ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ માટે રેસ શરૂ: PM મોદી અને જે.પી. નડ્ડા કરશે નિર્ણય
જગદીપ ધનખડના રાજીનામા બાદ દેશભરમાં આગામી ઉપરાષ્ટ્રપતિના નામ પર ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. NDA એ ઉમેદવાર નક્કી કરવાની જવાબદારી PM મોદી અને રાજ્યસભા ગૃહનાં નેતા જેપી નડ્ડાને સોંપી છે, તો વિપક્ષ પણ સંયુક્ત ઉમેદવાર ઉતારવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ માટે ચૂંટણી 9 સપ્ટેમ્બરે યોજાવાની છે. આ દરમિયાન, ત્રણ નામાંકન પણ દાખલ કરવામાં આવ્યા છે, પરંતુ તેમને ઝટકો લાગ્યો છે.
મીડિયા રિપોર્ટ અનુસાર, ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદની ચૂંટણી માટે ઉમેદવારી નોંધાવનારા ત્રણ લોકોમાં તમિલનાડુના સેલમના રહેવાસી કે. પદ્મરાજન, દિલ્હીના મોતી નગરના રહેવાસી જીવન કુમાર મિત્તલ અને આંધ્રપ્રદેશના શ્રીમુખલિંગમ ગામના રહેવાસી નાયડુગુરી રાજશેખરનો સમાવેશ થાય છે. જોકે, ઉપરાષ્ટ્રપતિ ચૂંટણી અધિનિયમની કલમ 5B ની પેટા કલમ (4) હેઠળ ત્રણેયના ઉમેદવારી પત્રો રદ કરવામાં આવ્યા હતા.
ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી માટે રિટર્નિંગ ઓફિસર
રાજ્યસભાના સેક્રેટરી જનરલ પી.સી. મોદીએ ત્રણેયના ઉમેદવારી પત્રો યોગ્ય ન હોવાથી ફગાવી દીધા હતા. ચૂંટણી પંચના નોટિફિકેશન મુજબ, ઉમેદવારીપત્રો ભરવાની છેલ્લી તારીખ 21 ઓગસ્ટ છે અને દસ્તાવેજોની ચકાસણી 22 ઓગસ્ટે કરવામાં આવશે. ઉમેદવારીપત્રો પાછા ખેંચવાની છેલ્લી તારીખ 25 ઓગસ્ટ છે.
જગદીપ ધનખડના સ્વાસ્થ્ય કારણોસર 21 જુલાઈના રોજ અચાનક રાજીનામું આપ્યા બાદ ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ માટે ચૂંટણી જરૂરી બની હતી. તેમનો કાર્યકાળ ઓગસ્ટ 2027 માં સમાપ્ત થવાનો હતો. બંધારણીય જોગવાઈઓ મુજબ, મધ્યસત્ર ચૂંટણીના કિસ્સામાં વર્તમાન ઉમેદવારને પૂર્ણ પાંચ વર્ષનો કાર્યકાળ મળે છે. કોઈ વ્યક્તિ ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ માટે ચૂંટાઈ શકતી નથી સિવાય કે તે ભારતનો નાગરિક હોય, 35 વર્ષની ઉંમર પૂર્ણ કરી હોય અને રાજ્યસભાના સભ્ય તરીકે ચૂંટાઈ આવવા માટે લાયક હોય. ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં શાસક એનડીએ સ્પષ્ટ લીડ ધરાવે છે.
ઉપરાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી લોકસભા અને રાજ્યસભાના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવે છે,
જેમાં ઉપલા ગૃહના નામાંકિત સભ્યો પણ મતદાન કરવા પાત્ર હોય છે. 543 સભ્યોવાળી લોકસભામાં એક બેઠક – પશ્ચિમ બંગાળમાં બશીરહાટ – ખાલી છે, જ્યારે 245 સભ્યોવાળી રાજ્યસભામાં છ બેઠકો ખાલી છે.
કોણ કોણ રેસમાં છે?
NDA અને ઈન્ડિયા ગઠબંધન તરફથી ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદ માટેના ઉમેદવારનું નામ ટૂંક સમયમાં જાહેર કરવામાં આવશે. પરંતુ ઘણા નામો હજુ પણ રેસમાં છે. પહેલું નામ બિહારના મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારનું હતું, પરંતુ હવે તેમના ઉપરાષ્ટ્રપતિ બનવાની ચર્ચા ઘણી ઓછી થઈ ગઈ છે. આ ઉપરાંત જમ્મુ અને કાશ્મીરના લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર મનોજ સિંહા, દિલ્હીના લેફ્ટનન્ટ લેફ્ટનન્ટ વીકે સક્સેના અને રાજ્યસભાના ડેપ્યુટી ચેરમેન હરિવંશ સિંહ પણ રેસમાં આવ્યા છે.