Windfall Tax
Windfall Tax in India: સરકાર દર પખવાડિયે ક્રૂડ ઓઇલ પરના વિન્ડફોલ ટેક્સની સમીક્ષા કરે છે. આ કાપ જૂન મહિનાની પ્રથમ સમીક્ષામાં કરવામાં આવ્યો છે.
સરકારે ફરી એકવાર સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદિત ક્રૂડ ઓઈલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સમાં ઘટાડો કર્યો છે. વિન્ડફોલ ટેક્સમાં આ સતત ત્રીજો ઘટાડો છે અને એક મહિનામાં ત્રીજો ફેરફાર છે.
વિન્ડફોલ ટેક્સમાં ઘણો ઘટાડો થયો
CBIC એટલે કે સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સે શુક્રવારે મોડી સાંજે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પાદિત ક્રૂડ ઓઇલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ ઘટાડવામાં આવ્યો છે. આ કપાત બાદ હવે સ્થાનિક ક્રૂડ ઓઈલ પર 5,200 રૂપિયા પ્રતિ ટનના દરે વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદવામાં આવશે. અગાઉ 5,700 રૂપિયા પ્રતિ ટનના દરે વિન્ડફોલ ટેક્સ વસૂલવામાં આવતો હતો. નવા દરો આજથી એટલે કે 1 જૂન, 2024થી લાગુ થઈ ગયા છે.
ડીઝલ-પેટ્રોલ-ATFમાં કોઈ ફેરફાર નહીં
બીજી તરફ, સરકારે ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એવિએશન ફ્યુઅલ એટલે કે એટીએફ પરની નિકાસ ડ્યૂટીમાં કોઈ ફેરફાર કર્યો નથી. આ વેરો ફરી એકવાર શૂન્ય પર રાખવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. આનો અર્થ એ થયો કે ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એટીએફની નિકાસ પર સ્થાનિક રિફાઇનર્સને આપવામાં આવતું ડિસ્કાઉન્ટ ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રહેશે. આનાથી તે સ્થાનિક કંપનીઓને ફાયદો થતો રહેશે જે રિફાઇનરીઓ ચલાવે છે અને વધુ નફા માટે દેશની બહારના બજારોમાં ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એટીએફ જેવા શુદ્ધ ઉત્પાદનો વેચે છે.
એક મહિનામાં ત્રીજી વખત કાપો
અગાઉ, 15 મેના રોજ યોજાયેલી સમીક્ષામાં, સરકારે કાચા તેલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ ઘટાડવાનો નિર્ણય પણ લીધો હતો. મે મહિનાની બીજી સમીક્ષામાં, સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદિત ક્રૂડ ઓઇલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સના દરો પ્રતિ ટન રૂ. 8,400થી ઘટાડીને રૂ. 5,700 પ્રતિ ટન કરવામાં આવ્યા હતા. આ પહેલા 1 મેના રોજ પણ સરકારે ક્રૂડ ઓઈલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ ઘટાડ્યો હતો. તે સમીક્ષામાં, વિન્ડફોલ ટેક્સ રૂ. 9,600 પ્રતિ ટનથી ઘટાડીને રૂ. 8,400 પ્રતિ ટન કરવામાં આવ્યો હતો.
મેથી વિન્ડફોલ ટેક્સ ઘટાડવાની શરૂઆત થઈ
મે મહિના પહેલા વિન્ડફોલ ટેક્સમાં સતત વધારો કરવામાં આવી રહ્યો હતો. આ નાણાકીય વર્ષ (એપ્રિલ 1, 2024) ની પ્રથમ સમીક્ષામાં વિન્ડફોલ ટેક્સ રૂ. 4,900 પ્રતિ ટનથી વધારીને રૂ. 6,800 પ્રતિ ટન કરવામાં આવ્યો હતો. તે પછી, નાણાકીય વર્ષ (15 એપ્રિલ 2024) ની બીજી સમીક્ષામાં, વિન્ડફોલ ટેક્સ 6,800 રૂપિયા પ્રતિ ટનથી વધારીને 9,600 રૂપિયા પ્રતિ ટન કરવામાં આવ્યો હતો.
દર પખવાડિયે સમીક્ષા કરવામાં આવે છે
ભારતમાં પહેલીવાર જુલાઈ 2022માં સ્થાનિક રીતે ઉત્પાદિત ક્રૂડ ઓઈલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ લાદવામાં આવ્યો હતો. એ જ રીતે ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એવિએશન ફ્યુઅલની નિકાસ પર પણ ડ્યુટી લાદવામાં આવી હતી. ઘણી ખાનગી રિફાઈનર કંપનીઓ વધુ માર્જિન મેળવવા માટે ડીઝલ, પેટ્રોલ અને એટીએફની નિકાસ કરે છે. તાજેતરના ભૂતકાળમાં વૈશ્વિક સ્તરે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં ભારે અસ્થિરતા જોવા મળી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં, કંપનીઓ વધુ નફા માટે સ્થાનિક બજારોમાં વેચાણને બદલે નિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહી હતી. આને ધ્યાનમાં રાખીને સરકારે ક્રૂડ ઓઈલ પર વિન્ડફોલ ટેક્સ અને ડીઝલ, પેટ્રોલ અને ATF પર નિકાસ ડ્યૂટી લાદવાનો નિર્ણય લીધો હતો. દર પખવાડિયાએ એટલે કે મહિનામાં બે વાર તેની સમીક્ષા કરવામાં આવે છે.
