Piyush Goyalના જવાબ પછી, ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ્સ પર ઉઠ્યા પ્રશ્નો, સ્થાપકો અને ઉદ્યોગપતિઓની પ્રતિક્રિયા
Piyush Goyal: દેશના સ્ટાર્ટઅપ ઉદ્યોગ પર કેન્દ્રીય મંત્રી પીયૂષ ગોયલની તીખી પ્રતિક્રિયા બાદ, હવે ઘણા સ્ટાર્ટઅપ સ્થાપકો અને ઉદ્યોગપતિઓ આ અંગે પોતાની પ્રતિક્રિયા આપી રહ્યા છે. હકીકતમાં, ગુરુવારે નવી દિલ્હીમાં આયોજિત સ્ટાર્ટઅપ મહાકુંભમાં ભાગ લેતી વખતે, પીયૂષ ગોયલે ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ્સની તુલના ચીની સ્ટાર્ટઅપ સિસ્ટમ સાથે કરી અને કહ્યું કે ચીનમાં, આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ અને ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર ઝડપથી કામ થઈ રહ્યું છે, જ્યારે ભારતમાં ફક્ત ડિલિવરી એપ્સ બનાવવામાં આવી રહી છે, જે લોકોને માલ પહોંચાડી રહી છે.
પીયૂષ ગોયલે કહ્યું, “શું આપણે ફક્ત આઈસ્ક્રીમ અને ચિપ્સ જ બનાવવાના છે? શું તમે ફક્ત ખરીદી કરવા માંગો છો? શું આપણે ગહન નવીનતા અને ટેકનોલોજીમાં લાંબા ગાળાની પ્રગતિને બદલે ફક્ત ગિગ નોકરીઓ બનાવવા સુધી પોતાને મર્યાદિત રાખવું જોઈએ?” ચાલો જોઈએ કે ઉદ્યોગના નેતાઓ આ અંગે શું કહે છે?
ઝેપ્ટોના સ્થાપક અદિત પાલિચાએ જણાવ્યું હતું કે, “ભારતમાં કન્ઝ્યુમર ઇન્ટરનેટ સ્ટાર્ટઅપ્સની ટીકા કરવી સરળ છે, ખાસ કરીને જ્યારે તમે તેની સરખામણી યુએસ/ચીનમાં સર્જાઈ રહેલી ઊંડા તકનીકી શ્રેષ્ઠતા સાથે કરો છો. વાસ્તવિકતા એ છે કે આજે લગભગ 1.5 લાખ લોકો ઝેપ્ટોમાંથી પોતાની આજીવિકા કમાઈ રહ્યા છે. પાલિચાએ એમ પણ કહ્યું હતું કે, “ઝેપ્ટો દર વર્ષે સરકારને 1,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુનો કર ચૂકવે છે. ઝેપ્ટોએ એક અબજ ડોલરથી વધુનું વિદેશી પ્રત્યક્ષ રોકાણ લાવ્યું છે, ભારતની સપ્લાય ચેઇનમાં, ખાસ કરીને તાજા ફળો અને શાકભાજી માટે, સેંકડો કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કર્યું છે. જો આ ભારતીય નવીનતાનો ચમત્કાર નથી, તો મને ખબર નથી કે શું છે?”
ભારતપેના ભૂતપૂર્વ સહ-સ્થાપક અશ્નીર ગ્રોવરે પણ ભારતના સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમની ટીકા કરવા બદલ પિયુષ ગોયલ પર પ્રતિક્રિયા આપી છે. તેમણે કહ્યું, “ભારતમાં, ફક્ત રાજકારણીઓને જ ‘વાસ્તવિકતા તપાસ’ની જરૂર છે. દેશમાં બાકીના દરેક વ્યક્તિ વાસ્તવિકતામાં જીવી રહ્યા છે.” તેમણે કહ્યું, ‘ચીને પણ ખાદ્ય ડિલિવરીથી શરૂઆત કરી હતી અને પછી ટેકનોલોજી તરફ આગળ વધ્યું. તેમણે જે કર્યું છે તેના માટે મહત્વાકાંક્ષા રાખવી સારી છે – કદાચ રાજકારણીઓ માટે આજના રોજગાર સર્જકો પર આરોપ લગાવતા પહેલા 20 વર્ષમાં 10 ટકાથી વધુ આર્થિક વૃદ્ધિની મહત્વાકાંક્ષા રાખવાનો સમય આવી ગયો છે.”
ઇન્ફોસિસના ભૂતપૂર્વ સીએફઓ અને રોકાણકાર મોહનદાસ પાઇએ કહ્યું કે ચીન સાથે સરખામણી કરવી બિલકુલ યોગ્ય નથી. તેમણે કહ્યું કે ભારતમાં અન્ય ઘણા ક્ષેત્રોમાં પણ સ્ટાર્ટઅપ્સ છે, પરંતુ તે નાના પાયે છે. તેમણે કહ્યું કે આપણા સ્ટાર્ટઅપ્સને ઓછો અંદાજ ન આપવો જોઈએ, પરંતુ પોતાને પૂછવું જોઈએ કે આપણા મંત્રી તરીકે તેમણે ભારતમાં ડીપ ટેક સ્ટાર્ટઅપ્સને વિકસાવવા માટે શું કર્યું છે?
