મુઘલ સલ્તનતનો કાળો ઇતિહાસ: જ્યારે હુમાયુએ તેના ભાઈ કામરાનની આંખો કાઢી લીધી
મુઘલ ઇતિહાસમાં સત્તા માટે ભાઈઓ વચ્ચેના સંઘર્ષની ઘણી વાર્તાઓ છે, જેમાં ઔરંગઝેબ અને દારા શિકોહની ક્રૂરતા જાણીતી છે. પરંતુ આવી જ એક દર્દનાક અને ઓછી જાણીતી વાર્તા મુઘલ સમ્રાટ હુમાયુ અને તેના ભાઈ કામરાનની છે. સત્તાની લાલસામાં બંને ભાઈઓ વચ્ચે અનેક યુદ્ધો થયા, જેનો અંત એટલો ક્રૂર હતો કે ઇતિહાસમાં તેની ભાગ્યે જ કોઈ જોડી મળે છે.
હુમાયુ અને કામરાનનો સંઘર્ષ
ઇતિહાસકારોના મતે, હુમાયુ ભારત જીતવા માંગતો હતો, પરંતુ તેનો ભાઈ કામરાન તેની સેના સાથે તેને સતત હેરાન કરી રહ્યો હતો. હુમાયુ ઈચ્છતો હતો કે કામરાન તેને મદદ કરે, પરંતુ કામરાન તેની સામે લડવા મક્કમ હતો. બંને વચ્ચેનો સંઘર્ષ ધીમે ધીમે વધતો ગયો. 1550માં જ્યારે હુમાયુએ કાબુલ કિલ્લો જીત્યો, ત્યારે કામરાને અફઘાન જાતિઓ પાસે શરણ લીધું અને હુમાયુને હેરાન કરવાનું ચાલુ રાખ્યું.
1551માં હુમાયુએ કામરાન સામે લશ્કરી અભિયાન શરૂ કર્યું, જેમાં કામરાનનો પરાજય થયો અને તે ભાગી ગયો. આ યુદ્ધમાં, હુમાયુના એક ભાઈ, મિર્ઝા હિંદલ, અફઘાનો દ્વારા માર્યા ગયા. આ ઘટનાથી હુમાયુ ખૂબ દુખી થયો અને આંતરિક ઝઘડાઓથી કંટાળી ગયો.
યુદ્ધ અને વિશ્વાસઘાત
આ પછી, કામરાને અફઘાનોની મદદથી કાબુલ કિલ્લા પર ફરીથી હુમલો કર્યો. તેણે હુમાયુના આખા પરિવારને કેદ કરી લીધો, જેમાં હુમાયુનો નાનો પુત્ર અકબર પણ સામેલ હતો. ત્રણ મહિના પછી, હુમાયુએ કાબુલ પર હુમલો કર્યો. યુદ્ધ દરમિયાન, કામરાનના સૈનિકો હુમાયુ તરફ વળ્યા, અને કામરાન યુદ્ધનો સામનો ન કરી શક્યો અને ભાગી ગયો. તે પોતાનું માથું મુંડાવીને દરવેશનો વેશ ધારણ કરીને અફઘાનો પાસે શરણ લેવા ગયો.
નવેમ્બર 1553માં, ગખારના શાસક ગુલામ આદમે કામરાનને પકડીને હુમાયુને સોંપી દીધો. હુમાયુના દરબારીઓએ કામરાનને મારી નાખવાની સલાહ આપી. જોકે હુમાયુ તેના ભાઈને મારી નાખવા માંગતો ન હતો, પરંતુ તેના દરબારીઓના આગ્રહથી તેણે એક ક્રૂર નિર્ણય લીધો.
દર્દનાક અંત અને કામરાનની વિનંતી
હુમાયુએ તેના દરબારીઓને કામરાનની આંખો કાઢી નાખવાનો આદેશ આપ્યો. હુમાયુના દરબારીઓએ છરી વડે કામરાનની આંખોમાં ઘા કર્યા, જ્યાં સુધી તે સંપૂર્ણપણે અંધ ન થઈ ગયો. આ અત્યંત પીડાદાયક ક્ષણોમાં, કામરાને પીડાથી કણસતા હુમાયુને વિનંતી કરી: “મને હમણાં મક્કા મોકલી દો.” આ ઘટના મુઘલ ઇતિહાસની સૌથી ક્રૂર ઘટનાઓમાંની એક છે. ગુલબદન બેગમે પણ આ ઘટનાનું વર્ણન કરતા લખ્યું છે કે આ પછી કામરાનનું જીવન અંધકારમય બની ગયું હતું.