Lok Sabha Elections 2024
MPLAD ફંડ્સઃ મેમ્બર ઓફ પાર્લામેન્ટ લોકલ એરિયા ડેવલપમેન્ટ ફંડ (MPLAD) યોજના ડિસેમ્બર 1993માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. 2019 અને 2024 વચ્ચે કોવિડ રોગચાળાને કારણે, આ યોજના દોઢ વર્ષ માટે રોકી દેવામાં આવી હતી.
MPLAD ફંડઃ દેશના દરેક સાંસદને મેમ્બર ઓફ પાર્લામેન્ટ લોકલ એરિયા ડેવલપમેન્ટ ફંડ (MPLAD) યોજના હેઠળ વિકાસ કાર્યો માટે ફંડ ફાળવવામાં આવે છે. રાજકીય અપવાદોને બાદ કરતાં, ભાગ્યે જ એવું બને છે કે સાંસદ તેના સંપૂર્ણ ભંડોળનો ઉપયોગ કરે. ગુજરાતના ભાજપના 26 સાંસદોએ પણ આ બતાવ્યું છે.
મેમ્બર ઓફ પાર્લામેન્ટ લોકલ એરિયા ડેવલપમેન્ટ ફંડ (એમપીએલએડી) યોજના હેઠળ મળેલા 48 ટકા ફંડનો ગુજરાતના સાંસદોએ ઉપયોગ કર્યો નથી. આ દાવો એસોસિયેશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ એટલે કે એડીઆરના રિપોર્ટમાં કરવામાં આવ્યો છે.
48 ટકા રકમ સરકારી તિજોરીમાં રહી ગઈ
ગુજરાતના ભાજપના 26 સાંસદોએ રૂ. 230 કરોડ (વ્યાજ સહિત) ખર્ચ્યા, જે રૂ. 442 કરોડના MPLAD ફંડના લગભગ 52 ટકા છે. જો આ પરિપ્રેક્ષ્યમાં જોવામાં આવે તો 48 ટકા સાંસદ ફંડનો ઉપયોગ ભાજપના સાંસદોએ કર્યો નથી.
લોકસભા ચૂંટણી 2019માં ભાજપે ગુજરાતની તમામ 26 બેઠકો જીતી હતી. ગુજરાત પીએમ નરેન્દ્ર મોદીનું ગૃહ રાજ્ય પણ છે અને તેઓ અહીંથી ત્રણ વખત મુખ્યમંત્રી રહી ચૂક્યા છે.
MPLAD યોજના શું છે?
મેમ્બર ઓફ પાર્લામેન્ટ લોકલ એરિયા ડેવલપમેન્ટ ફંડ (MPLAD) યોજના ડિસેમ્બર 1993માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. 2019 અને 2024 વચ્ચે કોવિડ રોગચાળાને કારણે, આ યોજના દોઢ વર્ષ માટે રોકી દેવામાં આવી હતી. આ યોજના હેઠળ દરેક રાજ્યના સાંસદોને 25 કરોડ રૂપિયાનું MP ફંડ ફાળવવામાં આવે છે.
ગુજરાતના દરેક સાંસદને 25 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા હતા.
ગુજરાતની વાત કરીએ તો, રાજ્યના 26 સાંસદોને સામાન્ય રીતે તેમના મતવિસ્તારમાં વિકાસ કાર્યો માટે 25 કરોડ રૂપિયા ફાળવવામાં આવે છે. કોવિડ રોગચાળાને કારણે, આ રકમ વધારીને 17 કરોડ રૂપિયા કરવામાં આવી હતી. તદનુસાર, ગુજરાતના 26 સાંસદો માટે MPLAD યોજના હેઠળ કુલ MP ફંડ રૂ 442 કરોડ હતું. આ હોવા છતાં, આ સાંસદો તેમના કુલ સાંસદ ભંડોળના માત્ર 52 ટકાનો ઉપયોગ કરી શક્યા.
જોકે, 26 સાંસદોએ મળીને રૂ. 354 કરોડના કામોની ભલામણ કરી હતી, જેમાંથી રૂ. 269 કરોડના કામોને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. આ કામો માટે ભારત સરકાર દ્વારા રૂ. 220 કરોડની રકમ પણ બહાર પાડવામાં આવી હતી.
સાંસદોને ભંડોળ કેવી રીતે બહાર પાડવામાં આવે છે?
કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલી રૂ. 220 કરોડની રકમ સાંસદોને ફાળવવામાં આવેલી કુલ એમપી રકમના માત્ર 49.77 ટકા છે. સામાન્ય રીતે સાંસદના ફંડનો ઉપયોગ સાંસદોની ભલામણ પર જ વિકાસ કાર્યો માટે કરવામાં આવે છે. વિકાસના કામો માટે સાંસદો ભલામણ ન કરે તો કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા ફંડ બહાર પાડવામાં આવતું નથી.
કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહ પણ ખર્ચના મામલામાં પાછળ રહ્યા.
ADR દ્વારા શેર કરવામાં આવેલા ડેટા અનુસાર, કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહના મતવિસ્તાર ગાંધીનગરમાં સૌથી વધુ રૂ. 3.54 કરોડનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો નથી. આ પછી કચ્છના વિનોદ ચાવડાએ રૂ. 2.35 કરોડ, ખેડાના દેવુસિંહ ચૌહાણે રૂ. 2.35 કરોડ ખર્ચ્યા નથી. જામનગરના પૂનમબેન માડમે રૂ.2.19 કરોડ અને પાટણના ભરતસિંહ ડાભીએ રૂ.2.01 કરોડનો ખર્ચ કર્યો નથી.
ગુજરાતમાં કુલ મંજૂર થયેલા વિકાસ કામોમાંથી સૌથી વધુ રૂ. 114.81 કરોડનો ખર્ચ રેલવે, રસ્તા, પાથ અને પુલ પાછળ કરવામાં આવ્યો છે. તે જ સમયે, અન્ય જાહેર સુવિધાઓ પર 71.32 કરોડ રૂપિયા ખર્ચવામાં આવ્યા છે.