ-16 માં દેખાશે
ITR 2024-25: નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે આવકવેરા રિટર્ન (ITR) ફાઇલ કરવાની સીઝન શરૂ થઈ ગઈ છે. પહેલા તેની છેલ્લી તારીખ 31 જુલાઈ હતી, પરંતુ હવે આવકવેરા વિભાગે આ સમયમર્યાદા 15 સપ્ટેમ્બર 2025 સુધી લંબાવી છે. પગારદાર કર્મચારીઓ માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ ફોર્મ-16 છે, જે એમ્પ્લોયર 15 જૂન સુધીમાં જારી કરશે. જોકે, આ વખતે ફોર્મ-16માં કેટલાક મોટા અને મહત્વપૂર્ણ ફેરફારો જોવા મળશે.
ફોર્મ-16માં શું નવું હશે?
ફોર્મ-16 એ તમારા પગાર, કર કપાત અને અન્ય કર સંબંધિત માહિતીનો પુરાવો છે. પરંતુ આ વખતે તેમાં અન્ય સ્ત્રોતોમાંથી થતી આવક પર TDS અને કેટલાક વ્યવહારો પર TCS વિશેની માહિતી પણ શામેલ હશે. જો કે, આ માટે તમારે તમારા એમ્પ્લોયરને ફોર્મ 12BBA પહેલાથી જ સબમિટ કરવું જરૂરી છે.
ફોર્મ 12BBA શું છે અને તે શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
CBDT દ્વારા ઓક્ટોબર 2023 માં બહાર પાડવામાં આવેલ ફોર્મ 12BBA એ એક સ્વ-ઘોષણા ફોર્મ છે જેમાં તમે તમારી પગાર સિવાયની આવક (જેમ કે ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ પર વ્યાજ, ડિવિડન્ડ, વીમા કમિશન, કાર અથવા વિદેશી ચલણ જેવી મોટી ખરીદી પર TCS) વિશે માહિતી આપો છો. તેના આધારે, નોકરીદાતા તમારી કુલ કર જવાબદારીને સમાયોજિત કરી શકે છે. આ પગાર પર બિનજરૂરી રીતે ઊંચા TDS કપાતની શક્યતા ઘટાડે છે.
નવી કર વ્યવસ્થામાં વધુ છૂટ ઉપલબ્ધ છે
આ વર્ષના બજેટમાં, સરકારે નવી કર વ્યવસ્થાને વધુ આકર્ષક બનાવવા તરફ એક મોટું પગલું ભર્યું છે. હવે પ્રમાણભૂત કપાતની મર્યાદા ₹ 50,000 થી વધારીને ₹ 75,000 કરવામાં આવી છે. એટલે કે, જો તમે નવી કર વ્યવસ્થા પસંદ કરી હોય, તો તમારું ફોર્મ-16 TDS કપાત હેઠળ ₹ 75,000 નું ડિસ્કાઉન્ટ બતાવશે.
આ ઉપરાંત, નવી વ્યવસ્થામાં, NPS (નેશનલ પેન્શન સિસ્ટમ) હેઠળ કલમ 80CCD (2) હેઠળ નોકરીદાતા દ્વારા તમારા મૂળ પગારના 14% સુધીનું યોગદાન કર મુક્તિ માટે પાત્ર રહેશે. આનાથી કાર્યકારી વ્યાવસાયિકોને ભવિષ્ય માટે બચત તેમજ કર મુક્તિનો બેવડો લાભ મળશે.
ફોર્મ-16 ડિજિટલ ફોર્મેટમાં હશે
બીજો મહત્વપૂર્ણ ફેરફાર એ છે કે આ વખતે ફોર્મ-16 સંપૂર્ણપણે ડિજિટલ ફોર્મેટમાં ઉપલબ્ધ થશે, જેથી તેને આવકવેરા પોર્ટલ પર સીધા જ સરળતાથી અપલોડ કરી શકાય. આનાથી માત્ર કાગળકામમાં ઘટાડો થશે નહીં, પરંતુ રિટર્ન ફાઇલ કરવાની પ્રક્રિયા પણ પહેલા કરતા ઝડપી અને પારદર્શક બનશે.
કઈ ભૂલ ન કરવી?
આઇટીઆર ફાઇલ કરતી વખતે સૌથી સામાન્ય ભૂલ આવકના અન્ય સ્ત્રોતો (જેમ કે એફડી વ્યાજ અથવા શેરમાંથી ડિવિડન્ડ) ન દર્શાવવાની છે. જો તમે ફોર્મ 12BBA ભર્યું નથી, તો આ આવક તમારા ફોર્મ-16 માં આવશે નહીં, જેના કારણે તમારી ફાઇલિંગ અધૂરી અથવા ખોટી હોઈ શકે છે. આનાથી ટેક્સ નોટિસ પણ આવી શકે છે. તેથી, જરૂરી દસ્તાવેજો અને ફોર્મ સમયસર સબમિટ કરવા મહત્વપૂર્ણ છે.