BFS: હવે વાવાઝોડા અને વરસાદની સચોટ આગાહી, ભારતે એક સુપર એડવાન્સ્ડ સિસ્ટમ બનાવી છે
BFS: સોમવારે (26 મે) વિજ્ઞાન ભવનમાં કેન્દ્રીય પૃથ્વી વિજ્ઞાન મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહ દ્વારા દેશનું સ્વદેશી રીતે વિકસિત ઉચ્ચ-રિઝોલ્યુશન વૈશ્વિક આગાહી મોડેલ (HGFM), જેને ભારત આગાહી સિસ્ટમ (BFS) કહેવામાં આવે છે, તેનું લોન્ચિંગ કરવામાં આવ્યું. આ નવી સિસ્ટમ હવામાનની આગાહીને પહેલા કરતા વધુ સચોટ અને ઝડપી બનાવશે.
ભારત ફોરકાસ્ટ સિસ્ટમમાં શું ખાસ છે?
BFS એ 6 કિમી રિઝોલ્યુશન ક્ષમતા ધરાવતું મોડેલ છે, જે હાલમાં ઉપયોગમાં લેવાતી ગ્લોબલ ફોરકાસ્ટ સિસ્ટમ (GFS) કરતા બમણી સચોટ છે (GFS નું રિઝોલ્યુશન 12 કિમી છે).
આનાથી અચાનક વરસાદ, તોફાન અને અન્ય બદલાતા હવામાન વિશેની માહિતી જેવી ઝડપી અને સચોટ હવામાન આગાહીઓ પૂરી પાડવામાં આવશે.
આ ટેકનોલોજી પર કામ 2022 માં શરૂ થયું હતું, અને પરીક્ષણ દરમિયાન, BFS એ વરસાદની આગાહીમાં 30% વધુ ચોકસાઈ અને ચોમાસાની આગાહીમાં 64% વધુ ચોકસાઈ દર્શાવી હતી.
આગામી બે વર્ષમાં તેને 4 કિલોમીટર સુધી સચોટ બનાવવાની યોજના છે.
BFS થી કોને ફાયદો થશે?
હવામાન વિભાગના ડિરેક્ટર જનરલ ડૉ. મૃત્યુંજય મહાપાત્રાના જણાવ્યા અનુસાર, ભારત આ ક્ષેત્રમાં 6 કિલોમીટર રિઝોલ્યુશન ધરાવતો પ્રથમ દેશ બન્યો છે. આ સિસ્ટમ ભારતીય સેના, નૌકાદળ અને રાષ્ટ્રીય આપત્તિ પ્રતિભાવ દળ (NDRF) માટે પણ અત્યંત ફાયદાકારક સાબિત થશે.
ટેકનોલોજીનો વિકાસ અને મેક ઇન ઇન્ડિયાનું યોગદાન
કેન્દ્રીય મંત્રી જિતેન્દ્ર સિંહે જણાવ્યું હતું કે આ સમગ્ર ટેકનોલોજી સ્વદેશી છે અને પ્રધાનમંત્રીના મેક ઇન ઇન્ડિયા વિઝનનો એક ભાગ છે. ખાસ વાત એ છે કે આ સિસ્ટમ વિકસાવનાર ટીમમાં મહિલા વૈજ્ઞાનિકોએ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી છે, જે દેશ માટે ગર્વની વાત છે.
હવામાનની સાચી માહિતી કેવી રીતે જાણી શકાય?
હવામાન વિભાગની વેબસાઇટ અને મોબાઇલ એપ્લિકેશન દ્વારા તમે આગામી 10 દિવસ માટે હવામાનની સચોટ આગાહી અને ચેતવણીઓ મેળવી શકો છો.