Medications side effects: લાંબા સમય સુધી ચિંતા અને ઊંઘ માટેની દવાઓ લેવી પડી શકે છે ભારે, નવા અભ્યાસમાં ચોંકાવનારો ખુલાસો
Medications side effects: શું તમે ઊંઘ માટે કે ડિપ્રેશન માટે દવાઓ લેતા હો? તો સાવચેત રહો. એક તાજેતરના વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસમાં ચિંતાજનક તારણ સામે આવ્યું છે. સંશોધકો કહે છે કે એન્ટી-એન્ઝાયટી, એન્ટી-ડિપ્રેશન અને સ્લીપ એઇડ દવાઓનો લાંબા ગાળે ઉપયોગ કરનારા લોકોમાં ALS (એમિઓટ્રોફિક લેટરલ સ્ક્લેરોસિસ) જેવો ગંભીર ન્યુરોલોજિકલ રોગ થવાનું જોખમ વધી શકે છે.
ALS શું છે?
ALS એ નર્વસ સિસ્ટમને અસર કરતો એક રેર અને પ્રોગ્રેસિવ ન્યુરોડિજનરેટિવ રોગ છે. તેમાં શરીરના સ્નાયુઓ ધીમે ધીમે કમજોર થવા લાગે છે અને નિયંત્રણ ગુમાવવાનું શરૂ કરે છે. આ રોગના પરિણામે:
- હાથ-પગની હિલચાલમાં તકલીફ થાય છે
- બોલવામાં, શ્વાસ લેવામાં અને ગળી જવામાં મુશ્કેલી થાય છે
- અને સમય સાથે જીવી શકવાનું શક્ય નથી રહેતું
હાલમાં ALS માટે કોઈ ચોક્કસ ઈલાજ નથી.
શું કહે છે સંશોધન?
જર્નલ JAMA Neurology માં પ્રકાશિત એક અભ્યાસમાં દર્શાવાયું છે કે:
- લાંબા સમયથી એન્ટી-એન્ઝાયટી અને સ્લીપ દવાઓ લેતા લોકોમાં ALS થવાનું જોખમ સામાન્ય લોકો કરતાં વધારે હોય શકે છે.
- ખાસ કરીને, જે દર્દીઓમાં પહેલેથી ALS ની શરૂઆત થઈ ચૂકી હોય, તેઓમાં આવી દવાઓ રોગની ગતિ વધારે તીવ્ર કરી શકે છે.
- સંશોધકોએ એમ પણ જણાવ્યું કે કદાચ આ દવાઓ ALS નું કારણ નથી, પણ આવી દવાઓનું સેવન અને ALS વચ્ચે કોઇ સહસંબંધ (association) હોઈ શકે છે.
શા માટે દેખાય છે આ જોડાણ?
વિજ્ઞાનીઓના અનુમાન મુજબ:
- ALS ના શરૂઆતના લક્ષણો (ચિંતા, ઊંઘની સમસ્યાઓ, ડિપ્રેશન)ના કારણે દર્દીઓને આવી દવાઓ આપવામાં આવે છે
- જેના કારણે એમ લાગે છે કે દવાઓ અને રોગ વચ્ચે સીધો સંબંધ છે
- પણ શક્ય છે કે રોગ પહેલેથી શરૂ થઈ ગયો હોય અને દવાઓ તેનું લક્ષણ માત્ર દબાવી રહી હોય
શું દવાઓ લેવી બંધ કરવી જોઈએ?
સંપૂર્ણપણે નહીં!
તજજ્ઞો સ્પષ્ટ કહે છે કે કોઈપણ દવા ડૉક્ટરની સલાહ વિના બંધ ન કરવી જોઈએ.
- આ દવાઓ અચાનક બંધ કરવાથી દર્દીને વધુ તણાવ, ઉપાડના લક્ષણો અથવા ઊંઘની ગંભીર સમસ્યાઓનો અનુભવ થઈ શકે છે.
- જો તમે લાંબા સમયથી માનસિક તણાવ અથવા ઊંઘ માટે દવા લઈ રહ્યા હો, તો તમારા તબીબ સાથે ખુલ્લા દિલથી ચર્ચા કરો
- તમારું ડોઝ ઘટાડવું, વિકલ્પ પસંદ કરવો કે અન્ય થેરપી શોધવી એ સાવચેતી સાથે કરવું જરૂરી છે
શું કરવું જોઈએ હવે?
- તમારા મનસ્વસ્થ્ય માટે થેરાપી અથવા યોગ-મેડિટેશન અપનાવો
- જાગૃત રહો: લાંબા ગાળાની દવાઓ માટે તબીબી મોનિટરિંગ જરૂરી છે
- ડૉક્ટર સાથે નિયમિત અનુસંધાન રાખો
- આપોઆપ દવાઓ બંધ કરવાનું ટાળો
આ અભ્યાસ કોઈ ડર ફેલાવવા માટે નહીં, પણ સાવચેતી અને જાગૃતતા માટે છે. ચિંતા, ઊંઘ અને ડિપ્રેશનના ઈલાજમાં દવાઓ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. પણ જ્યારે તેનું લાંબા ગાળે સેવન થાય છે, ત્યારે દરેક દર્દીએ તેનું મૂલ્યાંકન પોતાના તબીબની સહાયથી કરવું જોઈએ.
