Supreme Court: સુપ્રીમ કોર્ટે આ અંગે નિર્ણય સંભળાવ્યો છે, જેના વિશે દેશના કરોડો મોબાઈલ યુઝર્સને જાણ હોવી જોઈએ.
મોબાઈલ ફોન આજકાલ આપણા જીવનનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ બની ગયો છે. આજે દેશમાં મોબાઈલ ફોન યુઝર્સની સંખ્યા 100 કરોડથી વધુ થઈ ગઈ છે. આજકાલ, જ્યારે પણ કોઈ ગુનો બને છે, ત્યારે પોલીસ સૌથી પહેલું કામ ગુનેગારના મોબાઈલ ફોનની શોધ કરે છે, જેથી કોઈ સુરાગ મળી શકે. મોબાઈલ મેસેજ, કોલ હિસ્ટ્રી, વેબ હિસ્ટ્રી, ફોટા, વીડિયો, સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટ વગેરે ગુનાને શોધી કાઢવામાં મદદ કરી શકે છે. શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે જો ફોનના મેસેજ, ફોટો, વીડિયો કે કોલ હિસ્ટ્રી ડિલીટ કરવામાં આવે તો શું તેને ગુનો ગણવામાં આવશે?
સુપ્રીમ કોર્ટે યુઝર્સની મૂંઝવણને દૂર કરી
સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણયથી દેશના કરોડો મોબાઈલ ફોન યુઝર્સની આ દુવિધા દૂર થઈ ગઈ છે. દેશની સર્વોચ્ચ અદાલતે સ્વીકાર્યું કે ફોનમાંથી મેસેજ ડિલીટ કરવો એ ગુનો નથી. આજકાલ યુઝર્સ ઝડપથી મોબાઈલ ફોન બદલી રહ્યા છે. સમયાંતરે મોબાઈલ ફોન અપગ્રેડ થવાને કારણે ફોનમાંથી મેસેજ, કોલ વગેરે ડીલીટ થઈ જાય છે. આવી સ્થિતિમાં તેને ગુનો ગણી શકાય નહીં.
મોબાઈલ ફોન ખાનગી વાત હોવાનું જણાવ્યું
સુપ્રીમ કોર્ટે કરોડો મોબાઈલ યુઝર્સને રાહત આપતા કહ્યું કે તેમનો ફોન ખાનગી બાબત છે. આવી સ્થિતિમાં યૂઝર્સ પ્રાઈવસીના કારણે ફોનમાંથી ઘણી વસ્તુઓ ડિલીટ કરી દે છે. તેમજ ટેક્નિકલ કારણોસર ફોનના મેસેજ કે ફોટો અને વીડિયો વગેરે પણ ડિલીટ થઈ જાય છે. યુઝર્સ વારંવાર ફોન સ્ટોરેજ ખાલી કરવા માટે આવું કરે છે, જેથી ફોન સ્લો ન થઈ જાય.
જસ્ટિસ બીઆર ગવઈ અને કેવી વિશ્વનાથનની બેન્ચે પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું કે આ એક સામાન્ય માનવીય આચરણ છે, તેને અપરાધ અને પુરાવા સાથે છેડછાડની શ્રેણીમાં રાખી શકાય નહીં. જો કે, IT એક્ટ હેઠળ સોશિયલ મીડિયા માટે નિયમન છે, જે હેઠળ ભારતીય બંધારણની કલમો અનુસાર કાર્યવાહી કરી શકાય છે. તાજેતરમાં કેન્દ્ર સરકારે આઈટી એક્ટમાં ઘણા નવા નિયમો પણ ઉમેર્યા છે.
આ કેસોમાં કાયદેસરની કાર્યવાહી થઈ શકે છે
- ખરેખર, ભારતમાં મોબાઈલ ફોનના ઉપયોગને લઈને કોઈ નિયમ નથી. પરંતુ જો તમે મેસેજ કે કોલ દ્વારા ધમકી આપવા માટે મોબાઈલ ફોનનો ઉપયોગ કરો છો, તો ભારતીય ન્યાય સંહિતા (BNS) હેઠળ તમારી સામે કાર્યવાહી થઈ શકે છે.
- તે જ સમયે, જો તમે તમારા મોબાઇલ ફોનનો ઉપયોગ ગોપનીયતાનું ઉલ્લંઘન કરવા માટે કરો છો, તો પણ તમારી વિરુદ્ધ કાર્યવાહી થઈ શકે છે.
- આ સિવાય મોબાઈલ ફોન દ્વારા કોઈપણ ખાનગી માહિતી લીક કરવી અને અશ્લીલ ફોટા સોશિયલ મીડિયા પર શેર કરવાને કાયદાનું ઉલ્લંઘન ગણવામાં આવે છે.