Health Care: આ 3 યોગાસનો હરસના ઘરેલુ ઉપચાર માટે રામબાણ છે
Health Care: આજની ઝડપી અને અસંતુલિત જીવનશૈલીમાં, કબજિયાતની સમસ્યા સામાન્ય બની ગઈ છે. આ કબજિયાત ધીમે ધીમે હરસ જેવા ગંભીર રોગનું સ્વરૂપ લઈ શકે છે. હરસને સામાન્ય રીતે પાઈલ્સ કહેવામાં આવે છે. આ સ્થિતિ ત્યારે થાય છે જ્યારે ગુદામાર્ગ અને ગુદાની આસપાસની નસો સોજો થઈ જાય છે. અંદર કે બહાર ગમે ત્યાં સોજો આવી શકે છે, જેના કારણે દુખાવો, ખંજવાળ અને ક્યારેક રક્તસ્ત્રાવ જેવા લક્ષણો જોવા મળે છે. સારી વાત એ છે કે નિયમિત યોગાભ્યાસ કરવાથી હરસનો દુખાવો અને અગવડતા ઘણી હદ સુધી ઓછી થઈ શકે છે.
હરસ શું છે અને તેના કેટલા પ્રકાર છે?
હરસ બે પ્રકારના હોય છે –
બાદી હરસ: જેમાં ગુદામાં મસા હોય છે પણ રક્તસ્ત્રાવ થતો નથી.
ખોદી હરસ: જેમાં શૌચ દરમ્યાન લોહી નીકળે છે.
તેના લક્ષણોમાં ગુદામાં દુખાવો, બળતરા, ખંજવાળ, રક્તસ્ત્રાવ અને શૌચમાં મુશ્કેલીનો સમાવેશ થાય છે. જો સમયસર કાળજી લેવામાં ન આવે તો આ સ્થિતિ વધુ ગંભીર બની શકે છે.
ભારતમાં આ રોગ કેટલો સામાન્ય છે?
સંશોધન મુજબ, ભારતમાં પુખ્ત વસ્તીના લગભગ 11% લોકો કોઈને કોઈ પ્રકારના પાઈલ્સથી પીડાય છે. ફાઇબર-મુક્ત આહાર અને લાંબા સમય સુધી બેસવાની ટેવ, ખાસ કરીને શહેરી વિસ્તારોમાં, આ સમસ્યામાં ફાળો આપે છે. દર વર્ષે 1 મિલિયનથી વધુ નવા કેસ નોંધાય છે.
યોગ કેવી રીતે મદદ કરે છે?
યોગ શરીરને માત્ર લવચીકતા જ નહીં, પણ પાચન સુધારવામાં, ગુદામાર્ગમાં સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવામાં અને રક્ત પરિભ્રમણને સુધારવામાં પણ મદદ કરે છે. આ બધી બાબતો પાઈલ્સથી રાહત આપવામાં મદદ કરે છે.
અહીં ત્રણ યોગ આસનો છે જે પાઈલ્સના લક્ષણો ઘટાડી શકે છે:
1. અશ્વિની મુદ્રા – ચેતા શક્તિ વધારે છે
આ યોગ આસન ગુદાના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે. તે સોજો અને ખંજવાળથી રાહત આપે છે.
તમે તેને ગમે ત્યારે કરી શકો છો – બેસીને, ઊભા રહીને અથવા સૂઈને પણ.
કેવી રીતે કરવું: સીધા બેસો અને ગુદાને અંદરની તરફ સંકોચો, થોડી સેકંડ માટે પકડી રાખો અને પછી છોડી દો. આને સતત 5-10 મિનિટ સુધી પુનરાવર્તન કરો.
2. વજ્રાસન – ભોજન પછી કરો
આ એકમાત્ર યોગ આસન છે જે ખોરાક ખાધા પછી પણ કરી શકાય છે.
પાચન સુધારવા, ગેસ અને કબજિયાત દૂર કરવા માટે ખૂબ જ ઉપયોગી.
કેવી રીતે કરવું: તમારા ઘૂંટણ પર નીચે બેસો, તમારી એડી પર બેસો અને કરોડરજ્જુ સીધી રાખો. થોડીવાર શાંતિથી બેસો અને તમારા શ્વાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો.
૩. બાલાસન (બાળકનું આસન) – આરામ અને રાહત બંને
આ યોગ ગુદા વિસ્તારમાં રક્ત પરિભ્રમણ વધારે છે અને તણાવ દૂર કરે છે.
તે આંતરડા પર દબાણ પણ ઘટાડે છે અને પેટને હળવું લાગે છે.
કેવી રીતે કરવું: તમારા ઘૂંટણ પર બેસો અને તમારા કપાળને જમીન પર રાખવા માટે શરીરને આગળ વાળો. તમારા હાથ આગળ ખેંચો અને ૧-૩ મિનિટ સુધી શાંત રહો.