Raghuram Rajan: રઘુરામ રાજનનું સૂચન: અમેરિકા-ચીન વેપાર તણાવથી ભારતને મોટો ફાયદો મળી શકે છે
Raghuram Rajan: અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે વેપાર તણાવ ચરમસીમાએ છે ત્યારે, RBIના ભૂતપૂર્વ ગવર્નર રઘુરામ રાજન માને છે કે ભારત પાસે વર્તમાન પરિસ્થિતિનો લાભ લેવાની એક મોટી તક છે, જેને ચૂકી ન જવી જોઈએ. ઇન્ડિયા ટુડેને આપેલા એક ઇન્ટરવ્યુમાં, તેમણે કહ્યું કે જો ભારત બે વૈશ્વિક ખેલાડીઓ વચ્ચે ચાલી રહેલા તણાવને કારણે ઊભી થયેલી વ્યાપારિક અનિશ્ચિતતાનો સામનો કરવા માટે યોગ્ય પગલાં લે છે, તો તેને જબરદસ્ત લાભ મળી શકે છે.
રાજને ભાર મૂક્યો કે આ સમયે આપણે જૂનું વલણ છોડીને વેપાર વાટાઘાટો, ખાસ કરીને અમેરિકા સાથે વેપાર વિશે વાત કરવી જોઈએ, જેથી રોકાણને પ્રોત્સાહન મળી શકે અને ભારતીય નિકાસકારોને મદદ મળી શકે. ભૂતપૂર્વ આરબીઆઈ ગવર્નરની આ ટિપ્પણી એવા સમયે આવી છે જ્યારે યુએસ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ દ્વારા ટેરિફની જાહેરાતને કારણે સમગ્ર વિશ્વ ભારે આર્થિક દબાણ હેઠળ છે.
ભારતે તકનો લાભ લેવો જોઈએ
રઘુરામ રાજને ચેતવણી આપી હતી કે આ પગલાથી અમેરિકા પણ તેની અર્થવ્યવસ્થાને પાટા પરથી ઉતારી શકે છે. તેમણે કહ્યું કે બેરોજગારીનો દર ઘટ્યો છે અને ફુગાવો ઘટી રહ્યો છે. ફેડરલ બેંક દ્વારા દર ઘટાડા પર વિચારણા કરવામાં આવી રહી હતી. પરંતુ અચાનક આવેલા આંચકાએ એક નવો પડકાર ઉભો કર્યો છે.
તેમણે કહ્યું કે વિયેતનામ જેવા દેશોને ખૂબ અસર થશે કારણ કે તેઓ અમેરિકામાં ઘણી નિકાસ કરતા હતા. પરંતુ ભારત પર તેની અસર ખૂબ જ મર્યાદિત રહેશે, કારણ કે ભારતનું અર્થતંત્ર ખૂબ મોટું છે.
રાજને વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, જીડીપીની સરખામણીમાં ભારતની અમેરિકામાં નિકાસ ખૂબ ઓછી રહી છે. હા, તેની ચોક્કસ અસર થશે જે નુકસાનકારક રહેશે. પરંતુ આનાથી આપણી અર્થવ્યવસ્થામાં કોઈ ફેરફાર થશે નહીં પરંતુ આપણી આર્થિક વૃદ્ધિમાં વધારો થશે.
GDP કરતા ઓછી અસર
ભૂતપૂર્વ આરબીઆઈ ગવર્નરે ભાર મૂક્યો કે ભારતે આ તક ગુમાવવી જોઈએ નહીં. તેમણે કહ્યું કે ભારત માટે આ એક શ્રેષ્ઠ તક છે કે તે ફક્ત અમેરિકા પર જ નહીં પરંતુ અન્ય દેશો પર પણ લાદવામાં આવેલા ટેરિફ ઘટાડી શકે. આપણા કેટલાક અર્થશાસ્ત્રીઓએ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ભારતમાં વધતા ટેરિફ દરો અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે; આ તે સમય છે જ્યારે તેને ઘટાડવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે ભારત પાસે સંરક્ષણવાદી નીતિઓ છોડી દેવાની અને તેની વેપાર અને રોકાણ નીતિઓમાં સુધારો કરવાની તક છે.
