US: શું અમેરિકા ભારતને વેપાર કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવા દબાણ કરશે? GTRIની ચેતવણી
US: ભારત બ્રિટન અને અમેરિકા વચ્ચેના વેપાર કરારમાંથી ઘણા મહત્વપૂર્ણ પાઠ શીખી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે તે અમેરિકા સાથે વેપાર સંબંધો સ્થાપિત કરવાની યોજના ધરાવે છે. ગ્લોબલ ટ્રેડ રિસર્ચ ઇનિશિયેટિવ (GTRI) એ શનિવારે ચેતવણી આપી હતી કે ભારતે યુએસ-યુકે કરારમાંથી લાભ મેળવતી વખતે સાવધાની રાખવી જોઈએ જેથી ખાતરી કરી શકાય કે કોઈપણ કરાર પારસ્પરિક અને સંતુલિત હોય, અને ફક્ત રાજકીય દબાણથી પ્રેરિત ન હોય.
8 મેના રોજ બ્રિટન અને અમેરિકા વચ્ચે થયેલા મર્યાદિત વેપાર કરારથી સંકેત મળે છે કે અમેરિકા ભવિષ્યમાં અન્ય દેશો, ખાસ કરીને ભારત સાથે આવા નાના કરારો પર આગ્રહ રાખી શકે છે. GTRI એ જણાવ્યું હતું કે આ કરાર દ્વારા બ્રિટને અમેરિકાને મોટી ટેરિફ છૂટછાટો આપી છે, જ્યારે અમેરિકાએ બદલામાં બ્રિટનને ખૂબ ઓછી ઓફર કરી છે.
ટેરિફ અને વાણિજ્યિક ખરીદી અંગે ભારત પર દબાણ શક્ય છે
GTRI એ એમ પણ કહ્યું કે અમેરિકા ભારત પર સોયાબીન, ઇથેનોલ, સફરજન, બદામ, અખરોટ, કિસમિસ, એવોકાડો, સ્પિરિટ અને અન્ય કૃષિ ઉત્પાદનો પર ટેરિફ ઘટાડવા માટે દબાણ કરી શકે છે. આ ઉપરાંત, વાહન ટેરિફમાં પણ છૂટછાટ મળે તેવી શક્યતા છે, કારણ કે ભારતે 6 મેના રોજ યુકે સાથેના તાજેતરના કરાર હેઠળ તેના વાહનો પર ટેરિફ 100 ટકાથી ઘટાડીને 10 ટકા કરવા સંમતિ આપી હતી.
GTRI ના સ્થાપક અજય શ્રીવાસ્તવે ધ્યાન દોર્યું કે જેમ બ્રિટને અમેરિકાને મોટી વેપાર છૂટછાટો આપી છે, તેમ અમેરિકા પણ ભારત પર વ્યાપારી ખરીદી માટે દબાણ લાવી શકે છે. આમાં તેલ, LNG, બોઇંગ વિમાનો, હેલિકોપ્ટર અને પરમાણુ રિએક્ટર જેવી સામગ્રીનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
ભારતને કરારમાં સાવધાની રાખવાની સલાહ આપવામાં આવી
શ્રીવાસ્તવે એમ પણ કહ્યું કે ભારતે અમેરિકા સાથે કોઈપણ દ્વિપક્ષીય વેપાર કરારની વાટાઘાટો કરતી વખતે સાવધાની રાખવી જોઈએ અને ખાતરી કરવી જોઈએ કે કરાર ફક્ત રાજકીય જરૂરિયાતો પર નહીં પણ પરસ્પર લાભ પર આધારિત હોય.
