એક વર્ષમાં ૫૦% વળતર આપનારું સોનું કે મંદીનો સામનો કરતું શેરબજાર? કયો છે શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ?
દિવાળીનો તહેવાર નજીક આવી રહ્યો છે, અને ભારતીય રોકાણકારો માટે આ સમય માત્ર ધાર્મિક ઉજવણીનો નહીં, પણ નવા રોકાણોની શરૂઆત કરવાનો પણ હોય છે. જ્યારે પણ રોકાણકારો કોઈ એસેટમાં રોકાણ કરે છે, ત્યારે તેમનો મુખ્ય ધ્યેય ટૂંકા ગાળામાં ઊંચો નફો કમાવવાનો હોય છે, પરંતુ લાંબા ગાળાની સંપત્તિનું સર્જન કરવું એ અંતિમ લક્ષ્ય હોય છે. આ તહેવારોની મોસમમાં રોકાણકારો સમક્ષ એક જ સવાલ ઊભો છે: સોનું (Gold) કે શેરબજાર (Stock Market)? કયો વિકલ્પ વધુ નફાકારક સાબિત થશે?
ભારતમાં સોનું માત્ર આર્થિક જ નહીં, પરંતુ ધાર્મિક અને સામાજિક મહત્ત્વ પણ ધરાવે છે. જ્યારે શેરબજારમાં રોકાણ લાંબા ગાળે વધુ સારું વળતર આપતું માનવામાં આવે છે. બંને વચ્ચેના આ સંઘર્ષમાં કયો વિકલ્પ આગળ છે, તેના પર નિષ્ણાતોનો અભિપ્રાય જાણીએ.
સોનાની વધતી જતી ચમક: ટૂંકા ગાળામાં જબરદસ્ત વળતર
છેલ્લા એક વર્ષમાં સોનાના ભાવમાં જબરદસ્ત ઉછાળો જોવા મળ્યો છે. આ વધારો મુખ્યત્વે ભૌગોલિક રાજકીય તણાવ, વૈશ્વિક આર્થિક ઉથલપાથલ અને વેપાર અનિશ્ચિતતાઓ ને કારણે થયો છે. જ્યારે વૈશ્વિક અર્થતંત્રમાં અનિશ્ચિતતા હોય છે, ત્યારે રોકાણકારો હંમેશા સોનાને સુરક્ષિત આશ્રયસ્થાન (Safe Haven) તરીકે જુએ છે.
- વળતર: સોનાએ છેલ્લા એક વર્ષમાં રોકાણકારોને લગભગ ૫૦ ટકા જેટલું વળતર આપ્યું છે.
- ઐતિહાસિક ઊંચાઈ: એપ્રિલ મહિનામાં સોનાનો ભાવ પહેલીવાર પ્રતિ ૧૦ ગ્રામ રૂ. ૧ લાખને વટાવી ગયો હતો, અને હાલમાં તે રૂ. ૧.૨૨ લાખથી ઉપર પહોંચી ગયો છે.
આ સ્થિતિમાં, જે રોકાણકારોએ ટૂંકા ગાળામાં સુરક્ષિત અને ઝડપી વળતરની અપેક્ષા રાખી હતી, તેમના માટે સોનું હાલમાં શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ સાબિત થયું છે.
શેરબજારમાં અસ્થિરતા અને મંદીનો માહોલ
સોનાની તેજીની તુલનામાં, શેરબજારે ગયા વર્ષે નોંધપાત્ર અસ્થિરતા અને દબાણનો અનુભવ કર્યો છે.
- વૈશ્વિક દબાણ: યુએસ ટેરિફ નીતિઓ, વૈશ્વિક વેપાર તણાવ અને ઊંચા વ્યાજ દરોના કારણે બજારો પર દબાણ વધ્યું છે.
- આઈટી ક્ષેત્ર: ઘણી મોટી કંપનીઓએ છટણી (Layoffs) શરૂ કરી છે, અને ખાસ કરીને આઈટી (IT) ક્ષેત્ર મંદીનો સામનો કરી રહ્યું છે.
- વળતર: આ પરિસ્થિતિઓમાં, શેરબજાર હજુ સુધી રોકાણકારો માટે ટૂંકા ગાળામાં એટલું આકર્ષક સાબિત થયું નથી.
જોકે, નિષ્ણાતો હંમેશા યાદ અપાવે છે કે શેરબજારની અસ્થિરતા ટૂંકા ગાળાની હોઈ શકે છે, અને લાંબા ગાળાના રોકાણકારો માટે આ ઘટાડો ખરીદીની સારી તક પણ બની શકે છે.
સોનું vs ઇક્વિટી: નિષ્ણાતોનો સંતુલિત અભિપ્રાય
બજાર નિષ્ણાતોના મતે, ટૂંકા ગાળાના વળતર અને લાંબા ગાળાની સંપત્તિનું સર્જન એ બે અલગ બાબતો છે.
સોનાનો દૃષ્ટિકોણ:
નિષ્ણાતો દલીલ કરે છે કે, ભલે સોનાએ એક વર્ષમાં ૫૦% નું પ્રભાવશાળી વળતર આપ્યું હોય, તે વલણ જરૂરી રીતે ચાલુ રહેશે નહીં. વૈશ્વિક અસ્થિરતા કે મંદીના સમયગાળા દરમિયાન સોનાની ચમક સામાન્ય રીતે વધે છે. છેલ્લા બે વર્ષમાં ભાવમાં તીવ્ર વધારા પછી, સોનાના ભાવ આ ગતિએ વધતા રહેવાની શક્યતા ઓછી છે, કારણ કે વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થામાં ધીમે ધીમે સ્થિરતા આવવાની આશા છે.
- સોનું = સુરક્ષા: જો તમે સંપૂર્ણપણે સુરક્ષિત રોકાણ શોધી રહ્યા હોવ, તો સોનું એક સ્થિર વિકલ્પ હોઈ શકે છે.
શેરબજારનો દૃષ્ટિકોણ:
શેરબજારમાં રોકાણ કરતી કંપનીઓ માત્ર રોકાણકારોને નિયમિત ડિવિડન્ડ જ નથી આપતી, પરંતુ એક મજબૂત અર્થતંત્ર સાથે તે વધુ વૃદ્ધિની સંભાવના પણ ધરાવે છે. લાંબા ગાળે, ઇક્વિટી (શેરબજાર) સામાન્ય રીતે ફુગાવાને હરાવીને ઉચ્ચ વળતર આપે છે.
- શેરબજાર = સંપત્તિ સર્જન: જો તમારું લક્ષ્ય લાંબા ગાળાની સંપત્તિનું સર્જન છે, તો શેરબજાર – તેના જોખમો હોવા છતાં – વધુ સારી સંભાવના આપે છે.
સંતુલિત પોર્ટફોલિયો મહત્ત્વપૂર્ણ
નિષ્ણાતો સૂચવે છે કે રોકાણકારોએ કોઈ એક વિકલ્પ પર સંપૂર્ણ નિર્ભર ન રહેવું જોઈએ. આ દિવાળીમાં રોકાણ માટે શ્રેષ્ઠ રણનીતિ એ છે કે તમારા પોર્ટફોલિયોમાં સોનું અને શેરબજારનું સંતુલિત મિશ્રણ રાખવું. સોનું તમારા પોર્ટફોલિયોને અસ્થિરતા સામે વીમો આપશે, જ્યારે શેરબજાર તમને લાંબા ગાળાની વૃદ્ધિની તક આપશે.
Disclaimer: આ સમાચાર માત્ર સામાન્ય માહિતીના હેતુથી પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે. રોકાણ કરતા પહેલાં, તમારા જોખમ સહન કરવાની ક્ષમતા (Risk Appetite)નું મૂલ્યાંકન કરો અને હંમેશા પ્રમાણિત નાણાકીય સલાહકારની સલાહ લો.
