Zakir Hussain Passes Away : ઝાકિર હુસૈનનું 73 વર્ષની ઉંમરે નિધન: પદ્મશ્રીથી ગ્રેમી સુધીના યશસ્વી સફરના અંતે સંગીતજગત શોકમગ્ન
ઝાકિર હુસૈન માટે તબલા માત્ર તાલનું સાધન ન હતું; તે જીવનસાથી સમાન હતો. તેમના માટે તબલાના સૂરોમાં જીવનની મધુરતા હતી
ઝાકિર હુસૈને હિન્દુસ્તાની શાસ્ત્રીય સંગીતને વૈશ્વિક મંચ પર ગૌરવ અપાવ્યું અને ફ્યુઝન મ્યુઝિકમાં પણ નવી દિશાઓ ઊભી કરી
મુંબઈ, સોમવાર
Zakir Hussain Passes Away : વિશ્વપ્રસિદ્ધ તબલાવાદક અને પદ્મ વિભૂષણ ઉસ્તાદ ઝાકિર હુસૈનનું 73 વર્ષની ઉંમરે નિધન થયું છે. સોમવારે તેમના પરિવારએ આ વાતની પુષ્ટિ કરી હતી. ઝાકિર હુસૈન છેલ્લા કેટલાક સમયથી ઇડિયોપેથિક પલ્મોનરી ફાઇબ્રોસિસથી પીડિત હતા, જે ફેફસાને અસર કરતી ગંભીર બીમારી છે.
શરૂઆતથી સંગીતનું સમર્પણ
ઝાકિર હુસૈનનો જન્મ 9 માર્ચ 1951ના રોજ મહારાષ્ટ્રમાં થયો હતો. તેમના પિતા, ઉસ્તાદ અલ્લાહ રખા, ભારતના અગ્રણી તબલાવાદકોમાંના એક હતા. પિતાની પ્રેરણાથી ઝાકિરને શરુઆતથી તબલાવાદનની પ્રત્યે આકર્ષણ હતું. 3 વર્ષની ઉંમરે તેમણે તબલા હાથમાં લીધું અને માત્ર 12 વર્ષની ઉંમરે તેઓએ પોતાનો પહેલો પ્રોફેશનલ શો કર્યો, જેમાં તેમને 100 રૂપિયા મળ્યા.
ભારતથી વિશ્વવ્યાપી પ્રખ્યાતિ સુધી
ઝાકિર હુસૈનનું જીવન સંગીત માટે સમર્પિત રહ્યું. તેઓએ હિન્દુસ્તાની શાસ્ત્રીય સંગીતને વૈશ્વિક મંચ પર ગૌરવ અપાવ્યું. ફ્યુઝન મ્યુઝિકના ક્ષેત્રમાં તેમણે “શક્તિ” નામના બેન્ડ દ્વારા ભારતીય તાલ અને પશ્ચિમના મ્યુઝિકના સુરોનું અનોખું જોડાણ કર્યું. 2024માં તેમના બેન્ડે એક સાથે ત્રણ ગ્રેમી એવોર્ડ જીતીને ઇતિહાસ રચ્યો હતો. તેઓ ત્રણ ગ્રેમી એવોર્ડ જીતનારા પ્રથમ ભારતીય કલાકાર છે.
તબલાના પ્રત્યે અનોખો પ્રેમ
ઝાકિર હુસૈન માટે તબલા માત્ર તાલનું સાધન ન હતું; તે જીવનસાથી સમાન હતો. તેમના માટે તબલાના સૂરોમાં જીવનની મધુરતા હતી. નાની ઉંમરથી જ તેઓ તબલા સાથે નાતો બાંધી બેઠા હતા. શરૂઆતના દિવસોમાં જ્યારે તેઓ ટ્રેનમાં મુસાફરી કરતા હતા, ત્યારે ખાલી જગ્યા ન મળતાં તબલાને ખોળામાં રાખીને જમીન પર સુઈ જતાં.
પ્રશંસાના મોતી અને સફળતા
ઝાકિર હુસૈને અનેક સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી. 1988માં તેમને સૌથી નાની ઉંમરે (37 વર્ષ) પદ્મશ્રીથી નવાજવામાં આવ્યા. 2002માં પદ્મ ભૂષણ અને 2023માં પદ્મ વિભૂષણથી તેમને સન્માનિત કરવામાં આવ્યા. સંગીત નાટક અકાદમી એવોર્ડ, કાલિદાસ સન્માન અને 1992માં ગ્રેમી એવોર્ડ સહિત અનેક એવોર્ડસે તેમની વિખ્યાત યાત્રાને શણગાર્યું.
અનંત વારસો
ઝાકિર હુસૈનનો તબલાવાદનમાં એવો દબદબો રહ્યો કે તેમણે ચાર પેઢીના કલાકારો સાથે સંગત કરી. પંડિત રવિશંકર, ઉસ્તાદ બડે ગુલામ અલી ખાન, પંડિત બિરજુ મહારાજ, અને પંડિત શિવકુમાર શર્મા જેવા દિગ્ગજોની સાથેની તેમની જુગલબંધીને આજે પણ યાદ કરવામાં આવે છે.
તબલાના તાલે દુનિયાને ઝુમાવનાર આ મહાન કલાકારનું મૃત્યુ ભારતીય સંગીત જગત માટે ક્યારેય ન ભરાય એવું નુકસાન છે.