AI: જેટલું સ્માર્ટ,એટલું જ ખતરનાક? AI પર આંધળો વિશ્વાસ કેમ કરવો જોખમી છે?
આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) ઝડપથી આપણા જીવનનો એક ભાગ બની રહ્યું છે. પરંતુ જેમ જેમ આ ટેકનોલોજી વધુ સ્માર્ટ બની રહી છે, તેમ તેમ તેના ખતરનાક પાસાઓ પણ સામે આવી રહ્યા છે. નાની ભૂલોથી લઈને ગંભીર પરિણામો સુધી, AI ના ‘ભ્રમ’ એટલે કે કાલ્પનિક ભૂલો હવે ચિંતાનો વિષય બની રહી છે.
AI ની એક નાની ભૂલ અને મોટું નુકસાન
કલ્પના કરો કે તમે કોઈ ટેક કંપનીના ગ્રાહક છો અને અચાનક તમને એક ઈમેલ મળે છે જેમાં તમને કહેવામાં આવ્યું છે કે હવે તમે ફક્ત એક જ કમ્પ્યુટર પર તે સેવા ચલાવી શકો છો – જ્યારે પહેલાં ક્યારેય આવો નિયમ નહોતો. ગુસ્સામાં, તમે સબ્સ્ક્રિપ્શન રદ કરો છો. પાછળથી ખબર પડે છે કે આ બધું એક AI બોટની ભૂલ હતી!
‘કર્સર’ નામની પ્રોગ્રામિંગ ટૂલ કંપની સાથે આવું જ બન્યું, જ્યાં તેમના AI સપોર્ટ બોટે ગ્રાહકોને ખોટી માહિતી આપી. પરિણામે, ઘણા વપરાશકર્તાઓએ તેમના ખાતા બંધ કરી દીધા. કંપનીના સીઈઓ માઈકલ ટ્રુએલને પોતે રેડિટ પર સ્પષ્ટતા કરવી પડી કે આવો કોઈ નિયમ નથી.
AI સુધરી રહ્યું છે, પરંતુ વાસ્તવિકતાથી દૂર છે
ચેટજીપીટી, ગૂગલ જેમિની અને અન્ય એઆઈ ટૂલ્સ હવે કોડિંગ, રિપોર્ટ લેખન, ઈમેલ ડ્રાફ્ટિંગ અને માહિતી શોધવા જેવા કાર્યોમાં મદદ કરે છે. પણ એક મોટી સમસ્યા છે – ખોટી માહિતી.
તાજેતરના એક તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે કેટલાક નવા AI મોડેલો 79% સમય સુધી ખોટી રીતે હકીકતો રજૂ કરી શકે છે. એઆઈ નિષ્ણાત અમ્ર અવદલ્લાહ કહે છે,
“આપણે ગમે તેટલો પ્રયત્ન કરીએ, AI માં કોઈને કોઈ ભૂલ તો હશે જ. તેને સંપૂર્ણપણે દૂર કરી શકાતી નથી.”
AI ની ભૂલ ક્યાં ઘાતક બની શકે છે?
- કોર્ટ કેસ અથવા કાનૂની દસ્તાવેજમાં ભૂલો
- મેડિકલ રિપોર્ટમાં ખોટો ડેટા
- વ્યવસાય વિશ્લેષણમાં ખોટા પરિણામો
- અથવા સર્ચ એન્જિન પર ગેરમાર્ગે દોરતી માહિતી
- ગૂગલ અને બિંગ જેવા પ્લેટફોર્મ પર AI ક્યારેક એવા જવાબો આપે છે જે કાં તો સંપૂર્ણપણે ખોટા હોય છે અથવા કોઈ ચકાસાયેલ સ્ત્રોત નથી. ઉદાહરણ તરીકે, વેસ્ટ કોસ્ટ મેરેથોન વિશે પૂછવું અને ફિલાડેલ્ફિયા સૂચવવું – ભલે તે પૂર્વ કિનારા પર હોય.
વિશ્વાસ કરો, પણ ચકાસણી પછી જ
AI ચોક્કસપણે આપણને ઝડપી, કાર્યક્ષમ અને સ્માર્ટ બનાવી રહ્યું છે, પરંતુ આંધળો વિશ્વાસ જીવલેણ બની શકે છે. ખાસ કરીને જ્યારે સ્વાસ્થ્ય, કાયદો કે સંવેદનશીલ ડેટાની વાત આવે છે, ત્યારે માનવ મનની તપાસ હજુ પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. જ્યાં સુધી AI પોતે સમજી ન લે કે સાચું શું છે અને ખોટું શું છે, ત્યાં સુધી સાવધાની એ સૌથી મોટી શાણપણ છે.
