Australia: ઓસ્ટ્રેલિયાની સંસદમાં કર્મચારીઓના હિતોનું રક્ષણ કરવા અને તેમનું માનસિક સ્વાસ્થ્ય સુધારવા માટે એક પહેલ કરવામાં આવી છે.
Australia: ફેર વર્ક એમેન્ડમેન્ટ એક્ટ 2024 ફેર વર્ક એક્ટ 2009માં સુધારો કરીને લાવવામાં આવ્યો હતો. તેને રાઈટ ટુ ડિસ્કનેક્ટ એક્ટ પણ કહેવામાં આવે છે. આ કાયદો ઓસ્ટ્રેલિયા માં 26 ઓગસ્ટથી અમલમાં આવશે. આ હેઠળ, ડ્યુટી પૂરી થયા પછી કર્મચારીએ બોસના કોલને અટેન્ડ કરવાની જરૂર રહેશે નહીં. બોસના કોલને રિજેક્ટ કરી શકશે. આ સિવાય કર્મચારીને ફરજ બાદ ઓફિસનું કોઈ કામ કરવા દેવામાં આવશે નહીં.
શું તમે જાણો છો કે 86 વર્ષના રતન ટાટા, 78 વર્ષના નારાયણ મૂર્તિ અને 38 વર્ષના ભાવિશ અગ્રવાલમાં શું સામ્ય છે? આ બધા પોતપોતાના ક્ષેત્રોમાં અગ્રગણ્ય છે અને ખૂબ જ સફળ ઉદ્યોગસાહસિકો પણ છે. પરંતુ દાયકાઓનો તફાવત તેમના કામ પ્રત્યેના અભિગમમાં કોઈ ફેરફાર દેખાતો નથી. આ બધા કામના સંદર્ભમાં કોઈપણ પ્રકારના સંતુલનની વિરુદ્ધ છે. આ બધા કામદારો માટે કંટાળાજનક અને ઓછા પગારની કામ કરવાની પરિસ્થિતિઓને આદેશ આપે છે, જેમાં લોગ આઉટ કરવાનો કોઈ વિકલ્પ નથી.
મૂર્તિનું 70-કલાકનું કાર્ય સપ્તાહ
નારાયણ મૂર્તિએ કર્મચારીઓ માટે 70 કલાકનું કામકાજનું સપ્તાહ સૂચવ્યું હતું. રતન ટાટાએ કામ પ્રત્યે બ્રિટિશ દ્વેષની ટીકા કરી હતી, જ્યારે ભાવિશ અગ્રવાલે સપ્તાહાંતને પશ્ચિમી ખ્યાલ ગણાવ્યો હતો. આઈટી કંપનીઓનો કર્ણાટક સરકારને 14 કલાક કામ કરવાનો પ્રસ્તાવ પણ આ માનસિકતા દર્શાવે છે.
ભારતમાં આ પાઇપ ડ્રીમ
ભારતમાં અધિકારો મર્યાદિત છે અને સ્વતંત્રતા એક ખ્યાલ બની ગઈ છે. આવી સ્થિતિમાં ઓસ્ટ્રેલિયા જેવા વિકસિત દેશોએ જ્યારે ‘રાઈટ ટુ ડિસ્કનેક્ટ’ને કાયદા તરીકે અપનાવ્યો છે, ત્યારે ભારતમાં તેને એક પાઈપ ડ્રીમ તરીકે જોઈ શકાય છે.
એક ક્ષણ માટે ફોન બંધ કરો
એક ક્ષણ માટે વિચારો કે તમે તમારા હાથમાં પકડેલા ફોનને તમે છેલ્લે ક્યારે બંધ કર્યો હતો અથવા ‘ડિસ્કનેક્ટ’ કર્યો હતો? રોગચાળા પછી, જ્યારે કામના દિવસો 16, 18, 20 કલાક સુધી લંબાવવા લાગ્યા, ત્યારે કામથી ડિસ્કનેક્ટ થવાનું સ્વપ્ન વધુ દૂર થઈ ગયું.
ઓસ્ટ્રેલિયાનો નવો કાયદો
નવા ઓસ્ટ્રેલિયન કાયદા મુજબ, કર્મચારીઓને જ્યારે તેઓ તેમના કામના કલાકોની બહાર હોય ત્યારે ‘સંપર્કો, અથવા કોશિશ કરેલા સંપર્કો’ પર દેખરેખ રાખવાનો, વાંચવાનો અથવા જવાબ આપવાનો અધિકાર ધરાવે છે, સિવાય કે ઇનકાર ગેરવાજબી ન હોય.
આ અધિકાર ઊંચા પગારવાળા કર્મચારીઓને લાગુ પડતો નથી જેમના પગારમાં કામના વધારાના કલાકો શામેલ હોય છે. જ્યારે નીચલા સ્તરના કર્મચારીઓ માટે, જેમના પગારમાં વધારાના કામના કલાકોનો સમાવેશ થતો નથી, આ અધિકાર નક્કર છે.
ભારતનું શોષણકારી અર્થતંત્ર
ભારત જેવા વિકાસશીલ દેશમાં, જ્યાં કામદારો યુવાન છે અને ઓછા પગારવાળા છે, ત્યાં “જોડાવાનો અધિકાર” નથી. અમારી શોષણાત્મક ગિગ અર્થતંત્ર ખાતરી કરે છે કે કામદારોને યોગ્ય રીતે વળતર આપવામાં આવતું નથી અને તેઓ 24 કલાક ઉપલબ્ધ છે, પછી તે સવારે 3 વાગ્યે ચોકલેટ આઈસ્ક્રીમની ડિલિવરી હોય કે પછી સવારે 6 વાગ્યે બિસ્લેરીની બોટલ હોય. ભારતમાં ગીગ અર્થતંત્ર પર ઘણા લેખો લખવામાં આવ્યા છે, જે દર્શાવે છે કે અહીં માનવ સંસાધનનું મૂલ્ય નથી. તેથી, “ડિસ્કનેક્ટ કરવાનો અધિકાર” નો અર્થ એમ્પ્લોયરનો તમને કાઢી નાખવાનો અધિકાર છે.
આ પરિસ્થિતિ ભારતમાં વર્ક કલ્ચરની ગંભીર સમસ્યા દર્શાવે છે. જ્યાં સુધી કામદારોના અધિકારો અને તેમની સંતુલિત કાર્યશૈલીને પ્રાધાન્ય આપવામાં નહીં આવે ત્યાં સુધી આ અધિકારોનું કોઈ મહત્વ રહેશે નહીં. ઑસ્ટ્રેલિયાનો “ડિસ્કનેક્ટ કરવાનો અધિકાર” ભારતમાં એક આદર્શ સિવાય બીજું કંઈ નહીં બને.