Gita Updesh: ગુસ્સો, ચિંતા અને દુઃખથી મુક્તિ આપતા ગીતા શ્લોકો
Gita Updesh: મહાભારત યુદ્ધ દરમિયાન, જ્યારે અર્જુન ફરજ અને માનસિક સંઘર્ષની મૂંઝવણમાં હતો, ત્યારે ભગવાન કૃષ્ણએ કુરુક્ષેત્રના યુદ્ધભૂમિ પર તેને શ્રીમદ્ ભગવદ્ ગીતાનો ઉપદેશ આપ્યો હતો. ગીતાના આ ઉપદેશો આજે પણ એટલા જ સુસંગત છે જેટલા તે સમયે હતા. તે ફક્ત આધ્યાત્મિક માર્ગદર્શન જ નહીં, પણ જીવનની જટિલતાઓમાં માનસિક શાંતિ અને પ્રેરણા પણ પ્રદાન કરે છે.
અહીં કેટલીક એવી શ્લોકોની પસંદગી કરવામાં આવી છે, જે જીવનમાં સંઘર્ષના સમયે આત્મવિશ્વાસ, શાંતિ અને ઉર્જા આપે છે.
1. વિષયોમાં આસક્તિથી દુઃખ ઊપજતું હોય છે
શ્લોક:
ધ્યાયતો વિષયાન્પુન્સઃ સંગસ્તેષૂપજાયતે।
સંગાત્સંજયતે કામઃ કામાત્ક્રોધો ભિજાયતે॥
અર્થ:
જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ વારંવાર કોઈ વસ્તુ વિશે વિચારે છે, ત્યારે તે માટે આસક્તિ ઊપજે છે. આસક્તિથી ઈચ્છા થાય છે અને ઈચ્છા પૂરી ના થાય તો ક્રોધ ઉત્પન્ન થાય છે. તેથી વધુ આસક્તિ દુઃખનું મૂળ બને છે.
2. શ્રદ્ધા પ્રમાણે બને છે વ્યક્તિનું સ્વરૂપ
શ્લોક:
સત્ત્વાનુરૂપા સર્વસ્ય શ્રદ્ધા ભવતિ ભારત।
શ્રદ્ધામયોऽયં પુરુષો યો યચ્છ્રદ્ધઃ સ એવ સઃ।।
અર્થ:
વ્યક્તિ જેવી શ્રદ્ધા રાખે છે, તેવું જ તેનું વ્યક્તિત્વ બની જાય છે. પોતાની શ્રદ્ધા અને વિચારધારાને સકારાત્મક રાખવી જોઈએ, કારણ કે આ જ તમારા જીવનની દિશા નક્કી કરે છે.
3. ચિંતા — દુઃખનું મુખ્ય કારણ
શ્લોક:
ચિંતયા જાયતે દુઃખં નાન્યથી હેતિ નિશ્ચયી।
તયા હીનઃ સુખી શાંતઃ સર્વત્ર ગલિતસ્પૃહઃ॥
અર્થ:
દુઃખની મૂળ ચિંતા છે. ચિંતામુક્ત વ્યક્તિ જ ખરેખર શાંતિ અને સુખ અનુભવે છે. જે મનુષ્ય ઈચ્છાઓથી મુક્ત થાય છે, તે સત્યમાં શાંત જીવન જીવે છે.
4. દરેક વ્યક્તિ પોતાનું સ્વભાવ મુજબ કાર્ય કરે છે
શ્લોક:
સદૃશં ચેષ્ટતે સ્વસ્યાઃ પ્રકૃતિર્જ્ઞાનવાનપિ।
પ્રકૃતિં યાન્તિ ભૂતાનિ નિગ્રહઃ કિં કરિષ્યતિ।।
અર્થ:
દરેક વ્યક્તિ પોતાનું સ્વભાવ અનુસાર કાર્ય કરે છે. તેથી મનુષ્યએ પોતાનું કાર્ય કે વ્યવસાય તેનાં સ્વભાવ, રુચિ અને કૌશલ્ય મુજબ પસંદ કરવું જોઈએ.
5. સુખ-દુઃખ છે ક્ષણિક, એને સહન કરો
શ્લોક:
માત્રાસ્પર્શાસ્તુ કૌંતેય શીતોષ્ણસુખદુઃખદાઃ।
આગમાપાયિનોऽનિત્યાસ્તાંસ્તિતિક્ષસ્વ ભારત।।
અર્થ:
સુખ અને દુઃખ આજીવન સ્થિર નથી, તે આવતાં અને જતાં રહે છે. વ્યક્તિએ એમાંથી પીડાવાનો બદલે સહન કરવાની શક્તિ વિકસાવવી જોઈએ. આ સહનશક્તિ જ સફળ જીવન માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
શ્રીમદ્ ભગવદ્ગીતા માત્ર એક ધાર્મિક ગ્રંથ નથી, પણ જીવન માટે માર્ગદર્શિકા છે. જો આપણે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણના શ્લોકોને જીવનમાં ઊતારીએ, તો નક્કી જ જીવનની દરેક ગૂંજીલ પરિસ્થિતિમાં પ્રેરણા અને શાંતિ મળશે.
