Pakistan: ચીને ફરી એકવાર પાકિસ્તાનનો હાથ પકડ્યો, યુઆનમાં 3.7 અબજ ડોલરની સહાય આપી
Pakistan: પાકિસ્તાનની આર્થિક સ્થિતિ કોઈથી છુપાયેલી નથી. વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારના સંકટ અને સતત વધતા દેવા વચ્ચે, ચીન ફરી એકવાર પાકિસ્તાનને મદદ કરવા આગળ આવ્યું છે. ચીને પાકિસ્તાનને 316,604,005,000 રૂપિયા (લગભગ $3.7 બિલિયન) ની નવી લોન આપવાનું વચન આપ્યું છે, જેનાથી પાકિસ્તાનના વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારમાં સુધારો થવાની અપેક્ષા છે. હાલમાં, પાકિસ્તાનનો વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડાર $11.516 બિલિયન છે, જે ઘટાડાના આરે હતો.
ચુકવણી ડોલરમાં નહીં, યુઆનમાં કરવામાં આવશે
રસપ્રદ વાત એ છે કે, આ વખતે ચીન આ લોન યુએસ ડોલરમાં નહીં, પરંતુ ચીની યુઆનમાં આપશે. અહેવાલો અનુસાર, ચીન ધીમે ધીમે તેના વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારમાં ડોલરની ભૂમિકાને મર્યાદિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે અને અન્ય ચલણો, ખાસ કરીને યુઆનના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપી રહ્યું છે. આનાથી ચીનને વૈશ્વિક નાણાકીય બજારમાં તેના ચલણની પકડ મજબૂત કરવામાં મદદ મળે છે.
ચીનની સતત મદદ
આ પહેલીવાર નથી જ્યારે ચીન પાકિસ્તાનને નાણાકીય મદદ કરી રહ્યું છે. અગાઉ, ચીને પાકિસ્તાનને લગભગ 7.5% ના વ્યાજ દરે $1.3 બિલિયનની લોન આપી હતી, જે માર્ચ અને એપ્રિલ 2024 ની વચ્ચે ચૂકવી દેવામાં આવી હતી. આ ઉપરાંત, 15 બિલિયન યુઆનની સમકક્ષ $2.1 બિલિયનની બીજી સિન્ડિકેટેડ લોન જૂનમાં પરિપક્વ થવા જઈ રહી છે, જે ત્રણ ચીની બેંકો – ચાઇના ડેવલપમેન્ટ બેંક, બેંક ઓફ ચાઇના અને ICBC દ્વારા આપવામાં આવી હતી.
પાકિસ્તાનને ચીનના સમર્થનની શા માટે જરૂર છે?
આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં રોકાણકારોનો વિશ્વાસ જાળવી રાખવા માટે પાકિસ્તાનને આ સમયે સ્થિર વિદેશી વિનિમય અનામતની જરૂર છે. ચીને તાજેતરમાં માર્ચ અને જૂન 2025 ની વચ્ચે પાકતી લોનને ફરીથી ફાઇનાન્સ કરવાની ખાતરી પણ આપી છે. આનો હેતુ નવી લોન દ્વારા જૂની લોન ચૂકવવાનો છે, જેથી રોકડ પ્રવાહ પર તાત્કાલિક અસર ન પડે.
IMF તરફથી મદદ છતાં, ચીનની ભૂમિકા મહત્વપૂર્ણ છે
હાલમાં IMF તરફથી 1 બિલિયન ડોલરની લોન મળ્યા બાદ પાકિસ્તાનને થોડી રાહત મળી હોવા છતાં, જૂનના અંત સુધી તેના વિદેશી વિનિમય અનામતને બે આંકડામાં જાળવવા માટે ચીનની મદદ જરૂરી હતી. જો આ મદદ ન મળી હોત, તો પાકિસ્તાનનું ફોરેક્સ રિઝર્વ 10 અબજ ડોલરથી નીચે ગયું હોત.
ચીન-પાકિસ્તાન આર્થિક સંબંધો: વ્યૂહાત્મક ભાગીદારી કે નિર્ભરતા?
નિષ્ણાતો માને છે કે પાકિસ્તાન અને ચીન વચ્ચેનો આર્થિક સહયોગ ફક્ત વ્યવસાયિક જ નહીં, પણ વ્યૂહાત્મક પણ છે. પાકિસ્તાનની ચીન પર વધતી જતી આર્થિક નિર્ભરતા એ સ્પષ્ટ કરે છે કે ભવિષ્યમાં તેની વિદેશ નીતિ અને વેપાર નીતિ પર ચીનનો પ્રભાવ વધુ ઊંડો બની શકે છે.