Lateral Entry: લેટરલ એન્ટ્રી ઓફિસર બન્યા પછી તમને કેટલો પગાર મળે છે, આ પોસ્ટ કેવી રીતે મળે છે. તે નિયમિત UPSC ભરતીથી કેવી રીતે અલગ છે? જાણો આ સવાલોના જવાબ.
Lateral Entry Officer: તાજેતરમાં જ લેટર એન્ટ્રી દ્વારા 45 જગ્યાઓ પર ભરતીની જાહેરાત કરવામાં આવી ત્યારથી જ સરકાર અને વિપક્ષ વચ્ચે આ બાબતે હોબાળો થયો હતો. આજે આ ભરતી પાછી ખેંચી લેવામાં આવી છે અને હવે આ જગ્યાઓ પર ઉમેદવારોની નિમણૂક કરવામાં આવશે નહીં. આ વાતાવરણમાં, જો તમારા મનમાં પ્રશ્ન ઉદ્ભવે છે કે લેટરલ એન્ટ્રી શું છે, તે કેવી રીતે કરવામાં આવે છે અને તે નિયમિત IAS કરતા કેવી રીતે અલગ છે, તો અમે તમારા પ્રશ્નોના જવાબ આપીશું.
શું બાબત છે
17 ઓગસ્ટના રોજ સંયુક્ત સચિવ, નિયામક અને કેન્દ્રીય મંત્રાલયની 45 જગ્યાઓ માટે ભરતીની સૂચના પ્રકાશિત કરવામાં આવી હતી. ખાસ વાત એ હતી કે આ જગ્યાઓ માટે ઉમેદવારોની પસંદગી લેટરલ રિક્રુટમેન્ટ દ્વારા થવાની હતી. જે પોસ્ટ્સ IAS, IPS અથવા IOFS એટલે કે ગ્રુપ A સેવાઓ દ્વારા પ્રમોશન પર ભરવામાં આવે છે, તેમને આ પરીક્ષા આપ્યા વિના ભરવા માટે ભરતી કરવામાં આવી હતી.
વિપક્ષે આ પદો પર અનામત ન આપવા બદલ સરકારની ટીકા કરી અને કહ્યું કે આ ચોક્કસ વર્ગના ઉમેદવારો સાથે અન્યાય છે. ચર્ચા ચાલુ રહી અને પ્રશ્ન ઊભો થતો રહ્યો કે દેશની સૌથી અઘરી પરીક્ષા પાસ કર્યા પછી ઉમેદવારો જે જગ્યાઓ પર પહોંચે છે તેના માટે લેટરલ એન્ટ્રી દ્વારા ભરતી કેટલી હદે યોગ્ય છે.
લેટરલ એન્ટ્રી શું છે?
લેટરલ એન્ટ્રી હેઠળ, સરકારની બહારના ઉમેદવારો, એટલે કે ખાનગી કંપનીઓમાં ઉચ્ચ હોદ્દા ધરાવતા, અને તેમના ક્ષેત્રમાં લાંબો અનુભવ ધરાવતા, કેન્દ્રીય મંત્રાલયમાં વિવિધ પોસ્ટ્સ પર નિમણૂક મેળવે છે. તેઓએ કોઈપણ પ્રકારની પરીક્ષા આપવાની નથી અને માત્ર ઈન્ટરવ્યુના આધારે જ પસંદગી કરવામાં આવે છે. એક કમિટી બનાવવામાં આવે છે જે તેમનો ઇન્ટરવ્યુ લે છે.
જો કે, કેટલીક શરતો છે જે ઉમેદવારે પૂરી કરવી પડશે. ઉદાહરણ તરીકે, આ ભરતીમાં ઉમેદવારોની વય મર્યાદા 35 થી 45 વર્ષ નક્કી કરવામાં આવી હતી. તે જરૂરી છે કે તેણે ઓછામાં ઓછા 15 વર્ષ સુધી સંબંધિત ક્ષેત્રમાં કામ કર્યું હોય. એકંદરે, અહીં વિષય નિષ્ણાતોની નિમણૂક કરવામાં આવે છે, જેમની નિમણૂક પુસ્તકીય માહિતીના આધારે નહીં પરંતુ વ્યવહારુ જ્ઞાનના આધારે કરવામાં આવે છે.
નોકરી થોડા વર્ષોની છે
લેટરલ એન્ટ્રી દ્વારા આ ઉચ્ચ હોદ્દા ધરાવતા ઉમેદવારોનો કાર્યકાળ ત્રણ વર્ષનો છે. તેના પ્રદર્શનને ધ્યાનમાં રાખીને તેને પાંચ વર્ષ સુધી વધારી શકાય છે. પગારની વાત કરીએ તો, પસંદ કરાયેલા ઉમેદવારોનો માસિક પગાર 2.32 લાખ રૂપિયા સુધી હોઈ શકે છે. ફિક્સ પગારની વાત કરીએ તો તે 1.52 લાખ રૂપિયા નક્કી કરવામાં આવી છે. સામાન્ય રીતે કહીએ તો, જ્યારે કોઈ IAS અથવા સંબંધિત અધિકારી ઘણા વર્ષો સુધી કામ કર્યા પછી અને પ્રમોશન મેળવ્યા પછી આ પોસ્ટ પર પહોંચે છે, ત્યારે તેને પણ સમાન પગાર મળે છે.
શા માટે હોબાળો થાય છે?
આ હંગામામાં અનામતથી લઈને બહારના લોકોને મંત્રાલયમાં રાખવા સુધીના અનેક મુદ્દા ઉઠાવવામાં આવી રહ્યા છે. આ ભરતી યુપીએ સરકારના સમયમાં શરૂ થઈ હતી. જોકે હવે તેને પાછી ખેંચી લેવામાં આવી છે.
જો આપણે નિયમિત IAS થી તફાવત વિશે વાત કરીએ, તો આ બે ભરતી વચ્ચે ઘણા તફાવત છે. IAS અથવા IPS અધિકારી બનવા માટે, લાખો ઉમેદવારોની સ્પર્ધાને હરાવીને અને પછી તાલીમ લીધા પછી અને વર્ષો સુધી તેમના વિભાગમાં કામ કર્યા પછી આ પોસ્ટ્સ પ્રાપ્ત થાય છે. લેટરલ એન્ટ્રન્ટ્સની પસંદગી તેમના કામ, અનુભવ અને કૌશલ્યોના આધારે કરવામાં આવે છે. તેઓ કોઈપણ પ્રકારની લેખિત પરીક્ષા આપતા નથી કે કોઈ સ્પર્ધાનો સામનો કરતા નથી.