Vegetable Inflation: મોંઘવારીના વધતા સ્તર સાથે રાજકીય અને નાણાકીય સંસ્થાઓમાં ચિંતાનું વાતાવરણ, ખાદ્ય મોંઘવારી મુખ્ય કારણ
Vegetable Inflation: ભારતમાં ફુગાવાનો દર સતત વધી રહ્યો છે અને ઑક્ટોબર મહિનામાં છૂટક ફુગાવાનો દર રિઝર્વ બેંક દ્વારા નિર્ધારિત 6 ટકાના લક્ષ્યાંકથી ઉપર ગયો છે. ઑક્ટોબરમાં છૂટક ફુગાવો 6.21 ટકા પર પહોંચી ગયો છે, જે 14 મહિનામાં તેની સર્વોચ્ચ સપાટી છે. ઓગસ્ટ 2023 પછી આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે રિટેલ ફુગાવો RBIના સહનશીલતા સ્તરને વટાવી ગયો છે. ખાદ્યપદાર્થો, ખાસ કરીને શાકભાજીના ભાવમાં તીવ્ર વધારો થવાને કારણે દેશમાં મોંઘવારી દરમાં વધારો થયો હતો.
દેશમાં શાકભાજીના ભાવ કઈ ઊંચાઈએ પહોંચ્યા?
Vegetable Inflation ઓક્ટોબરમાં શાકભાજીનો મોંઘવારી દર 10.87 ટકાના 15 મહિનાના ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગયો છે. તેમાં પણ ખાસ કરીને ટોપ એટલે કે ટામેટા, બટેટા અને ડુંગળીના ભાવમાં સૌથી વધુ વધારો નોંધાયો છે.
- આ વર્ષે ટામેટાંના ભાવમાં 161 ટકાનો ઉછાળો જોવા મળ્યો છે.
- વાર્ષિક ધોરણે બટાકાના ભાવમાં 65 ટકાનો ઉછાળો જોવા મળ્યો છે.
- આ વર્ષે ડુંગળીના ભાવમાં 52 ટકાનો વધારો થયો છે.
- વર્ષની શરૂઆતમાં કોબીના ભાવ 21 ટકા હતા જે વધીને 31 ટકા થયા છે.
જથ્થાબંધ મોંઘવારી પણ વધી છે
જથ્થાબંધ મોંઘવારી દરમાં પણ નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળ્યો હતો અને તે ઘટીને 2.36 ટકા થયો હતો અને તેમાં પણ ખાદ્ય મોંઘવારી દરમાં 11.59 ટકાનો ફુગાવો ખૂબ જ ચિંતાનો વિષય બની રહ્યો છે.
સપ્લાય સાઇડ અને સપ્લાય ચેઇન સમસ્યાઓ
સપ્લાય ચેઇનની સમસ્યાના ઉકેલનો અભાવ આશ્ચર્યજનક છે અને એ હકીકતને રેખાંકિત કરે છે કે શાકભાજી માર્કેટમાં મોટા ખેલાડીઓની હાજરી હોવા છતાં, પુરવઠાની સમસ્યાઓ સંપૂર્ણપણે ઉકેલાઈ નથી. નવાઈની વાત તો એ છે કે શિયાળાની ઋતુમાં સામાન્ય રીતે પુરવઠો સારો રહે છે અને તેમ છતાં ટામેટા અને ડુંગળી જેવા રાબેતા મુજબના શાકભાજીના ભાવ ઘટતા નથી તો તે ચિંતાનો વિષય છે.
આરબીઆઈને પણ પડકારોનો સામનો કરવો પડે છે
હાલમાં શાકભાજી ખાસ કરીને બટેટા, ડુંગળી અને ટામેટાંના ભાવમાં ધરખમ વધારા બાદ નવી ચર્ચાઓ પણ થઈ રહી છે. દેશની મધ્યસ્થ બેંક આરબીઆઈના ગવર્નર સમક્ષ પડકાર ડિસેમ્બરમાં યોજાનારી રિઝર્વ બેંકની નાણાકીય નીતિમાં વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો કરવાનો છે, જે આ વર્ષે સમાન સ્તરે રહ્યા છે.