Windfall Tax
Windfall Tax in India: સરકાર દર પખવાડિયે ક્રૂડ તેલ સહિત વિવિધ પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનો પરના વિન્ડફોલ ટેક્સની સમીક્ષા કરે છે. ટેક્સમાં આ સતત ચોથો ઘટાડો છે…
સરકારે સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદિત ક્રૂડ ઓઈલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સમાં સતત ચોથો ઘટાડો કર્યો છે. જો કે, ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એવિએશન ફ્યુઅલ એટલે કે ETF જેવા અન્ય પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોના કિસ્સામાં, દરો સ્થિર રાખવામાં આવ્યા છે.
હવે ક્રૂડ ઓઈલ પર આટલો વિન્ડફોલ ટેક્સ છે
નાણા મંત્રાલયે શુક્રવારે મોડી સાંજે એક નોટિફિકેશન જારી કરીને આ જાણકારી આપી છે. મંત્રાલયની તાજેતરની સૂચના અનુસાર, સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદિત ક્રૂડ ઓઇલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ ફરીથી ઘટાડવામાં આવ્યો છે. આ કપાત બાદ હવે સ્થાનિક ક્રૂડ ઓઈલ પર 3,250 રૂપિયા પ્રતિ ટનના દરે વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદવામાં આવશે. અગાઉ, પ્રતિ ટન 5,200 રૂપિયાના દરે વિન્ડફોલ ટેક્સ વસૂલવામાં આવતો હતો. નવા દરો આજથી એટલે કે 15 જૂન, 2024થી લાગુ થઈ ગયા છે.
ડીઝલ-પેટ્રોલ-એટીએફ પર ડ્યુટી બદલાઈ નથી
બીજી તરફ, સરકારે ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એવિએશન ફ્યુઅલ એટલે કે ATF પરની નિકાસ ડ્યૂટીમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. ફરી એકવાર આ ટેક્સ સતત શૂન્ય પર રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આનો અર્થ એ થયો કે ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એટીએફની નિકાસ પર સ્થાનિક રિફાઈનર્સને આપવામાં આવતી છૂટ ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રહેશે. આનાથી તે સ્થાનિક કંપનીઓને ફાયદો થતો રહેશે જે રિફાઇનરીઓ ચલાવે છે અને વધુ નફા માટે દેશની બહારના બજારોમાં ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એટીએફ જેવા શુદ્ધ ઉત્પાદનો વેચે છે.
બે મહિનામાં સતત ચોથો કટ
જૂન મહિનામાં આ બીજો અને સતત ચોથો કટ છે. અગાઉ, મહિનાની શરૂઆતમાં કરવામાં આવેલી સમીક્ષામાં, સ્થાનિક ક્રૂડ ઓઇલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ 5,700 રૂપિયા પ્રતિ ટનથી ઘટાડીને 5,200 રૂપિયા પ્રતિ ટન કરવામાં આવ્યો હતો. તે પહેલા, 15 મેના રોજ યોજાયેલી સમીક્ષામાં, સરકારે કાચા તેલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ ઘટાડવાનો નિર્ણય પણ લીધો હતો. મે મહિનાની બીજી સમીક્ષામાં, સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદિત ક્રૂડ ઓઇલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સના દરો પ્રતિ ટન રૂ. 8,400થી ઘટાડીને રૂ. 5,700 પ્રતિ ટન કરવામાં આવ્યા હતા. 1 મેના રોજ સરકારે ક્રૂડ ઓઈલ પરનો વિન્ડફોલ ટેક્સ 9,600 રૂપિયા પ્રતિ ટનથી ઘટાડીને 8,400 રૂપિયા પ્રતિ ટન કર્યો હતો.
ગયા મહિનાથી વિન્ડફોલ ટેક્સ ઘટી રહ્યો છે
મે મહિના પહેલા વિન્ડફોલ ટેક્સમાં સતત વધારો કરવામાં આવી રહ્યો હતો. આ નાણાકીય વર્ષ (એપ્રિલ 1, 2024) ની પ્રથમ સમીક્ષામાં, વિન્ડફોલ ટેક્સ રૂ. 4,900 પ્રતિ ટનથી વધારીને રૂ. 6,800 પ્રતિ ટન કરવામાં આવ્યો હતો. તે પછી, નાણાકીય વર્ષ (15 એપ્રિલ 2024) ની બીજી સમીક્ષામાં, વિન્ડફોલ ટેક્સ 6,800 રૂપિયા પ્રતિ ટનથી વધારીને 9,600 રૂપિયા પ્રતિ ટન કરવામાં આવ્યો હતો.
સમીક્ષા દર મહિને બે વાર કરવામાં આવે છે
ભારતમાં પહેલીવાર જુલાઈ 2022માં સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદિત ક્રૂડ ઓઈલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદવામાં આવ્યો હતો. એ જ રીતે ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એવિએશન ફ્યુઅલની નિકાસ પર પણ ડ્યુટી લાદવામાં આવી હતી. ઘણી ખાનગી રિફાઈનર કંપનીઓ વધુ માર્જિન મેળવવા માટે ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એટીએફની નિકાસ કરે છે. છેલ્લા કેટલાક સમયથી વૈશ્વિક સ્તરે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં ભારે ઉછાળો જોવા મળી રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, કંપનીઓ વધુ નફા માટે સ્થાનિક બજારોમાં વેચાણને બદલે નિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી હતી. આને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે ક્રૂડ ઓઈલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ અને ડીઝલ, પેટ્રોલ અને ATF પર નિકાસ ડ્યૂટી લાદવાનો નિર્ણય લીધો હતો. દર પખવાડિયાએ એટલે કે મહિનામાં બે વાર તેની સમીક્ષા કરવામાં આવે છે.
