New Income Tax: ૬૦ વર્ષ જૂના આવકવેરા કાયદાને વિદાય! નવા બિલમાં શું હશે વિસ્ફોટક જાણો
New Income Tax: ભારતમાં આવકવેરા કાયદામાં મોટા ફેરફારોની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. છ દાયકા જૂના આવકવેરા કાયદા, ૧૯૬૧ને નવા આવકવેરા બિલથી બદલવાની યોજના છે. સરકારનું કહેવું છે કે આ નવો કાયદો સરળ, સ્પષ્ટ અને વિવાદોથી મુક્ત હશે. નવા આવકવેરા કાયદાથી કરદાતાઓને રાહત મળશે. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે સંસદમાં બજેટ સત્ર દરમિયાન આ માહિતી આપી હતી અને કહ્યું હતું કે આ બિલ ટૂંક સમયમાં સમીક્ષા માટે નાણા સ્થાયી સમિતિને મોકલવામાં આવશે. નાણા સુરક્ષા તુહિન કાંતા પાંડેએ એ પણ સંકેત આપ્યો છે કે નવા કાયદામાં જટિલ કાનૂની ભાષા કે લાંબા વાક્યો નહીં હોય. નવો કાયદો એવો હશે જે સરળતાથી સમજી શકાય.
આવકવેરા કાયદાની સમીક્ષા શા માટે જરૂરી બની ગઈ છે?
૧૯૬૧માં લાગુ કરાયેલો આવકવેરા કાયદો તે સમયની આર્થિક અને સામાજિક પરિસ્થિતિઓ અનુસાર બનાવવામાં આવ્યો હતો. પરંતુ છેલ્લા 60 વર્ષોમાં અર્થતંત્ર અને કર માળખામાં ઘણો ફેરફાર થયો છે. ટેકનોલોજીકલ પ્રગતિએ કર ચુકવણી અને રિટર્ન ફાઇલ કરવાની રીતો બદલી નાખી છે. આજે, ITR ફોર્મ પહેલાથી ભરેલા હોય છે, જે બેંક, નોકરીદાતા અને નાણાકીય વ્યવહારો સંબંધિત માહિતી પર આધારિત હોય છે.
વધુમાં, વર્ષોથી આવકવેરા કાયદામાં સેંકડો સુધારા કરવામાં આવ્યા છે, જેના કારણે કાયદો બોજારૂપ અને જટિલ બન્યો છે. સામાન્ય કરદાતા માટે તેને સમજવું મુશ્કેલ બની રહ્યું છે કારણ કે તેમાં ઘણા વિભાગો, પેટા વિભાગો અને જોગવાઈઓ સામેલ છે. તેથી, તેને સંપૂર્ણ નવનિર્માણ આપવાની જરૂર છે.
નાણામંત્રીએ શું જાહેરાત કરી?
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે જુલાઈ 2024 ના બજેટ ભાષણમાં જાહેરાત કરી હતી કે સરકાર 6 મહિનાની અંદર આવકવેરા કાયદાની વ્યાપક સમીક્ષા કરશે. તેમણે કહ્યું કે આ નવો કાયદો સ્પષ્ટતા અને પારદર્શિતા વધારશે, જેનાથી કરદાતાઓને કર સંબંધિત વિવાદોમાંથી મુક્તિ મળશે અને કર નિર્ધારણ વધુ નિશ્ચિત બનશે.
વર્ષ 2025-26 માટેના બજેટ ભાષણમાં, નાણામંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે આ બિલ વર્તમાન બજેટ સત્ર દરમિયાન સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવશે અને ત્યારબાદ તેને નાણા અંગેની સ્થાયી સમિતિને મોકલવામાં આવશે.
નવા આવકવેરા કાયદામાં શું થશે?
નવો કાયદો સરળ ભાષામાં તૈયાર કરવામાં આવશે જેથી કોઈપણ કરદાતા તેને જાતે સમજી શકે. સરકારનો ઉદ્દેશ્ય કાયદાની જટિલતાને અડધી કરવાનો અને ભાષાને એટલી સરળ બનાવવાનો છે કે કરદાતા નિષ્ણાતની મદદ લીધા વિના પણ પોતાની કર જવાબદારી સમજી શકે.
વધુમાં, આ કાયદો કર વિવાદો ઘટાડવામાં અને બિનજરૂરી કર માંગણીઓને દૂર કરવામાં મદદ કરશે.
નવો કાયદો કેવી રીતે સરળ બનશે?
૧૯૬૧નો આવકવેરા કાયદો ૨૯૮ કલમો અને ૨૩ પ્રકરણોમાં વહેંચાયેલો છે. આમાં વ્યક્તિગત આવકવેરો, કોર્પોરેટ ટેક્સ, સુરક્ષા વ્યવહાર કર, ભેટ કર અને સંપત્તિ કર જેવા કરનો સમાવેશ થાય છે.
જોકે, છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, સંપત્તિ કર, ભેટ કર, ફ્રિન્જ બેનિફિટ કર અને બેંકિંગ રોકડ વ્યવહાર કર દૂર કરવામાં આવ્યા છે. આ ઉપરાંત, 2022 માં લાગુ કરાયેલી નવી કર પ્રણાલીએ આવકવેરા કાયદાની જટિલતામાં વધુ વધારો કર્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં, ટેક્સ બુકમાં એટલા બધા ફેરફારો અને સુધારા કરવામાં આવ્યા કે તે લોકો માટે કોયડો ઉકેલવા જેવું બની ગયું. નવો કાયદો આ બધી જૂની અને અપ્રસ્તુત જોગવાઈઓને દૂર કરશે અને ફક્ત આવશ્યક નિયમો જ રાખશે.
શું નવા કાયદાથી સામાન્ય માણસ પર કરનો બોજ વધશે?
એવી શક્યતા છે કે નવો આવકવેરા કાયદો આવક તટસ્થ હશે, એટલે કે, તેનો ઉદ્દેશ્ય ફક્ત ભાષા અને પાલન પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવાનો રહેશે. સામાન્ય રીતે, આવકવેરાના દરોમાં ફેરફાર બજેટ દ્વારા થાય છે, જે દર વર્ષે 1 ફેબ્રુઆરીએ રજૂ કરવામાં આવે છે. તેથી, ૨૦૨૫-૨૬ના બજેટમાં જાહેર કરાયેલા તમામ કર સુધારાઓ આ નવા બિલમાં સમાવવામાં આવશે.
શું સરકારે અગાઉ પણ આવકવેરા કાયદામાં ફેરફાર કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો?
હા, આ પહેલા પણ, 2010 માં, ‘ડાયરેક્ટ ટેક્સ કોડ બિલ, 2010’ સંસદમાં રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આ બિલ સ્થાયી સમિતિને મોકલવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ 2014 માં સરકાર બદલાયા પછી, આ બિલ આપમેળે સમાપ્ત થઈ ગયું. આ પછી, 2017 માં, સરકારે છ સભ્યોની સમિતિની રચના કરી. જેણે 2019 માં પોતાનો અહેવાલ રજૂ કર્યો. જોકે, હવે સરકાર તેને સંપૂર્ણપણે નવો દેખાવ આપવા માટે તૈયાર છે.
