Ahemdabad: તૂટતું અમદાવાદ, ભાંગતો વારસો
ભાગ -15 ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણની યાદીમાં 28 સ્મારકો પતન તરફ
Ahemdabad અમદાવાદને વારસાના શહેર તરીકે જાહેર કરતી વખતે યુનેસ્કોએ સંક્ષિપ્ત સંશ્લેષણની નોંધ તૈયાર કરી હતી તે ઘણું કહી જાય છે.સંરક્ષણ અને વ્યવસ્થાપન જરૂરિયાતોઅમદાવાદમાં ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI) દ્વારા સૂચિબદ્ધ 28 સ્મારકો, રાજ્ય પુરાતત્વ વિભાગ (SDA) દ્વારા સૂચિબદ્ધ એક સ્મારક અને અમદાવાદ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (AMC) માં હેરિટેજ વિભાગ દ્વારા સંરક્ષિત 2,696 મહત્વપૂર્ણ ઇમારતોનો સમાવેશ થાય છે.
ASI દ્વારા સૂચિબદ્ધ સ્મારકોને એન્ટિક્વિટીઝ એન્ડ આર્ટ ટ્રેઝર્સ એક્ટ, 1972, અને પ્રાચીન સ્મારકો અને પુરાતત્વીય સ્થળો અને અવશેષો અધિનિયમ, 1958, અને સુધારો અને ઓળખ અધિનિયમ, 2010 (AMASR) દ્વારા રાષ્ટ્રીય સ્તરે કાનૂની રક્ષણ મળે છે. SDA દ્વારા સૂચિબદ્ધ સ્મારકો પ્રાદેશિક મહત્વના છે અને AMASR દ્વારા સુરક્ષિત છે.
AMC (કોમ્પોનન્ટ ઓફ ધ વોલ્ડ હિસ્ટોરિક સિટી) દ્વારા સૂચિબદ્ધ ઇમારતો અને સ્થળ અમદાવાદ અર્બન ડેવલપમેન્ટ ઓથોરિટી (AUDA) ના વિકાસ યોજના દ્વારા વિશેષ નિયમો સાથે વિસ્તાર તરીકે સુરક્ષિત છે.
હેરિટેજ ડિપાર્ટમેન્ટ, AMC, અમદાવાદમાં હેરિટેજ મેનેજમેન્ટ માટે નોડલ એજન્સી તરીકે, શહેરના હેરિટેજ મેનેજમેન્ટ પ્લાનની તૈયારીમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે. તેને AMCની તમામ સંબંધિત વહીવટી શાખાઓ તેમજ AUDA તેમજ ASI, ગુજરાત SDA અને નેશનલ મોન્યુમેન્ટ ઓથોરિટી જેવી સત્તાધિશો દ્વારા સમર્થન મળે છે.
AMCમાં હેરિટેજ ડિપાર્ટમેન્ટને શહેરના દસ્તાવેજીકરણ, સંરક્ષણ અને દેખરેખની જવાબદારીઓના પડકારરૂપ કદ અને હદને અનુરૂપ ક્ષમતા નિર્માણ અને તકનીકી ક્ષમતા સાથે સમૃદ્ધ બનાવવું જોઈએ. સૂચિત હેરિટેજ મેનેજમેન્ટ પ્લાન શહેરના સાંસ્કૃતિક વારસાના સંરક્ષણ અને ટકાઉ વ્યવસ્થાપન માટે એક મહત્વપૂર્ણ સાધન છે. મેનેજમેન્ટ પ્લાનનો ઉદ્દેશ્ય ઐતિહાસિક શહેરી લેન્ડસ્કેપ અભિગમનો ઉપયોગ કરીને ટકાઉ વિકાસને પ્રોત્સાહન આપતી વખતે ઐતિહાસિક શહેર અમદાવાદના ઉત્કૃષ્ટ સાર્વત્રિક મૂલ્યના રક્ષણ અને વૃદ્ધિની ખાતરી કરવાનો છે. તેનો ઉદ્દેશ સાંસ્કૃતિક વારસો સંરક્ષણ અને ઐતિહાસિક વિસ્તારોના ટકાઉ શહેરી વિકાસને શહેર, એકત્રીકરણ અને મોટા પ્રાદેશિક સ્તરે તમામ નિર્ણય લેવાની પ્રક્રિયાના મુખ્ય ઘટક તરીકે એકીકૃત કરવાનો છે. હેરિટેજ મેનેજમેન્ટ પ્લાનના અસરકારક અમલીકરણને અંતિમ સ્વરૂપ, બહાલી અને સુધારાના અમલીકરણ સાથે સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ.વિકાસ નિયંત્રણ નિયમો પર વધુ ઉમેરો. (ક્રમશઃ)
