Bangladesh: બાંગ્લાદેશના ઇતિહાસમાં ફરી બદલાવ,આઝાદીની ઘોષણાનું શ્રેય જિયા ઉર રહમાનને
Bangladesh: બાંગ્લાદેશમાં 1971ની સ્વતંત્રતાના ઇતિહાસને ફરીથી નવો આકાર અપાયો છે. 2025ના શૈક્ષણિક વર્ષ માટેની નવી પાઠ્યપુસ્તકોમાં શેખ મુજીબુર રહમાનની ભૂમિકા ઘટાડીને જિયા ઉર રહમાનને આઝાદીની ઘોષણાનું શ્રેય આપવામાં આવ્યું છે. સાથે જ, મુજીબની ‘રાષ્ટ્રપિતા’ની ઉપાધિ પણ દૂર કરવામાં આવી છે.
નવી પાઠ્યપુસ્તકોમાં શું છે બદલાવ?
નવી પાઠ્યપુસ્તકો અનુસાર, 26 માર્ચ 1971ના રોજ જિયા ઉર રહમાને બાંગ્લાદેશની આઝાદીની ઘોષણા કરી હતી. આ બદલાવ બાંગ્લાદેશની રાજકીય પાર્ટીઓ, અવામી લીગ અને બીએનપી વચ્ચે લાંબા સમયથી ચાલતા વિવાદને દર્શાવે છે.
ઇતિહાસ પહેલાથી પણ બદલાયો છે
આ પ્રથમ વખત નથી જ્યારે બાંગ્લાદેશમાં ઇતિહાસને બદલવામાં આવ્યો છે. 1978માં જિયા ઉર રહમાન રાષ્ટ્રપતિ બન્યા પછી પ્રથમ વખત એવું જાહેર થયું કે આઝાદીની ઘોષણારા તેઓ જ હતા. ત્યારથી રાજકીય પરિસ્થિતિઓના આધારે ઇતિહાસમાં વારંવાર ફેરફાર થયા છે.
તથ્યો શું કહે છે?
આંતરરાષ્ટ્રીય અહેવાલો અને દસ્તાવેજો અનુસાર, 27 માર્ચ 1971ના રોજ મોટા ભાગના અખબારોમાં શેખ મુજીબની આઝાદીની ઘોષણાની ખબર પ્રકાશિત થઈ હતી. “બંગબંધુ” મુજીબના જીવન પર આધારિત જીવનચરિત્ર અનુસાર, 26 માર્ચ 1971ના રોજ મુજીબે ટેલિગ્રામ મારફતે આ સંદેશ મોકલ્યો હતો.
રાજકીય વિભાજન અને ઇતિહાસનો પુનર્લેખન
બાંગ્લાદેશની રાજનીતિમાં શેખ મુજીબ અને જિયા ઉર રહમાન વચ્ચે સતત મતભેદ રહ્યા છે. અવામી લીગ અને બીએનપીના મંતવ્યોના આધારે ઇતિહાસના સત્તાવાર સ્વરૂપમાં સમયાંતરે ફેરફાર થયા છે.
શેખ હસીના અને વર્તમાન પરિપ્રેક્ષ્ય
તાજેતરમાં શેખ હસીનાને પ્રધાનમંત્રી પદેથી હટાવ્યા બાદ અને અંતરિમ સરકારની રચનાએ આ વિવાદને વધુ તીવ્ર બનાવ્યો છે. હસીના, જે મુજીબની પુત્રી છે, તેમણે હંમેશા આ ઇતિહાસના બદલાવનો વિરોધ કર્યો છે.
નિષ્કર્ષ: બાંગ્લાદેશમાં ઇતિહાસના પુનર્લેખનની પ્રક્રિયા માત્ર દેશની રાજકીય દિશાને પ્રભાવિત કરે છે જ નહિ, પરંતુ આવતી પેઢીઓ માટે ઇતિહાસની ચોકસાઈ અને વિશ્વસનીયતાને પણ પ્રશ્નચિહ્ન હેઠળ મૂકે છે.
