RBI: ખોટા નાણાકીય વ્યવહારો સામે RBIનું કડક વલણ, બેંકો માટે બદલાશે નિયમો
RBI: રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા ટૂંક સમયમાં બેંકો અને નાણાકીય સંસ્થાઓ દ્વારા વીમા અને રોકાણ જેવા નાણાકીય ઉત્પાદનોના ખોટા વેચાણ સામે કડક પગલાં લઈ શકે છે. આ અંગે RBIના ડેપ્યુટી ગવર્નર એમ. રાજેશ્વર રાવે સ્પષ્ટ સંકેત આપતા જણાવ્યું કે ગ્રાહકો સાથે અન્યાય થતો હોવાને કારણે નિયમનકારી તંત્ર હવે વધુ સક્રિય બનશે.
RBI: રાવે જણાવ્યું કે, “ખોટી રીતે વેચાણ નાણાકીય વ્યવસ્થામાં વિશ્વાસ ખોરવી શકે છે, ખાસ કરીને નબળા અને ઓછી આવક ધરાવતા વર્ગમાં.” તેમણે સ્પષ્ટ કર્યું કે તેવા લોકોને જટિલ અને બિનજરૂરી ઉત્પાદનો વેચવામાં આવી રહ્યા છે, જેમને તેની કોઈ આવશ્યકતા નથી.
ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટના નામે વેચાય છે વીમા: વરિષ્ઠ નાગરિકો પર ભાર
RBIનું ધ્યાન ખાસ કરીને એ દિશામાં છે જ્યાં વીમા પોલિસી અથવા રોકાણ યોજનાઓ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટના વિકલ્પ તરીકે પ્રસ્તાવિત કરવામાં આવે છે. જેના કારણે વરિષ્ઠ નાગરિકો અને નાણાકીય જ્ઞાન ન ધરાવતા લોકોને નુકસાન ભોગવવું પડે છે. RBIએ અગાઉ પણ આ મુદ્દો ઉઠાવ્યો છે, પરંતુ હવે પગલાં લેવાતાની શક્યતા વધી છે.
માઈક્રોફાઇનાન્સ ક્ષેત્રની પણ સમીક્ષા: વ્યાજ દર ઉપર ચિંતા
રાવે માઇક્રોફાઇનાન્સ સંસ્થાઓ પર પણ ગંભીર તટસ્થતા વ્યક્ત કરી. તેમણે કહ્યું કે, “20%થી 28% સુધીના વ્યાજ દર ગ્રાહકો માટે ભારે પડતા હોય છે.” જો કે તેમણે માન્યું કે આ ક્ષેત્રમાં કામગીરીના ખર્ચ અને જોખમો ઊંચા હોય છે, તેમ છતાં ઘણી સંસ્થાઓ વધુ નફાની લાલચમાં સસ્તા ભંડોળ હોવા છતાં ઊંચા વ્યાજ વસૂલ કરે છે — જેને તેમણે “શોષણકારક વ્યવહાર” ગણાવ્યો.
RBIની સ્પષ્ટ અપીલ: અનૈતિક વસૂલાત નહીં ચાલે
તાજેતરમાં ઊઠેલા કેસો અને ગ્રાહકોની ફરિયાદોને ધ્યાનમાં રાખીને રાવેએ ધિરાણદાતાઓને અનૈતિક વસૂલાત પદ્ધતિઓથી દૂર રહેવાની અને વધુ જવાબદાર નાણાકીય મોડેલ અપનાવવાની સ્પષ્ટ અપીલ કરી. “માઈક્રોફાઇનાન્સ મૉડેલમાં સંભાવના છે, પણ હાલની ખામીઓ દૂર કરવા માટે સુધારા જરૂરી છે,” તેમ તેમણે ઉમેર્યું.
RBIના આ સંકેતો દર્શાવે છે કે આગામી સમયમાં નાણાકીય ઉત્પાદનોના વેચાણ માટેની નીતિઓમાં વધુ પારદર્શિતા, જવાબદારી અને ગ્રાહક સુરક્ષા માટે નવા નિયમો લાગૂ થઈ શકે છે.
